Κολάν δεκαετία 80!

Την εμφάνισή τους κάνουν και τα κολάν, στενά, ελαστικά παντελόνια που ξεκινούν από τους χορευτές –συνοδευόμενα με γκέτες- και σύντομα γίνονται αναπόσπαστο κομμάτι της γκαρνταρόμπας κάθε γυναίκας.
Τα κολάν παραμένουν στη μόδα και οι γυναίκες τα φορούν με φαρδιά και μακριά πουλόβερ και μπλούζες και ίσια αθλητικά παπούτσια. Αυτή η μόδα φτάνει στο απόγειό της στις αρχές της δεκαετίας του ’90 αλλά παρακμάζει αρκετά σύντομα.
Σήμερα εξακολουθεί να υπάρχει με λεπτότερο ύφασμα που θυμίζει περισσότερο καλσόν!

Το χαμόγελο σας προσφέρει μακροζωία

Θέλετε να περνάτε πιο καλά; Θέλετε μακροζωία; Εάν ναι, υπάρχει ένας απλός, αλλά πολύ αποτελεσματικός τρόπος: Το χαμόγελο!
Να θυμάστε ότι το χαμόγελο είναι ένα ισχυρό όπλο, που βελτιώνει την υγεία και την ευεξία σας, ενώ ταυτόχρονα προσθέτει χρόνια στη ζωή σας.
Πώς βοηθά το χαμόγελο την υγεία και την ποιότητα της ζωής μας;
1. Μειώνει το στρες: Όταν αισθανθείτε στρεσαρισμένοι, χαμογελάστε. Το χαμόγελο μειώνει το στρες και κάνει το πρόσωπο πιο όμορφο, με λιγότερη κούραση. Θα νιώσετε πιο καλά και θα φαίνεστε πιο ωραίοι.
2. Βελτιώνει την ψυχική διάθεση: Το χαμόγελο απελευθερώνει στον εγκέφαλο ενδορφίνες και σεροτονίνη, που μας κάνουν να νιώθουμε καλά. Χαμογελάτε για καλύτερη διάθεση.
3. Κάνει τους ανθρώπους πιο ελκυστικούς: Το χαμόγελο προσελκύει τους ανθρώπους. Η συνοφρύωση και το κατσούφιασμα τους απωθεί.
4. Προσφέρει νεότητα στο πρόσωπο: Οι μυς που δημιουργούν το χαμόγελο κάνουν το πρόσωπο να φαίνεται νεότερο. Χαμογελάτε, για να νιώθετε καλύτερα και να φαίνεστε νεότεροι.
5. Ισχυροποιεί την άμυνα του οργανισμού: Το χαμόγελο σχετίστηκε με αποτελεσματικότερο ανοσοποιητικό σύστημα, που είναι η άμυνά μας εναντίον των μολύνσεων.
6. Ελαττώνει την ψηλή πίεση: Σε ανθρώπους που χαμογελούν η αρτηριακή πίεση μειώνεται.
7. Βοηθά και άλλους, διότι είναι μεταδοτικό: Το άτομο που χαμογελά φέρνει μαζί του ευτυχία. Χαμογελάτε και κάνετε και άλλους να νιώθουν πιο καλά.
8. Φανερώνει το αίσθημα της επιτυχίας: Το χαμόγελο φανερώνει αυτοπεποίθηση και σιγουριά. Χαμογελάτε στις συναντήσεις σας και οι άνθρωποι θα είναι καλύτεροι μαζί σας.

Η ιστορία του μίνι

Απελευθέρωσε τις γυναίκες, ξεσήκωσε τους άντρες, δίχασε τους σχεδιαστές, προβλημάτισε τους οικονομολόγους. Με λίγα λόγια, η μίνι φούστα έγραψε ιστορία η οποία συνεχίζεται ακόμα και σήμερα.

Τον περασμένο Απρίλιο ένας Αζέρος μουσουλμάνος, κάτοικος Αγ. Πετρούπολης συνελήφθη γιατί κατέβαλε σε δύο συμπατριώτες του 3.000 ευρώ για να σκοτώσουν την 21χρονη κόρη του, επειδή παρά τις συστάσεις του συνέχιζε να φορά μίνι. Δύο χρόνια νωρίτερα, στη Σιβηρία, ομάδα αρχαιολόγων ανακάλυπτε πέτρινα αγαλματίδια του 7500 π.Χ. που απεικόνιζαν γυναίκες ντυμένες με μίνι φούστες. Αυτό που συνδέει τη μία «λίθινη εποχή» με την άλλη είναι ένα μικρό κομμάτι ύφασμα με τεράστιες προεκτάσεις, διότι από το 7500 π.Χ. μέχρι σήμερα τα πράγματα έχουν πάψει να είναι απλά, παρά τα φαινόμενα που συνήθως απατούν.

-Η προϊστορία του μίνι
Στο πλαίσιο της απλούστευσης και της απελευθέρωσης στο ντύσιμο που έφερε μαζί της η άνοδος της αστικής τάξης, η πρώτη γυναικεία φιγούρα που άρχισε να φοράει όλο και πιο κοντές φούστες ήταν η flapper, η «νέα γυναίκα» των '20s, η οποία χόρευε τσάρλεστον, κάπνιζε, έκοβε τα μαλλιά της κοντά και τόνιζε τα μάτια της με μαύρο κολ, ελεύθερη από τα δεσμά του κορσέ χάρη στη σουφραζέτα που είχε προηγηθεί.

