Η κλωνοποίηση και οι κίνδυνοι της

Η κλωνοποίηση του ανθρώπου εκτός από τα ηθικά προβλήματα που δημιουργεί, περιέχει και σοβαρούς κινδύνους τόσο για την υγεία του νέου κλωνοποιημένου οργανισμού όσο και τη μητέρα που θα εγκυμονήσει.

Η κλωνοποίηση των ζώων έδειξε ότι η διαδικασία που χρησιμοποιείται είναι ανεπαρκής.

Για κάθε 100 δοκιμές για παραγωγή ενός νέου κλωνοποιημένου οργανισμού, πετυχαίνουν μόνο οι 2. Από τις κυήσεις που θα προκύψουν από τις πετυχημένες προσπάθειες, μόνο ένα μικρό ποσοστό θα επιβιώσει μετά την γέννηση.

Το ποσοστό των κλωνοποιημένων ζώων που επιβιώνουν μετά από τη περιγεννητική περίοδο είναι πολύ μικρό. Ακόμη και στον τομέα της κλωνοποίησης των ζώων, δεν προβλέπεται ότι θα λυθούν τα προβλήματα αυτά στο σύντομο μέλλον.

Οι κίνδυνοι για το κλωνοποιημένο ζώο δεν έχουν σχέση μόνο με τα προβλήματα κατά τον τοκετό.

Οι συχνότερες ανωμαλίες που έχουν περιγραφεί σε κλωνοποιημένα ζώα είναι οι ακόλουθες: Τα ζώα αυτά έχουν συνήθως πολύ μεγάλο μέγεθος κατά το εμβρυϊκό στάδιο Έχουν προβλήματα στον πλακούντα Σοβαρά προβλήματα στους πνεύμονες και στην καρδία Ανωμαλίες του εγκεφάλου Ανωμαλίες των νεφρών Ανωμαλίες του ανοσοποιητικού συστήματος που αποτελεί το βασικό σύστημα άμυνας του οργανισμού Παρά το γεγονός ότι στα ζώα είναι δύσκολο να τεκμηριωθούν, εντούτοις έχουν παρατηρηθεί αλλαγές στη συμπεριφορά και στη ψυχολογία των κλωνοποιημένων ζώων

Εκτός από τους κινδύνους για το νέο οργανισμό, έχουν παρατηρηθεί και πολλοί θάνατοι στα ζώα τα οποία έχουν προσφέρει τη μήτρα τους, για την ανάπτυξη και γέννηση του κλωνοποιημένου οργανισμού.

Με βάση λοιπόν τα δεδομένα αυτά, τίθεται εύλογα το ερώτημα κατά πόσο η ανθρωπότητα είναι έτοιμη να δεχθεί τους κινδύνους αυτούς για τις γυναίκες και τα παιδιά.

Θα θέλαμε να βλέπουμε αυξημένους εμβρυϊκούς θανάτους, νεογέννητα με σοβαρά αναπνευστικά και καρδιακά προβλήματα, ανωμαλίες του εγκεφάλου ή των νεφρών, παιδιά να πεθαίνουν λόγω συγγενών ανωμαλιών και μητέρες να πεθαίνουν απροσδόκητα;

Οι περισσότεροι ειδικοί θεωρούν ότι δεν είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε σε κλωνοποίηση ανθρώπων για σκοπούς αναπαραγωγής. Για τους λόγους αυτούς σε πολλές χώρες δεν επιτρέπεται η διεξαγωγή πειραμάτων κλωνοποίησης για σκοπούς αναπαραγωγής στον άνθρωπο.

Οι λόγοι για τους οποίους παρατηρούνται όλες αυτές οι σοβαρές ανωμαλίες στον κλώνο και στη μητέρα, οφείλονται σε ανωμαλίες που δημιουργούνται στο DNA του σωματικού κυττάρου που χρησιμοποιείται για σκοπούς πυρηνικής μεταμόσχευσης.

Στην κλωνοποίηση για σκοπούς αναπαραγωγής, ο πυρήνας ενός σωματικού κυττάρου από ένα οργανισμό, αφαιρείται και μεταμοσχεύεται σε ένα ωάριο από το οποίο πρωτύτερα, έχει αφαιρεθεί ο δικός του πυρήνας. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται πυρηνική μεταμόσχευση.

