Δύο
ασθενείς με μελάνωμα στο τελικό στάδιο απαλλάχθηκαν από τον καρκίνο όταν οι
γιατροί απομόνωσαν από το αίμα τους ειδικά κύτταρα του ανοσοποιητικού
συστήματος και τα τροποποίησαν γενετικά ώστε να επιτίθενται στους όγκους.
Δεκαπέντε άλλοι εθελοντές στους οποίους δοκιμάστηκε η μέθοδος δεν έδειξαν βελτίωση. Ωστόσο το πειραματικό πρωτόκολλο θα μπορούσε να τελειοποιηθεί ώστε να προσφέρει σε κάθε ασθενή μακράς διαρκείας προστασία από τον καρκίνο, γράφουν οι ερευνητές στο περιοδικό Science.
Το αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου, όπου πραγματοποιήθηκε η μελέτη, χαρακτηρίζει τα αποτελέσματα την πρώτη πραγματική επιτυχία της γονιδιακής θεραπείας στην καταπολέμηση του καρκίνου.
Η τακτική της εισαγωγής επιπλέον γονιδίων στον οργανισμό των ασθενών θεωρήθηκε παλαιότερα η πλέον υποσχόμενη προσέγγιση για την αντιμετώπιση πληθώρας ασθενειών. Η αισιοδοξία μετριάστηκε από τις σοβαρές παρενέργειες που εμφανίστηκαν σε ορισμένες μελέτες, με χαρακτηριστικότερη περίπτωση δύο παιδιά από τη Γαλλία που θεραπεύτηκαν από θανατηφόρο, κληρονομική ασθένεια του ανοσοποιητικού συστήματος, αργότερα όμως εμφάνισαν λευχαιμία.
Στην τελευταία έρευνα, οι δύο ασθενείς παραμένουν απαλλαγμένοι από τον καρκίνο και υγιείς σχεδόν δύο χρόνια μετά τη θεραπεία. Αρχικά οι γιατροί τους έδιναν μόνο τρεις με έξι μήνες ζωής.
Τροποποιημένα Τ-κύτταρα
Η γονιδιακή θεραπεία βασίστηκε στα Τ-κύτταρα, λευκά αιμοσφαίρια τα οποία εξοντώνουν μικρόβια και άλλα ξένα σώματα. Το 2002, Δρ Στίβεν Ρόσενμπεργκ και οι συνεργάτες του είχαν μια σημαντική επιτυχία: Απομόνωσαν από ορισμένους ασθενείς με μελάνωμα Τ-κύτταρα τα οποία αναγνώριζαν και κατέστρεφαν τους όγκους. Όταν τα κύτταρα αυτά καλλιεργήθηκαν σε μεγάλους αριθμούς στο εργαστήριο και μεταφέρθηκαν πίσω στον οργανισμό των ασθενών, ο καρκίνος υποχώρησε.
Φαίνεται ότι Τ-κύτταρα που αναγνωρίζουν τους όγκους υπάρχουν στον οργανισμό πολλών ασθενών, δεν είναι όμως αρκετά ώστε να τους εξαλείψουν.
Αυτή τη φορά, ο Ρόσενμπεργκ αποφάσισε να δημιουργήσει τέτοια κύτταρα από το μηδέν. Απομόνωσε από τους εθελοντές κανονικά Τ-κύτταρα, τα οποία στη συνέχεια μόλυνε με έναν ιό που χρησιμοποιείται για την εισαγωγή ξένων γονιδίων. Χάρη στα επιπλέον γονίδια, τα λευκά αιμοσφαίρια παράγουν υποδοχείς που συνδέονται πάνω στα καρκινικά κύτταρα και τα αναγνωρίζουν ως στόχους.
Σε 15 από τους 17 ασθενείς τα Τ-κύτταρα εδραιώθηκαν και πολλαπλασιάστηκαν αργά τους επόμενους μήνες. Μόνο σε δύο όμως εξόντωσαν τον καρκίνο.