Μετά από ένα σύντομο διάλειμμα με μακριές φούστες στα '30s, ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ευνόησε και πάλι την άνοδο του στριφώματος για έναν απλό λόγο: την οικονομία που έπρεπε να γίνεται στο ύφασμα και το γεγονός ότι κάθε γυναίκα το προμηθευόταν με δελτίο. Στα '40s, οι σταρ του Χόλιγουντ αρχίζουν να φλερτάρουν με το μίνι, αντιμετωπίζοντάς το όμως περισσότερο ως μία προέκταση του σέξι εσωρούχου και του μαγιό.

Από το 1947 και μετά, η μακριά και πολύ φαρδιά φούστα του περιβόητου «New Look» του Κριστιάν Ντιόρ αποτελούσε ουσιαστικά μια σημειολογική αποτύπωση της μεταπολεμικής αφθονίας. Σε αυτό το look ήρθε ουσιαστικά να αντιταχθεί (και) ενδυματολογικά η νεολαία των '60s καθιερώνοντας το μίνι στη σύγχρονη μορφή του. Προηγουμένως, έπρεπε να αντιμετωπιστεί ένα πρακτικό ζήτημα: Για να ανέβει πραγματικά η φούστα, έπρεπε να εξαφανιστεί η ζαρτιέρα. Αυτό συνέβη πολύ βολικά το 1959, όταν η υφαντουργία Γκλεν Ρέιβεν στη Βόρεια Καρολίνα λάνσαρε μια επινόηση του Αλεν Γκαντ του πρεσβύτερου, το καλσόν.

-Η χρυσή εποχή
Για την πατρότητα του σύγχρονου μίνι «ερίζουν» τρεις σχεδιαστές: ο Γάλλος Αντρέ Κουρέζ, ο γεννημένος στην Ιταλία Πιέρ Καρντέν και η Αγγλίδα Μέρι Κουάντ. Αν και η τελευταία έχει καταγραφεί στο συλλογικό ασυνείδητο ως νικήτρια, ο Κουρέζ μάλλον δικαιώνεται από τους ιστορικούς μόδας, οι οποίοι ωστόσο προσθέτουν στην ήδη μπερδεμένη κατάσταση τον βρετανό σχεδιαστή Τζον Μπέιτς (γνωστός για τα πανέμορφα κοστούμια της Νταιάνα Ριγκ στην τηλεοπτική σειρά «Οι εκδικητές»), αναφέροντας ότι στις αρχές της δεκαετίας του ’60 είχε ήδη παρουσιάσει μερικά πολύ τολμηρά μίνι φορέματα.

Εν πάση περιπτώσει, σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, η πρώτη φορά που εμφανίστηκε το μίνι ήταν στην παρισινή πασαρέλα του Κουρέζ, εν έτει 1964, μπροστά σε ένα κοινό που παρακολουθούσε το θέαμα εμβρόντητο και ακούνητο αντί να χειροκροτά έστω από ευγένεια, ως είθισται στις επιδείξεις. Οι μίνι φούστες του Κουρέζ ήταν σε γραμμή Α και το στρίφωμά τους τελείωνε δέκα εκατοστά πάνω από το γόνατο.

Την επόμενη χρονιά, η Μέρι Κουάντ λάνσαρε στην μπουτίκ της «Bazaar» τη δική της εκδοχή για το μίνι, η οποία ήταν εφαρμοστή και ακόμη πιο κοντή, φτάνοντας μέχρι τη μέση του μηρού. Σύντομα, το μίνι της Κουάντ έγινε σημαία του mod στυλ στο Λονδίνο.>

-Τα swinging sixties ή «Chelsea Girls» ή «Dolly Birds» βάδιζαν παράλληλα με τη σεξουαλική επανάσταση, με τους Beatles και τους Stones, με την καθιέρωση των τινέιτζερ ως γκρουπ υπολογίσιμου από τις εταιρείες μάρκετινγκ και ούτω καθεξής. Μέχρι τo 1967, η κυριαρχία του μίνι στην ποπ κουλτούρα έγινε αδιαμφισβήτητο γεγονός.

-Το κυρίαρχο μίνι
Ηταν θέμα χρόνου τα κορίτσια του Λονδίνου των swinging sixties να επιβάλουν τη φούστα τους και τα γούστα τους σε όλο τον κόσμο. Το 1965 η Τζιν Σρίμπτον, το αντίπαλον δέος της Τουίγκι, αποφάσισε να εμφανιστεί στον ιππόδρομο της Μελβούρνης με λευκό μίνι φόρεμα και χωρίς καλσόν, καπέλο και γάντια, σε μια κατάφωρη παραβίαση του ενδυματολογικού κώδικα. Η φωτογραφία της έκανε το γύρο του κόσμου και στο φόντο της διακρίνεται η αντίδραση κάποιων κυριών μέσης ηλικίας, που την κοιτούν επικριτικά φορώντας καπελαδούρες και πέρλες.