Στη συνέχεια το νέο τροποποιημένο ωάριο, αφού υποβληθεί σε μια τεχνική που δραστηριοποιεί το DNA (τεχνική με χρήση ηλεκτρικού ρεύματος ή χημικού διαλύματος), εμφυτεύεται στη μήτρα ενός θηλυκού ζώου. Εκεί πολλαπλασιάζεται, δημιουργεί το βλαστοκύστη, μετά το έμβρυο και μπορεί να οδηγήσει στη γέννηση ενός κλώνου.

Οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι γενεσιουργές ανωμαλίες, προκύπτουν κατά τη διαδικασία δραστηριοποίησης του DNA του δότη. Επειδή δεν γίνεται η φυσιολογική ωρίμανση που παρατηρείται στα σπερματοζωάρια και στα ωάρια (γαμετογένεση), ορισμένες αναγκαίες επεξεργασίες που γίνονται στο DNA (genetic reprogramming, DNA methylation ) δεν λαμβάνουν χώρα όπως θα έπρεπε με αποτέλεσμα τις πολλαπλές ανωμαλίες που παρατηρούνται.

Κάποιοι πιθανόν να θέσουν το ερώτημα: Υπάρχει τρόπος ανίχνευσης των ανωμαλιών στο κλωνοποιημένο έμβρυο, ούτως ώστε να προλαμβάνονται τα προβλήματα της κλωνοποίησης;

Η απάντηση είναι όχι. Με τις τεχνικές που διαθέτουμε σήμερα, αυτό είναι αδύνατο.

Με βάση τα πιο πάνω στοιχεία γίνεται εύκολα κατανοητό ότι οι κίνδυνοι της κλωνοποίησης στον άνθρωπο είναι μεγάλοι. Ένα τέτοιο εγχείρημα θα μπορούσε να δημιουργήσει σωρεία αποτυχιών με θανάτους νεογνών, πολλών συγγενών ανωμαλιών σε παιδιά και ακόμη θανάτων των γυναικών που θα γεννούσαν τους κλώνους.

Οι αποτυχίες αυτές μπορούν να δημιουργήσουν ένα πολύ αρνητικό κλίμα εναντίον της γενετικής επιστήμης. Παράλληλα θα σταματούσε και τις εξελίξεις σε ένα άλλο τομέα, στον τομέα της θεραπευτικής κλωνοποίησης.

Η θεραπευτική κλωνοποίηση, σε αντίθεση με την κλωνοποίηση για σκοπούς αναπαραγωγής, χρησιμοποιεί τον κλώνο που δημιουργείται με τις ίδιες τεχνικές (πυρηνική μεταμόσχευση) μόνο μέχρι το στάδιο του βλαστοκύστη.

Όταν δημιουργηθεί το κλωνοποινημένο ωάριο, οι επιστήμονες κατά τη θεραπευτική κλωνοποίηση το αφήνουν  να εξελιχθεί μόνο μέχρι το στάδιο του βλαστοκύστη και δεν το εμφυτεύουν σε μήτρα.

Στο στάδιο του βλαστοκύστη, λαμβάνουν τα κύτταρα τα οποία ονομάζονται αρχέγονα πολυδύναμα εμβρυϊκά κύτταρα και τα καλλιεργούν. Με ειδικές τροποποιήσεις, τουλάχιστο θεωρητικά, τα κύτταρα αυτά μπορούν να εξελιχθούν σε κύτταρα οποιασδήποτε μορφής (καρδίας, εγκεφάλου, νεφρών, κλπ)

Τα κύτταρα αυτά θα μπορούσαν να είναι πολύτιμα για θεραπείες ασθενών με σοβαρές παθήσεις διαφόρων συστημάτων του οργανισμού (νευρικό, καρδιακό, νεφρικό, ανοσοποιητικό, κλπ).

Συμπερασματικά θα τελειώσουμε τονίζοντας ότι, η κλωνοποίηση για σκοπούς αναπαραγωγής εμπεριέχει πολλούς βιολογικούς κινδύνους για το νέο οργανισμό και τη μητέρα του, όπως επίσης και άλυτα ηθικά προβλήματα.

Σε αντίθεση η θεραπευτική κλωνοποίηση, προσφέρει σημαντικές δυνατότητες ίασης σοβαρών ασθενειών με τη χρήση κλωνοποιημένων  αρχέγονων κυττάρων.

Δεν πρέπει λοιπόν οι βεβιασμένες και ίσως επιπόλαιες προσπάθειες για αναπαραγωγική κλωνοποίηση, να δημιουργήσουν τέτοια σοβαρά προβλήματα που να αποτελέσουν κατασταλτικό παράγοντα για την ανάπτυξη της θεραπευτικής κλωνοποίησης.