Η Κυβέρνηση ήταν ενήμερη για τους κινδύνους που υπάρχουν για ολόκληρη τη χώρα από τις πλημμύρες απόρροια της κλιματικής κρίσης και δεν είχε κάνει τίποτα απολύτως για να ενισχύσει την ανθεκτικότητα των ελληνικών πόλεων, βάσει των νέων δεδομένων. Επέλεξε την επικοινωνιακή πολιτική παρά να προβεί σε ουσιαστικά μέτρα πρόληψης, με αποτέλεσμα να αφήσει τη χώρα ανοχύρωτη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προειδοποιήσει την Ελλάδα, ήδη από τις 9
Φεβρουαρίου του 2022 (προειδοποιητική επιστολή - 258 ΣΛΕΕ- INFR(2021)2254), ότι
δεν εφαρμόζει την υποχρέωσή της να παρέχει επικαιροποιημένους χάρτες κινδύνου
πλημμύρας, ως όφειλε σύμφωνα με την Οδηγία για την αξιολόγηση και τη διαχείριση
των κινδύνων πλημμύρας (2007/60/ΕΚ).
Οι χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας πρέπει να καλύπτουν τις γεωγραφικές
περιοχές που θα μπορούσαν να πλημμυρίσουν, ενώ οι χάρτες κινδύνων πλημμύρας
δείχνουν τις πιθανές αρνητικές συνέπειες που συνδέονται με αυτά τα σενάρια
πλημμύρας. Οι εν λόγω χάρτες αποτελούν τη βάση για την κατάρτιση σχεδίων
διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας. Με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έγιναν τα πρώτα
σχέδια διαχείρισης κινδύνου πλημμύρας βάσει της σχετικής Οδηγίας.
Οι χάρτες και τα σχέδια αυτά έπρεπε να αναθεωρηθούν και να αναβαθμιστούν
βάσει των νέων δεδομένων της κλιματικής αλλαγής. Τα κράτη μέλη όφειλαν να
κοινοποιήσουν έως τον Δεκέμβριο του 2019 τις επικαιροποιήσεις που
πραγματοποίησαν στους πρώτους χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας και τους χάρτες
κινδύνου πλημμύρας. Η προθεσμία για την ενημέρωση της Επιτροπής σχετικά με την
επανεξέταση και την επικαιροποίηση των εν λόγω χαρτών έληξε τον Μάρτιο του
2020. Δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
δεν έλαβε καμία πληροφορία σχετικά με τη διαδικασία από την Ελλάδα, αποφάσισε
να αποστείλει προειδοποιητική επιστολή με προθεσμία δύο μηνών προκειμένου να
άρει τις ελλείψεις που επισημάνθηκαν διαφορετικά θα προέβαινε σε αιτιολογημένη
γνώμη, συνέχιση δηλαδή της νομικής διαδικασίας κατά της Ελλάδας για μη
συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις του ενωσιακού δικαίου.
Δεδομένης της απραξίας της ελληνικής κυβέρνησης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
στις 29.9.2022 υπέβαλε αιτιολογημένη γνώμη εις βάρος της Ελλάδας (αιτιολογημένη
γνώμη 258 ΣΛΕΕ- INFR(2021)2254) λόγω της καθυστερημένης αναθεώρησης και
επικαιροποίησης των σχεδίων και χαρτών κινδύνου πλημμύρας. Στις 15.2.2023 η
Ευρ. Επιτροπή είχε αποστείλει προειδοποιητική επιστολή καθυστέρησης
επικαιροποίησης και υιοθέτησης των δεύτερων σχεδίων διαχείρισης κινδύνου
πλημμύρας (Προειδοποιητική επιστολή 258 ΣΛΕΕ-INFR(2022)219 ).
H Ελλάδα επιμένει να παραβιάζει την οδηγία για την αξιολόγηση και
διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας, καθώς δεν επικαιροποιεί όπως πρέπει τα
υποχρεωτικά διαχειριστικά σχέδια, με στόχο τη μείωση των αρνητικών συνεπειών
στην ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον, την πολιτιστική κληρονομιά και τις
οικονομικές δραστηριότητες που συνδέονται με τις πλημμύρες.
Τονίζουμε ότι η Ελλάδα σταθερά παραβιάζει το περιβαλλοντικό δίκαιο της
ΕΕ. Είναι πρώτη στην αγνόηση των καταδικαστικών αποφάσεων του Δικαστηρίου της
ΕΕ (12 συνεχιζόμενες παραβιάσεις).
Ειδικά για την Θεσσαλία, οι χάρτες κινδύνου πλημμύρας ήταν αναρτημένοι
ήδη από το 2018. Σύμφωνα με το WWF σχεδόν όλη η πόλη είναι στα κόκκινα. O Βόλος
ήταν γνωστό ότι κινδυνεύει (όπως και η Νέα Αγχίαλος και η πεδιάδα Λάρισας και
Καρδίτσας). Επομένως δεν ισχύουν επιχειρήματα όπως δεν ξέραμε ότι υπάρχει
κίνδυνος, δεν περιμέναμε τέτοιες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Γνωρίζαμε τα
πάντα, ειδικά σε περιπτώσεις ακραίας βροχόπτωσης. Επομένως εύλογα προκύπτει το
ερώτημα: Αφού οι κεντρικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές γνώριζαν τον
κίνδυνο τι έκαναν προκειμένου να θωρακίσουν τη Θεσσαλία ειδικότερα, αλλά και
ολόκληρη τη χώρα;