Αν και το ποσοστό αποτυχίας ήταν υψηλό, τα συμπεράσματα θεωρούνται θριαμβευτικά. Η μέθοδος επιδέχεται βελτιώσεων σε πολλά επίπεδα, για παράδειγμα στην επιλογή κατάλληλων Τ-κυττάρων και κατάλληλων υποδοχέων.
Δεκαπέντε άλλοι εθελοντές στους οποίους δοκιμάστηκε η μέθοδος δεν έδειξαν βελτίωση. Ωστόσο το πειραματικό πρωτόκολλο θα μπορούσε να τελειοποιηθεί ώστε να προσφέρει σε κάθε ασθενή μακράς διαρκείας προστασία από τον καρκίνο, γράφουν οι ερευνητές στο περιοδικό Science.
Το αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου, όπου πραγματοποιήθηκε η μελέτη, χαρακτηρίζει τα αποτελέσματα την πρώτη πραγματική επιτυχία της γονιδιακής θεραπείας στην καταπολέμηση του καρκίνου.
Η τακτική της εισαγωγής επιπλέον γονιδίων στον οργανισμό των ασθενών θεωρήθηκε παλαιότερα η πλέον υποσχόμενη προσέγγιση για την αντιμετώπιση πληθώρας ασθενειών. Η αισιοδοξία μετριάστηκε από τις σοβαρές παρενέργειες που εμφανίστηκαν σε ορισμένες μελέτες, με χαρακτηριστικότερη περίπτωση δύο παιδιά από τη Γαλλία που θεραπεύτηκαν από θανατηφόρο, κληρονομική ασθένεια του ανοσοποιητικού συστήματος, αργότερα όμως εμφάνισαν λευχαιμία.
Στην τελευταία έρευνα, οι δύο ασθενείς παραμένουν απαλλαγμένοι από τον καρκίνο και υγιείς σχεδόν δύο χρόνια μετά τη θεραπεία. Αρχικά οι γιατροί τους έδιναν μόνο τρεις με έξι μήνες ζωής.
Τροποποιημένα Τ-κύτταρα
Η γονιδιακή θεραπεία βασίστηκε στα Τ-κύτταρα, λευκά αιμοσφαίρια τα οποία εξοντώνουν μικρόβια και άλλα ξένα σώματα. Το 2002, Δρ Στίβεν Ρόσενμπεργκ και οι συνεργάτες του είχαν μια σημαντική επιτυχία: Απομόνωσαν από ορισμένους ασθενείς με μελάνωμα Τ-κύτταρα τα οποία αναγνώριζαν και κατέστρεφαν τους όγκους. Όταν τα κύτταρα αυτά καλλιεργήθηκαν σε μεγάλους αριθμούς στο εργαστήριο και μεταφέρθηκαν πίσω στον οργανισμό των ασθενών, ο καρκίνος υποχώρησε.
Φαίνεται ότι Τ-κύτταρα που αναγνωρίζουν τους όγκους υπάρχουν στον οργανισμό πολλών ασθενών, δεν είναι όμως αρκετά ώστε να τους εξαλείψουν.
Αυτή τη φορά, ο Ρόσενμπεργκ αποφάσισε να δημιουργήσει τέτοια κύτταρα από το μηδέν. Απομόνωσε από τους εθελοντές κανονικά Τ-κύτταρα, τα οποία στη συνέχεια μόλυνε με έναν ιό που χρησιμοποιείται για την εισαγωγή ξένων γονιδίων. Χάρη στα επιπλέον γονίδια, τα λευκά αιμοσφαίρια παράγουν υποδοχείς που συνδέονται πάνω στα καρκινικά κύτταρα και τα αναγνωρίζουν ως στόχους.
Σε 15 από τους 17 ασθενείς τα Τ-κύτταρα εδραιώθηκαν και πολλαπλασιάστηκαν αργά τους επόμενους μήνες. Μόνο σε δύο όμως εξόντωσαν τον καρκίνο.
Αν και το ποσοστό αποτυχίας ήταν υψηλό, τα συμπεράσματα θεωρούνται θριαμβευτικά. Η μέθοδος επιδέχεται βελτιώσεων σε πολλά επίπεδα, για παράδειγμα στην επιλογή κατάλληλων Τ-κυττάρων και κατάλληλων υποδοχέων.
