Το παθητικό κάπνισμα είναι η
εισπνοή του καπνού των καπνιστών από ανθρώπους που δεν καπνίζουν. Εισπνέοντας
τον καπνό, οι μη-καπνιστές εκτίθενται στις ίδιες χημικές ουσίες με τους
καπνιστές, όπως τη νικοτίνη και το μονοξείδιο του άνθρακα. Μπορεί να συμβεί
παντού, σε όσους χώρους δηλαδή υπάρχουν άτομα που καπνίζουν. Ποιες είναι όμως
οι επιδράσεις του παθητικού καπνίσματος; Βρίσκονται οι παθητικοί καπνιστές σε
παρόμοιο κίνδυνο με όσους καπνίζουν;
Παθητικό κάπνισμα και παιδί
Η έκθεση στον καπνό του
τσιγάρου μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για τα παιδιά, οδηγώντας σε
προβλήματα όπως σοβαρό άσθμα, αναπνευστικά προβλήματα και μολύνσεις των αυτιών.
Τα μωρά που γεννιούνται από μητέρες που ήταν παθητικές καπνίστριες συχνά έχουν
μικρότερο βάρος, και είναι πιο πιθανό να πεθάνουν από Σύνδρομο Αιφνίδιου
Βρεφικού Θανάτου. Επιπλέον, τα χημικά του καπνού μπορούν να περάσουν και μέσω
του μητρικού γάλακτος.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι για
την υγεία;
Έχουν αναγνωριστεί
περισσότερες από επτά χιλιάδες χημικές ουσίες στον καπνό του τσιγάρου. Από
αυτές, οι 250 θεωρούνται επικίνδυνες, με 69 από αυτές να είναι καρκινογόνες. Κάποιες
από αυτές τις τοξικές ουσίες είναι το αρσενικό, το βενζόλιο, το τοξικό μέταλλο
βηρύλλιο και η φορμαλδεΰδη. Συνεπώς, το παθητικό κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει
καρκίνο. Πέρα όμως από τους καρκινογενείς παράγοντές του, το παθητικό κάπνισμα
μπορεί να προκαλέσει πολλές άλλες ασθένειες. Ας δούμε μερικές από αυτές.
Καρκίνος των πνευμόνων
Το να ζούμε με έναν καπνιστή
και να εισπνέουμε τον καπνό του μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης
καρκίνου των πνευμόνων από 20% μέχρι και 30%. Υπάρχουν κάθε χρόνο χιλιάδες
θάνατοι μη καπνιστών από καρκίνο των πνευμόνων λόγω της έκθεσης σε καπνό
τσιγάρου.
Καρδιοπάθεια
Η εισπνοή του καπνού μπορεί
να βλάψει το καρδιαγγειακό σύστημα και να αυξήσει τις πιθανότητες καρδιακής
προσβολής, ειδικά σε όσους πάσχουν ήδη από κάποια ασθένεια της καρδιάς. Οι μη
καπνιστές που εκτίθενται στον καπνό των άλλων έχουν 25-30% μεγαλύτερες
πιθανότητες να εμφανίσουν κάποια καρδιοπάθεια. Υπολογίζεται πως 46.000 μη
καπνιστές πεθαίνουν από κάποια ασθένεια της καρδιάς λόγω του παθητικού
καπνίσματος. Επιπλέον, οι πιθανότητες εγκεφαλικού αυξάνονται.
Άλλες νόσοι των πνευμόνων,
αναπνευστικά προβλήματα
Το παθητικό κάπνισμα μπορεί
να ερεθίσει τους πνεύμονες και να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα, όπως
δυσκολία στην αναπνοή. Συμπτώματα όπως βήχας, συσσώρευση φλέγματος, κομμένη
ανάσα, ακόμα και υπολειτουργία των πνευμόνων έχουν όλα συνδεθεί με το παθητικό
κάπνισμα – αλλά και πιο σοβαρές ασθένειες, ειδικά σε πολύ μικρά παιδιά, όπως
βρογχίτιδα και πνευμονία
Άλλες συνέπειες για τα παιδιά
Έχει παρατηρηθεί ότι παιδιά
που εκτίθενται στον καπνό του τσιγάρου έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να
εμφανίσουν μολύνσεις στα αυτιά, να συσσωρεύουν υγρά στα αυτιά τους και μπορεί
να χρειαστούν εγχείρηση για να τα ξεμπλοκάρουν. Για τα παιδιά που πάσχουν από
άσθμα, ακόμα και η μικρότερη έκθεση σε καπνό τσιγάρου μπορεί να προκαλέσει
κρίση άσθματος.
Πιθανή σύνδεση με τον καρκίνο
του μαστού
Πιστεύεται πως το παθητικό
κάπνισμα συνδέεται και με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Οι
ερευνητές δεν έχουν ακόμα καταλήξει σε ένα ξεκάθαρο συμπέρασμα, αλλά το σίγουρο
είναι πως ο καπνός του τσιγάρου περιέχει πολλές καρκινογόνες ουσίες.
Δεν υπάρχει κάποιο “ασφαλές”
όριο παθητικού καπνίσματος. Οποιαδήποτε έκθεση σε καπνό, ακόμα και μικρή,
μπορεί να είναι βλαβερή. Το χρόνιο παθητικό κάπνισμα αυξάνει σημαντικά τον
κίνδυνο όλων των παραπάνω παθήσεων. Αν είστε καπνιστής, είναι πολύ σημαντικό να
κόψετε το κάπνισμα. Η οικογένεια και οι φίλοι σας βρίσκονται σε κίνδυνο, όπως
και εσείς. Υπάρχουν οργανισμοί που μπορούν να σας βοηθήσουν να ξεπεράσετε τον
εθισμό σας.
Αν υποφέρετε από τον καπνό
των άλλων, απαγορεύστε το κάπνισμα στο σπίτι και στο αυτοκίνητό σας. Βρείτε
μέρη για να συχνάζετε, στα οποία το κάπνισμα να απαγορεύεται και, ακόμα πιο
σημαντικό, μην αφήνετε κανέναν να καπνίζει κοντά στο παιδί σας. Τα παιδιά είναι
πάρα πολύ ευαίσθητα στις βλαβερές συνέπειες του καπνού.
Επιμέλεια: Θοδωρής Διάκος