Στη ραγδαία εξάπλωση και απενοχοποίηση του μίνι συνεισέφερε και η Τζάκι Κένεντι. Στο Παλμ Μπιτς, η παλιά συμμαθήτρια της Τζάκι, Λίλι Πούλιτζερ, ήταν μια επώνυμη κυρία γνωστή για το μποέμ στυλ της: Ψυχαγωγούσε τους καλεσμένους της στην κουζίνα, κυκλοφορούσε ξυπόλητη -και χωρίς εσώρουχο- και είχε κλεφτεί με τον Πίτερ Πούλιτζερ της γνωστής εκδοτικής οικογενείας. Επίσης, είχε στήσει έναν πάγκο όπου πουλούσε χυμούς. Κάποια στιγμή, διαπίστωσε ότι χρειαζόταν ένα ρούχο που να μη φαίνονται οι λεκέδες από τα φρούτα, έτσι ζήτησε από τη μοδίστρα της να της φτιάξει ένα αμάνικο μίνι φόρεμα με έντονα πολύχρωμα εμπριμέ. Σύντομα τα φορέματα αυτά, που έμειναν στην ιστορία με το παρατσούκλι «Lilly's», άρχισαν να πουλιούνται σαν τρελά από τον πάγκο της, ο οποίος εξελίχθηκε σε μια αυτοκρατορία μόδας. Κάπως έτσι το εμπριμέ μίνι έγινε μόδα, και μάλιστα φοδραρισμένο με λευκή μουσελίνα, ένα τρικ με το οποίο η Πούλιτζερ ενθάρρυνε τις οπαδούς της να ακολουθήσουν το παράδειγμά της και να μη φοράνε εσώρουχα. Παρά το τολμηρό της υπόθεσης, αυτή ήταν η εμπορική πλευρά της τάσης, με τα χαρούμενα εμπριμέ να αμβλύνουν τις εντυπώσεις των μονοχρωμιών των Κουρέζ και Κουάντ.

…σκέψου 3λεύθερα!

Τα ζώα νιώθουν σεξουαλική ηδονή;

Στα περισσότερα ζώα, όπως και στον άνθρωπο, η σεξουαλική πράξη προκαλεί ευχαρίστηση - αυτό ισχύει τουλάχιστον για τα σπονδυλωτά (αρσενικά και θηλυκά). Η ηδονή είναι ένα στρατήγημα της φύσης -πιο σωστά, της φυσικής επιλογής- για την εξασφάλιση της αναπαραγωγής και της διαιώνισης των ειδών.

Πράγματι η πράξη του ζευγαρώματος απαιτεί τόση σπατάλη ενέργειας (αναζήτηση συντρόφου, φλερτ, μάχη με τους ανταγωνιστές για την κατάκτησή του), ώστε κανείς ποτέ δε θα επιδίδονταν σ' αυτό το "άθλημα" αν απουσίαζε το δέλεαρ της ηδονής. Στα ζώα δεν υπάρχει συνειδητή αναζήτηση της ηδονής αλλά απλώς ενστικτώδης ικανοποίηση της σεξουαλικής ορμής.

Εξάλλου από τη σκοπιά ωφελειών και δαπανών, τα δύο φύλα επενδύουν σε διαφορετικά πράγματα.

Το αρσενικό, επειδή παράγει πολλά σπερματοζωάρια, είναι πιο ευαίσθητο στα θετικά ερωτικά σήματα και λιγότερο επιλεκτικό. Αντίθετα, η γυναίκα, η οποία παράγει λίγα ωάρια, πρέπει να τα χαρίζει με φειδώ σε ελάχιστους εκλεκτούς και αξιόπιστους υποψήφιους μπαμπάδες.

Νέοι, Νέοι για πάντα! γατί όχι…

Είμαστε γενετικά προγραμματισμένοι να ζούμε μέχρι τα 120. Όμως ο βιογεροντολόγος Όμπρεϊ ντε Γκρέι ξεπερνά αυτό το όριο. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, θα μπορούσαμε να ζούμε ακόμα και 500 χρόνια υγιείς. Για να το αποδείξει, του είναι απαραίτητη οικονομική χρηματοδότηση ύψους εκατομμυρίων δολαρίων.

Ο Βρετανός επιστήμονας Όντρεϊ ντε Γκρέι παρουσιάζει ένα φιλόδοξο επιστημονικό πρόγραμμα που αποτελεί σημαντική πρόκληση για την κοινωνία του 21ου αιώνα.

Ζητά την επένδυση ενός δις δολαρίων στην τεχνολογία και την έρευνα της γενετικής, προκειμένου να προωθήσει το εκκεντρικό σχέδιό του, που έχει στόχο να μας χαρίσει αιώνια ζωή. «Το ερώτημα που προκύπτει για τη μακροζωία είναι ποια θα είναι η ποιότητα ζωής», επισημαίνει η Μ. Βιολάκη-Παρασκευά, πρόεδρος της Ελληνικής Γεροντολογικής και Γηριατρικής Εταιρείας (ΕΙΓΕ).

Ο Ντε Γκρέι απαντά πως θα έχουμε εξασφαλίσει, εκτός από τη μακροζωία, μια άριστη φυσική και πνευματική κατάσταση. Σύμφωνα με μια έρευνα σχετικά με τη διαδικασία της γήρανσης που διεξήγαγε το Πανεπιστήμιο Κέμπριτζ στην Αγγλία, ο ανθρώπινος οργανισμός είναι δομημένος έτσι ώστε να ζει 500 ή ακόμα και χίλια χρόνια, εφόσον ακολουθεί μια συντηρητική ζωή.

Ο 44χρονος ιδιόρρυθμος επιστήμονας Ντε Γκρέι, που εκτός από βιογεροντολόγος είναι και αυτοδίδακτος γενετιστής, είναι ακόμα πιο τολμηρός: βεβαιώνει πως η γήρανση δεν είναι αναπόφευκτη. Αντίθετα, υποστηρίζει πως αποτελεί συνέπεια ζημιών σε κυτταρικό ή μοριακό επίπεδο που η ιατρική πρόοδος θα μπορούσε να αποτρέψει ή να αποκαταστήσει. Η επιστήμη θα μπορούσε να προσφέρει στον άνθρωπο μακροζωία που θα άγγιζε τα όρια της αθανασίας. «Μιλάμε για παράταση της νεότητας και όχι των γηρατειών», διευκρινίζει.

