Μια
σημαντική επιστημονική διάκριση απέσπασε ο καρδιολογικός τομέας του Ωνασείου
Καρδιοχειρουργικού Κέντρου στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου της Πρόληψης
των Καρδιαγγειακών Νοσημάτων (Europrevent 2014) που έγινε πρόσφατα στο Άμστερνταμ
8-10 Μαΐου 2014.
Η
ερευνητική ομάδα του Ωνασείου που αποτελείται από τους καρδιολόγους Θανάση
Δρίτσα, Γιώργο Πούλο, Θεμιστοκλή Μαούνη, την νοσηλεύτρια Ιωάννα Δήμτσια και τον
φυσικοθεραπευτή Γιάννη Λαουτάρη, παρουσίασαν εργασία με θέμα «Η ακρόαση μουσικής
μειώνει τον βαθμό του πόνου και του άγχους των ασθενών κατά τη διάρκεια
αιματηρών ηλεκτροφυσιολογικών επεμβάσεων». Η μελέτη αυτή λόγω της πρωτοτυπίας
της απέσπασε το βραβείο καλύτερης αναρτημένης εργασίας (Best Poster Award
Winner) από όσες παρουσιάστηκαν στο Europrevent 2014.
Στη
μελέτη αυτή συμμετείχαν 120 ασθενείς που υποβλήθηκαν κυρίως σε επεμβάσεις
εμφύτευσης συσκευών απινιδωτών και βηματοδοτών αλλά και ασθενείς που
υποβλήθηκαν σε επεμβάσεις ηλεκτροπηξίας (ablation) λόγω αρρυθμιών.
Η
μελέτη ήταν τυχαιοποιημένη και οι ασθενείς χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: η μια
ομάδα (60 ασθενείς) κατά τη διάρκεια των επεμβάσεων άκουγε μουσική μέσω
ακουστικών που ήταν συνδεδεμένα σε φορητό μικρό εξωτερικό δίσκο (USB) ο οποίος
περιείχε μουσικά αρχεία (σε μορφή mp3) με οργανική κατάλληλα επιλεγμένη
χαλαρωτική μουσική. Η άλλη ομάδα (60 ασθενείς) η οποία δεν άκουγε μουσική
απετέλεσε την ομάδα ελέγχου. Όλοι οι ασθενείς συμπλήρωσαν ειδικά ερωτηματολόγια
που αφορούν την εκτίμηση του βαθμού άγχους-στρες πριν και κατά τη διάρκεια των
επεμβάσεων (State/Trait Anxiety Inventory). Επίσης μέσα από την βαθμονόμηση των
απαντήσεων που έδωσαν οι ασθενείς σε κλίμακες οπτικής αναλογίας (VAS)
εκτιμήθηκε ο βαθμός πόνου και άγχους που ένιωθαν κατά τη διάρκεια των
επεμβάσεων.
Όταν
συγκρίθηκαν οι μετρήσεις στις δύο ομάδες, βρέθηκε ότι η ομάδα της μουσικής
ακρόασης σε σχέση με την ομάδα ελέγχου ένιωσε σημαντικά λιγότερο πόνο και άγχος
κατά τη διάρκεια των επεμβάσεων, χωρίς μάλιστα να χρησιμοποιηθούν καθόλου
αγχολυτικά ή αναλγητικά φάρμακα. Η πρωτοποριακή αυτή μελέτη αποδεικνύει ότι η
ακρόαση χαλαρής μουσικής (antistress music) μπορεί να υποκαταστήσει ακόμη και
φάρμακα τα οποία χορηγούνται ενδοφλεβίως για την ανακούφιση από τον πόνο και το
άγχος. Η μουσική φαίνεται ότι δρα ευεργετικά κατά τη διάρκεια επεμβάσεων με
πολλούς μηχανισμούς. Ένας από αυτούς είναι πχ η εκτροπή της συγκέντρωσης του
ασθενή από το επώδυνο ερέθισμα, ένας άλλος μηχανισμός είναι πχ η καταστολή της
έντονης διέγερσης του νευρικού συστήματος μέσω της χαλάρωσης που
προκαλεί.
Η
θεραπευτική επίδραση της μουσικής εντοπίζεται τελικά στο να ταξιδεύει τον Νου
(mind) έξω από το Σώμα (body) και έτσι μειώνει το αίσθημα του φυσικού πόνου,
περιορίζει σημαντικά το άγχος και αυξάνει τη θετική σκέψη. Η μουσική θεραπεία
ταξινομείται διεθνώς για αυτόν το λόγο στις ολιστικές θεραπείες παρέμβασης σε
Νου-Σώμα (mind-body therapies).
Στο
Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο έχει παλαιότερα μελετηθεί (Θανάσης Δρίτσας και
συνεργάτες) η επίδραση της ακρόασης μουσικής κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας
κόπωσης σε τάπητα και βρέθηκε ότι η έκθεση ασθενών σε μουσική μπορεί να
βελτιώνει σημαντικά την αντοχή στην άσκηση. Σε άλλη μελέτη που έγινε στο
Ωνάσειο, βρέθηκε ότι η ακρόαση χαλαρωτικής μουσικής κατά τη διάρκεια της
δοκιμασίας πρόκλησης (tilt testing) σε άτομα με ιστορικό απώλειας αισθήσεων,
που οφείλεται σε νευρο-καρδιογενή συγκοπή, μπορεί να αναστείλει την εκδήλωση
συγκοπτικού επεισοδίου. Ακόμη η ομάδα του Ωνασείου ΚΚ (Θανάσης Δρίτσας και
συνεργάτες) απέδειξε ότι η εφαρμογή μουσικής ακρόασης κατά την πρώιμη μετεγχειριτική
περίοδο (2-12 ώρες) μετά από επέμβαση στεφανιαίας παράκαμψης (μπάι-πας)
ελαττώνει σημαντικά τη χρήση αναλγητικών φαρμάκων.
Ο
καρδιολόγος, συνθέτης και συγγραφέας Θανάσης Δρίτσας έχει αναγνωρισθεί διεθνώς
ως πρωτοπόρος για την κλινική και ακαδημαϊκή του δραστηριότητα στη χρήση της
μουσικής ως θεραπευτικού μέσου (music medicine) και αποτελεί διακεκριμένο μέλος
της Διεθνούς Εταιρείας Μουσικής στην Ιατρική (ISMM). Μουσική του σύνθεση
χρησιμοποιήθηκε από την χορογραφική ομάδα διεθνούς φήμης Gelabert-Azzopardi
Companya de Danca στο Edinburgh International Art Festival 2004, Arthur’s Feet
σε μία πρωτοποριακή παράσταση την οποία παρουσίασαν ως χορευτές άτομα με
αναπηρίες. Το 2008 προσκλήθηκε τιμητικά από τον Prof. Ronald Haas, πρύτανη του
Mozarteum University of Austria, να δώσει κεντρική διάλεξη στο πρώτο παγκόσμιο
συνέδριο Mozart and Science, Vienna. Το 2013 τιμήθηκε για την προσφορά του στον
τομέα της μουσικής στην ιατρική με το Διεθνές Βραβείο Fontane Di Roma.
Πηγή:
UNIVADIS
