Τρίτη 10 Οκτωβρίου 2023

Ινστιτούτο ΕΝΑ: Δελτίο Διεθνών & Ευρωπαϊκών Εξελίξεων #15

Οι γεωπολιτικές εξελίξεις στον πλανήτη και η θέση της Ευρώπης σε αυτό το μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον, ο απολογισμός της Συνθήκης της Λωζάνης και η άνοδος της ακροδεξιάς στη Γερμανία περιλαμβάνονται στα θέματα του Δελτίου Διεθνών & Ευρωπαϊκών Εξελίξεων #15 του ΕΝΑ.

H Ευρώπη στη Χώρα των Θαυμάτων

Οι Σύνοδοι Κορυφής των BRICS+ στη Νότια Αφρική τον Αύγουστο και των G20 στην Ινδία τον Σεπτέμβριο είναι ενδεικτικές των ωδίνων μιας νέας παγκόσμιας ισορροπίας, που τελεί υπό διαμόρφωση. Η Ευρώπη –η ΕΕ ιδιαίτερα– αναζητεί τη δική της θέση σε αυτό το σχήμα, τη μορφή του οποίου αδυνατεί να επηρεάσει.

Η γεωπολιτική των Κρίσιμων Πρώτων Υλών

Ταυτόχρονα, η παγκόσμια οικονομία έρχεται αντιμέτωπη με μια νέα στρατηγική πρόκληση που έχει να κάνει με τον ασφαλή εφοδιασμό των κρίσιμων πρώτων υλών. Οι νέες απειλές (υπερβάλλουσα ζήτηση, συγκέντρωση αγοράς, φαινόμενα εργαλειοποίησης και οικοδόμηση αντίπαλων συμμαχιών) διαταράσσουν την οικονομική ασφάλεια των μεγάλων οικονομικών δρώντων και σηματοδοτούν εξελίξεις σε όλα τα επίπεδα.

Ινδία: Μια υπερδύναμη στον «προθάλαμο» και η δύσκολη ισορροπία

Η μετατόπιση του γεωπολιτικού ενδιαφέροντος στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας αναδεικνύει την αυξανόμενη δυναμική και τις γεωπολιτικές φιλοδοξίες της Ινδίας. Μίας προαλειφόμενης παγκόσμιας υπερδύναμης, με προοπτικές να αμφισβητήσει τόσο την κυριαρχία της Κίνας στην περιοχή όσο και να αποτελέσει παίκτη παγκόσμιου βεληνεκούς και καταλύτη εξελίξεων, προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα στα μεγάλα μπλοκ του πλανήτη.

Πραξικόπημα στο Νίγηρα: εσωτερική αντιπαλότητα, (νέο)αποικιοκρατία και αναδυόμενες δομές ισχύος

Την ίδια ώρα, η ξαφνική κατάληψη της εξουσίας από μερίδα του στρατού στο Νίγηρα έστρεψε το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας προς τις οικονομικές ανισότητες, τις νεοαποικιακές πολιτικές και το διεθνή ανταγωνισμό στο Σαχέλ.

Η Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης 100 χρόνια μετά

Στο πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων, φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από την υπογραφή της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάνης. Μία Συνθήκη η οποία συχνά αμφισβητείται και καταπατάται, ιδίως όσο οι καιροί, οι ανάγκες και οι προτεραιότητες των κρατών αλλάζουν. Ενδεχόμενη αναθεώρησή της θα ήταν ένα ατελέσφορο έργο, το οποίο, βάσει των σημερινών συσχετισμών ισχύος αλλά και των επιδιώξεων των δύο χωρών, θα ήταν και σχεδόν αδύνατον να επιτευχθεί. Ακόμη περισσότερο, η διάλυσή της με πόλεμο, η οποία θα είχε ανυπολόγιστο κόστος και για τα δύο κράτη, θα αποτελούσε ταυτόχρονα και ένα τεράστιο ρίσκο για τη διεθνή τάξη και ασφάλεια.

Η δυναμική επάνοδος της γερμανικής ακροδεξιάς λίγο πριν από τις εκλογές

Στις πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη, η δυναμική επανεμφάνιση ενός ακροδεξιού κόμματος στη Γερμανία, ακριβώς έναν αιώνα μετά την άνοδο του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος στην εξουσία εν μέσω της ασταθούς Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, μάλλον δεν είναι καλός οιωνός για τη μεγαλύτερη πληθυσμιακά χώρα της ΕΕ, της οποίας ο πολυπολιτισμικός χαρακτήρας εδώ και μισό αιώνα είναι αδιαμφισβήτητος.

Όλο το Δελτίο: https://shorturl.at/rtyGR