Ειδική συντήρηση
Προφανώς θα πεθαίναμε αν μας έπεφτε κάποια σκαλωσιά στο κεφάλι, αν δεχόμασταν επίθεση από κάποιο λιοντάρι ή αν μας πυροβολούσαν. Όμως, σύμφωνα με τον γενειοφόρο προφήτη της επιστήμης, που έχει εμφάνιση χίπη της δεκαετίας του 1970, οι θάνατοι που συνδέονται με τη γήρανση θα μπορούσαν να εξαλειφθούν. «Θεωρώ πως πρέπει να αντιμετωπίζουμε τον ανθρώπινο οργανισμό σαν ένα παλιό αμάξι με πιο περίπλοκο μηχανισμό. Κάποια συντηρούνται καλά και ζουν ακόμα και 100 χρόνια. Το πρόβλημα έγκειται στο ότι δεν είμαστε οι σχεδιαστές του ανθρώπινου οργανισμού και, κατά συνέπεια, πρέπει να ανακαλύψουμε πώς λειτουργεί για να τον συντηρήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα».
Το φιλόδοξο σχέδιο που θα επέτρεπε στους σύγχρονους σαραντάρηδες να γιορτάσουν τα 100στά γενέθλιά τους εξαρτάται από την πορεία των ερευνών του προγράμματος Strategies for Engineered Negligible Senescence, SENS (Στρατηγικές για τη μηχανική αντιμετώπιση της γήρανσης). Στηρίζεται σε μελέτες που έχουν γίνει στους πιο πρωτοπόρους τομείς της βιοϊατρικής. Ο Ντε Γκρέι ειδικεύεται στην έρευνα τεχνικών που έχουν στόχο ακριβώς την παράταση της ζωής. Έτσι, το 2003 αποφάσισε να προσφέρει το Βραβείο του Μαθουσάλα Ποντικού (Methuselah Mouse Prize) που συνοδεύεται από τρία εκατομμύρια δολάρια και θα απονεμηθεί σε όποιον επιστήμονα καταφέρει να παρουσιάσει κάποια μέθοδο αναζωογόνησης... για τρωκτικά. Αν η έρευνα στα ποντίκια προχωρήσει, θα ανοίξει ο δρόμος της χρηματοδότησης του προγράμματος του Ντε Γκρέι τόσο από ιδιωτικούς όσο και από δημόσιους φορείς. Αυτό είναι το ζητούμενο, προκειμένου να κάνουμε ένα σημαντικό βήμα που θα μας φέρει πιο κοντά στην παντοτινή νεότητα.

Ου γαρ έρχεται μόνον
Ο Ντε Γκρέι είναι πεπεισμένος πως υπάρχουν επτά επιστημονικά πεδία ερευνών που θα μας ανοίξουν τις πύλες προς την αιώνια ζωή. Ανάμεσα σε αυτά τα πεδία περιλαμβάνονται οι έρευνες που έχουν στόχο την καταπολέμηση του καρκίνου και τον έλεγχο των κυττάρων σε μοριακό επίπεδο. Αυτές ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη. Ο Ντε Γκρέι επισημαίνει πως μέσα σε τρεις δεκαετίες από την έναρξη της οικονομικής χρηματοδότησης και των υπόλοιπων πεδίων ερευνών θα έχουμε τα πρώτα αποτελέσματα. Οι μελέτες δεν περιορίζονται στα συστήματα του οργανισμού που φθείρονται στο τέλος της ζωής, λόγω εκφυλιστικών ασθενειών ή εξαιτίας της απώλειας των κινητικών ικανοτήτων μας. Είναι ευρύτερες και γίνονται με στόχο να εντοπίσουμε τα σημάδια που προαναγγέλλουν την εμφάνιση των συμπτωμάτων του γήρατος. Πρόκειται για μια σειρά ανεπιθύμητων ενεργειών που συσσωρεύονται προκαλώντας επιπλοκές οι οποίες επηρεάζουν την ομαλή λειτουργία του οργανισμού. «Οι φθορές στον οργανισμό που συνδέονται με την ηλικία χωρίζονται σε επτά διαφορετικές κατηγορίες. Η απώλεια κυττάρων που δεν αντικαθίστανται είναι μία από αυτές. Κάποιες φορές παρατηρείται το ακριβώς αντίθετο φαινόμενο: η συσσώρευση ανεπιθύμητων κυττάρων. Στην τρίτη κατηγορία εντάσσονται οι φθορές που συνδέονται με δυσλειτουργίες στο εσωτερικό των κυττάρων στις οποίες αποδίδονται οι αλλοιώσεις των χρωμοσωμάτων. Άλλες είναι οι φθορές που προκύπτουν λόγω αλλοιώσεων στο DNA των μιτοχονδρίων (οργανιδίων που διαθέτουν όλα τα ευκαρυωτικά κύτταρα). Προβλήματα προκαλεί και η συσσώρευση μορίων που δεν είναι εύπεπτα, δηλαδή μορίων που τα λισοσώματα δεν είναι σε θέση να απορροφήσουν. Στην έκτη και έβδομη κατηγορία κατατάσσονται τα προβλήματα που συνδέονται με τα διαστήματα μεταξύ των κυττάρων: τα αποθέματα των δύσπεπτων μορίων φράσσουν τις διόδους, ενώ ο πολλαπλασιασμός των χημικών αλληλεπιδράσεων ανάμεσα στις πρωτεΐνες επιβαρύνει τους ελαστικούς ιστούς των αρτηριών. Στόχος του SENS είναι να θεραπεύσει ή να προλάβει την εμφάνιση αυτών των ατελειών».Σχετικά με τη δυνατότητα παρέμβασης σε αυτές τις αλλοιώσεις, ο Ντε Γκρέι εξηγεί πως ήδη τρεις μέθοδοι αντιμετώπισής τους βρίσκονται στο στάδιο των κλινικών δοκιμών. Μία από αυτές στηρίζεται στην εμφύτευση βλαστικών κυττάρων (stem cells) σε περιοχές του εγκέφαλου που ελέγχουν την παραγωγή ντοπαμίνης. Πρόκειται για μια μέθοδο καταπολέμησης των συμπτωμάτων της νόσου Πάρκινσον. Επιπλέον, ήδη εμφυτεύονται βλαστικά κύτταρα με στόχο την αναζωογόνηση των καρδιακών κυττάρων. Όσο για την αρτηριοσκλήρυνση, ο Ντε Γκρέι υποστηρίζει πως θα μπορούσαν να σχεδιαστούν ιατρικές μέθοδοι με στόχο την καταπολέμηση των χημικών αλληλεπιδράσεων που προκαλούν ανεπιθύμητες ενέργειες.

Δύσκολα προβλήματα
Πιο περίπλοκη είναι η επίλυση των προβλημάτων που συνδέονται με τις αλλοιώσεις των χρωμοσωμάτων, δομών που οργανώνουν το DNA. Με άλλα λόγια, πιο δύσκολη είναι η εφαρμογή θεραπειών για την καταπολέμηση του καρκίνου. «Η εξέλιξη βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα πρόβλημα εξαιρετικά περίπλοκο που συνδέεται με τη συντήρηση του DNA. Κάποιοι οργανισμοί πεθαίνουν λόγω της ανάπτυξης διαδικασιών που δημιουργούν όγκους», εξηγεί ο βιογεροντολόγος. «Ο καρκίνος μπορεί να μας σκοτώσει, επειδή προκαλεί κακοήθεις αλλοιώσεις στα κύτταρα. Η τεχνική που αναπτύσσουμε στο SENS για να τον νικήσουμε ονομάζεται Whole-body Interdiction of Lengthening of Telomeres (WILT, αποτροπή της επιμήκυνσης των τελομερών). Η κεντρική ιδέα της στρατηγικής μας στηρίζεται στο γεγονός ότι τα καρκινογόνα κύτταρα έχουν το χάρισμα της αθανασίας. Αν μπορούσαμε να τα αφοπλίσουμε και να αποφύγουμε τις αλλοιώσεις που επιφέρουν, δε θα πεθαίναμε από καρκίνο. Αυτό επιχειρούμε να πετύχουμε αποτρέποντας την επέκταση των τελομερών». Όμως τι είναι τα τελομερή; Γιατί είναι τόσο σημαντικά για τη διατήρηση της νεότητας; Ο Ντε Γκρέι είναι αντιμέτωπος με μια διπλή πρόκληση: από τη μια πλευρά, πρέπει να καταστρέψει τα τελομερή των κακοηθών κυττάρων και, από την άλλη, να τα διατηρήσει ακέραια στα υγιή κύτταρα στο αίμα, στο δέρμα και στο στομάχι. Τα βλαστικά κύτταρα χρησιμοποιούνται ακριβώς με σκοπό να αποκαταστήσουν τα προβλήματα που εμφανίζονται στα υγιή τελομερή.

Μήκος και φθορά
Ο ρόλος των τελομερών είναι να εμποδίζουν τη διπλή έλικα του DNA να ξετυλίγεται και περιέχουν τέσσερις συγκεκριμένες βάσεις: τη θυμίνη (T), την κυτοσίνη (C), τη γουανίνη (G) και την αδενίνη (A). Γνωρίζουμε επομένως πως το αλφάβητο του DNA μας αποτελείται από τέσσερα γράμματα: Α, Τ, C και G. Επίσης είναι γνωστό πως τα τελομερή συμμετέχουν στη διαίρεση των κυττάρων. Επιπλέον, προστατεύουν τα χρωμοσώματα από φθορές και καθορίζουν το χρόνο ζωής των κυττάρων. Ανακαλύφθηκαν από τον Χέρμαν Μίλερ τη δεκαετία του ’30 και θα μπορούσαν να συγκριθούν με τα πλαστικά προστατευτικά που διαθέτουν τα κορδόνια των παπουτσιών στις άκρες τους. Συνολικά, κάθε κύτταρο διαθέτει 23 ζευγάρια τελομερών. Το πρόβλημα αυτών των «φρουρών» των χρωμοσωμάτων έγκειται στο γεγονός πως σε κάθε κυτταρική διαίρεση υφίστανται κάποια αλλοίωση, που μεταφράζεται σε μια ελαφριά συρρίκνωση. Με το πέρασμα του χρόνου, η μείωση του μήκους των τελομερών μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τα γονίδιά μας. Η σημαντική συρρίκνωσή τους σηματοδοτεί την είσοδο του κυττάρου σε μια διαδικασία γηρασμού που καταλήγει με το θάνατό του. Για παράδειγμα, τα τελομερή των κυττάρων του αίματος ενός νεογέννητου φτάνουν, κατά προσέγγιση, τα 8.000 ζευγάρια γενετικών γραμμάτων και μειώνονται στα 1.500 στα αντίστοιχα κύτταρα ενός ηλικιωμένου. Κάθε φορά που κάποιο από αυτά τα κύτταρα διαιρείται, τα τελομερή του χάνουν από 30 έως 200 γράμματα, ένα τίμημα που μακροπρόθεσμα του κοστίζει τη ζωή.Το ιδανικό σενάριο θα ήταν τα κύτταρά μας να διέθεταν χιλιόμετρα τελομερών, που θα επέτρεπαν την παράταση της νιότης μας και θα συνέβαλλαν στην εξαφάνιση του φαντάσματος των ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών, από τη ζωή μας. Με αυτόν τον τρόπο θα λύναμε το ένα μέρος της εξίσωσης. Όμως παραμένει άλυτο το υπόλοιπο: η φθορά των τελομερών των καρκινικών κυττάρων με στόχο την οριστική καταστροφή τους πριν από το σχηματισμό όγκων. Πίσω από αυτό το περίπλοκο αίνιγμα κρύβεται η τελομεράσα, η κύρια υπεύθυνη για την προσθήκη διαβρωμένων γραμμάτων στο DNA.

Χωρίς παράπλευρες απώλειες
Όταν κάποιο κύτταρο αρχίζει να υφίσταται αλλοιώσεις που το καθιστούν κακοήθες και τα άκρα των χρωμοσωμάτων του αρχίζουν να φθείρονται, ενεργοποιεί την τελομεράσα. Εκείνη τότε αναλαμβάνει την αποκατάστασή των τελομερών, επιτρέποντας στο κύτταρο να εξακολουθήσει να διαιρείται. Με άλλα λόγια, το κακοήθες κύτταρο παραμένει νέο και ρωμαλέο. Αν οι επιστήμονες κατάφερναν να μπλοκάρουν την τελομεράσα χωρίς να προκαλέσουν «παράπλευρες απώλειες» στον οργανισμό, θα προκαλούσαν τη γήρανση και το θάνατο των καρκινογόνων κυττάρων. Κάποιοι ειδικοί επιχειρούν να αλλάξουν τη σύνθεση της τελομεράσας με φάρμακα, όμως ο Ντε Γκρέι προτείνει μια πιο ριζοσπαστική λύση: τη μείωση των γονιδίων που προκαλούν την παραγωγή της. Έτσι, ο καρκίνος δε θα μεταλλασσόταν ώστε να αντιστέκεται στην ογκολογική θεραπεία. Ωστόσο το πρόβλημα είναι ακόμα πιο περίπλοκο: δεν αρκεί να διαθέτει κάποιος δεινότητα σκοπευτή, για να πυροβολήσει την τελομεράσα των γονιδίων που σχηματίζουν ιστούς ανεξάρτητους από τα βλαστικά κύτταρα. Πρέπει επιπλέον να αποκατασταθούν σταδιακά τα βλαστικά κύτταρα, προκειμένου να εξασφαλίσουμε τη διαίρεση εκείνων που είναι απαραίτητα για την ομαλή λειτουργία των οργάνων και την υγεία των ιστών.

Βλαστικά κύτταρα
«Πριν από πέντε χρόνια συνειδητοποίησα πως θα ήμουν σε θέση να λύσω αυτό το πρόβλημα. Κάθε δεκαετία θα μπορούσαμε να εμβολιαζόμαστε με γονίδια χωρίς τελομεράσα και με αυτόν τον τρόπο θα αποφεύγαμε τις κακοήθεις μεταλλάξεις. Ταυτόχρονα, θα εφοδιάζαμε τα γονίδια με μακρύτερα τελομερή που θα ήταν ήδη σχεδιασμένα». Προς το παρόν, η αποτελεσματικότητα της μεθόδου δεν έχει αποδειχτεί, παρ’ όλο που κάποιοι ερευνητές έχουν ήδη προχωρήσει σε πειραματικό στάδιο στην εφαρμογή της. Στις δοκιμές φαίνεται πως αυτά τα υπερκύτταρα δεν υφίστανται καρκινογόνες μεταλλάξεις. Η Μαρία Μπλάσκο, ερευνήτρια του Εθνικού Κέντρου Ογκολογικών Ερευνών (CNIO) στη Μαδρίτη της Ισπανίας, σχεδίασε μια τεχνική που έχει στόχο να περιορίσει το μήκος των τελομερών αυτόματα, μέσα σε λιγότερο από δύο ώρες. Σύμφωνα με την Μπλάσκο, η διαδικασία που ακολουθεί, εκτός από γρήγορη, είναι και λιγότερο δαπανηρή. «Η έλλειψη τεχνικών που θα περιόριζαν το μήκος των τελομερών αυτόματα αποτέλεσε την αιτία για την οποία οι φαρμακευτικές εταιρείες δεν επένδυσαν σε έρευνες για τη θεραπεία του καρκίνου που θα βασίζονταν ακριβώς στη συρρίκνωσή τους».

Γάλλοι και γυναίκες
Η ηλικία συνδέεται άμεσα με το μήκος των άκρων των χρωμοσωμάτων. «Έχουμε εξετάσει τα τελομερή εκατοντάδων ατόμων ηλικίας από 60 έως 100 ετών που προέρχονταν από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες», τονίζει η Έλσα Βέρα, ερευνήτρια στο CNIO. «Το μήκος τους φθίνει σημαντικά μετά την ηλικία των 10 ετών τόσο στους άντρες όσο και στις γυναίκες, αν και οι γυναίκες διαθέτουν μακρύτερα τελομερή, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους». Η μελέτη έδειξε επίσης πως στις Γαλλίδες είναι πιο μακριά συγκριτικά με τις υπόλοιπες Ευρωπαίες, γεγονός που ενισχύει τη θεωρία που συνδέει τη γενετική με τους περιβαλλοντικούς παράγοντες και το μήκος των τελομερών. «Στην ύπαρξη κοντύτερων τελομερών αποδίδονται συχνά και οι θάνατοι από καρδιαγγειακές νόσους», υποστηρίζει η Μπλάσκο. «Γεγονός που θα μπορούσε να εξηγήσει το “γαλλικό παράδοξο”, σύμφωνα με το οποίο οι Γαλλίδες καταναλώνουν περισσότερο αλκοόλ, όμως διατηρούν χαμηλά ποσοστά εμφάνισης καρδιαγγειακών νόσων, συγκριτικά με άλλες Ευρωπαίες», προσθέτει.

Ρώτησαν τον Ντε Γκρέι αν μέσα στους επόμενους δύο αιώνες, κατά του οποίους οι σημερινοί σαραντάρηδες θα έχουν τη δυνατότητα να παρατείνουν το όριο της ζωής τους από τα 80 στα 200 χρόνια, θα αναπτυχθούν θεραπείες με χρήση βλαστικών κυττάρων... και αν θα έρθει κάποτε η στιγμή που οι άνθρωποι θα κλείνουν κάποιο ιατρικό ραντεβού για την επιμήκυνση των τελομερών τους. «Δε θα εκπλησσόμουν αν σε 200 χρόνια από σήμερα θα έχουμε φτάσει στο σημείο όλες οι γενετικές θεραπείες με μητρικά κύτταρα να εγχέονται μέσω ενός απλού εμβολίου στον οργανισμό. Ίσως τότε να είμαστε σε θέση να εντοπίζουμε και τα γονίδια της τελομεράσας και να τα εξάγουμε με ευκολία». Θα μπορούσε επομένως κάποιος να ισχυριστεί πως η γήρανση αποτελεί ασθένεια ή μια μαύρη σελίδα στην ιστορία της εξέλιξης; «Όχι ακριβώς. Θα λέγαμε πως η εξέλιξη δεν ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το φαινόμενο της γήρανσης. Στον άγριο κόσμο των ζώων, όπου δεν παρεμβαίνει ο ανθρώπινος πολιτισμός, σχεδόν όλοι οι οργανισμοί πεθαίνουν πριν προλάβουν να γεράσουν. Τα ζώα πεθαίνουν από ασιτία, επειδή τους τρώει κάποιο άλλο ή εξαιτίας ατυχημάτων. Γι’ αυτό δεν τους χρειάζονται γονίδια που να κάνουν κάτι για την πρόληψη των γηρατειών».

Πολέμιοι της αιώνιας νεότητας
Ο Ντε Γκρέι είναι ένας από τους επιστήμονες που πυροδοτούν έντονες αντιδράσεις τόσο από την πλευρά των επικριτών του όσο και την πλευρά εκείνων που ασπάζονται τις απόψεις του. Είναι επίμονος και μιλά σαν προφήτης, όμως διαθέτει ένα λαμπρό μυαλό, του αρέσει να ταράζει τα νερά και δε φοβάται μήπως γελοιοποιηθεί. Όπως είναι αναμενόμενο, η προοπτική της παράτασης της ζωής κατά έναν αιώνα εγείρει πολλούς προβληματισμούς, και ο Ντε Γκρέι έχει μια απάντηση για όλους. Η πιο συνηθισμένη κριτική στηρίζεται στο γεγονός πως θα βρεθούμε αντιμέτωποι με μια αύξηση του πληθυσμού χωρίς προηγούμενο. «Ωραία, τι θα είχε συμβεί αν ο πρωθυπουργός της Γαλλίας είχε απαγορεύσει στον Παστέρ να οργανώσει εκπαιδευτικές εκστρατείες γύρω από την υγιεινή με το ίδιο κίνητρο;», απαντά ο επιστήμονας και προσθέτει: «Το να θεωρούμε τους εαυτούς μας τόσο ανίκανους να αντιμετωπίσουμε μελλοντικά προβλήματα και να καταδικάζουμε εκατομμύρια ανθρώπους να ζήσουν όσο και οι παππούδες τους αποτελεί ένα κακόγουστο αστείο. Στο παρελθόν βρήκαμε λύσεις σε παρόμοια προβλήματα. Για παράδειγμα, ποιος θα φανταζόταν το 1850 ότι ο άνθρωπος θα αναγκαζόταν να υποταχθεί στην αναξιοπρεπή πράξη να χρησιμοποιεί καουτσούκ κάθε φορά που κάνει σεξ, προκειμένου να περιορίσει την εκρηκτική αύξηση του πληθυσμού που ακολούθησε τη μείωση της παιδικής θνησιμότητας;».Ένας από τους πιο οργισμένους πολέμιους του Ντε Γκρέι είναι ο Σέργουιν Νιούλαντ, καθηγητής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Γιέιλ και συγγραφέας του βιβλίου How we Die (Πώς πεθαίνουμε). «Ο Ντε Γκρέι δεν είναι κακός ούτε τρελός. Όμως το σχέδιό του δε θα έχει επιτυχία. Αν είχε, θα μας κατάστρεφε στην προσπάθεια να μας προστατεύσει: αν η ζωή μας είχε τόσο μεγάλη χρονική διάρκεια, θα υπονόμευε το νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης», έγραψε ο Νιούλαντ σε ένα άρθρο του στο περιοδικό Technology Review που εκδίδει το MIT (Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης).

Προγνωστικά και υποθέσεις
Η απουσία στοιχείων και αριθμών αποτελεί ένα άλλο σημείο ρήξης του Ντε Γκρέι με διάφορα μέλη της επιστημονικής κοινότητας. Ο ίδιος απαντά στους επικριτές του μέσω της ιστοσελίδας του: «Ούτε οι αδελφοί Ράιτ παρουσίαζαν νούμερα και στοιχεία το 1900». Πράγματι, οι εφευρέτες των μηχανοκίνητων πτήσεων έδωσαν το έναυσμα για τη ανάπτυξη μιας νέας επιστήμης μερικά χρόνια αργότερα, χωρίς να παραθέσουν κατ’ αρχάς στοιχεία. Αργότερα αποδείχτηκε πως ήξεραν τι έκαναν και πως λειτούργησαν όπως κάθε μηχανικός που στηρίζει τα σχέδιά του σε υπαρκτές γνώσεις πριν αναπτύξει ένα καινούριο σύστημα. «Εγώ διαθέτω στοιχεία στα οποία έχουν πρόσβαση όσοι μπαίνουν στον κόπο να διαβάσουν το πόρταλ και τα δημοσιεύματά μου». Όμως τα γηρατειά δεν αποτελούν ασθένεια, γι’ αυτό, προφανώς, δεν μπορούν να θεραπευτούν, υποστηρίζουν κάποιοι άλλοι επικριτές του. «Πες το όπως θέλεις. Η γήρανση αποτελεί ένα βιολογικό φαινόμενο που προκαλεί ανικανότητα και θάνατο. Χρησιμοποιώντας τη λέξη θεραπεία, αναφέρομαι σε μια σειρά θεραπειών που έχουν στόχο τον έλεγχο μιας κατάστασης, όπως της φυματίωσης, για παράδειγμα. Μπορούμε να την ξεπεράσουμε σώζοντας ανθρώπους. Όμως εγώ δε θέλω απλώς να καθυστερήσω τη διαδικασία της γήρανσης. Φιλοδοξώ να την αναστρέψω, δηλαδή να επαναφέρω τον άνθρωπο από ένα στάδιο προχωρημένου πόνου σε ένα στάδιο όπου δε θα υποφέρει. Γι’ αυτό η θεραπεία θα πρέπει να είναι περιοδική και να εφαρμόζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας».

Υποστηρικτές της αθανασίας
Ίσως επειδή όλοι ελπίζουμε να ζήσουμε υγιείς για περισσότερα χρόνια, οι θεωρίες του Ντε Γκρέι βρίσκουν και ένθερμους υποστηρικτές. Όταν ο Τζέισον Πόντιν, συντάκτης του Technology Review, έγραψε ένα επικριτικό άρθρο για τον Ντε Γκρέι, εξεπλάγη με τον όγκο των ηλεκτρονικών μηνυμάτων που έλαβε από θορυβημένους αναγνώστες. Τον κατηγορούσαν πως στεκόταν εμπόδιο στο δρόμο προς την αθανασία. Όμως το άρθρο του Νιούλαντ Do you Want to Live Forever? (Θέλεις να ζήσεις για πάντα;) υπήρξε μέχρι σήμερα το πιο πολυδιαβασμένο στην ιστορία του συγκεκριμένου εντύπου και προκάλεσε τις περισσότερες αντιδράσεις αναγνωστών. Σε μια προσπάθεια να απαντήσει, ο Πόντιν ανακοίνωσε πως θα προσέφερε 10.000 δολάρια σε οποιονδήποτε γεροντολόγο κατάφερνε να παρουσιάσει κάποια θεωρία που θα απαξίωνε τις θεωρίες του Ντε Γκρέι. Μέχρι σήμερα, κανείς δεν έχει πάρει την αμοιβή. Μεταξύ των υποστηρικτών του, πιο ισχυρός είναι ο εκατομμυριούχος Πίτερ Τιλ, ένας από τους πρωτοπόρους επιχειρηματίες στον τομέα των συστημάτων πληρωμής λογαριασμών μέσω ίντερνετ, του γνωστού Pay-Pal.

Ο Τιλ προσέφερε τρία εκατομμύρια δολάρια στο SENS. «Ενδιαφέρθηκε για το πρόγραμμα, ερωτεύτηκε την ιδέα και τελικά αποφάσισε να μας δώσει μια ευκαιρία. Φυσικά δε γνωρίζει αν η προσέγγισή μου θα λειτουργήσει και κανείς δεν του εγγυάται πως δε σπαταλά άσκοπα τα χρήματά του. Όμως θεωρεί πως το ρίσκο αξίζει τον κόπο. Το 1 δις δολάρια που έχω ζητήσει θα διατεθούν στην ανάπτυξη επτά ερευνητικών πεδίων, ενώ οι έρευνες για τη θεραπεία μέσω βλαστικών κυττάρων ήδη χρηματοδοτούνται σε παγκόσμιο επίπεδο. Όμως για τους υπόλοιπους έξι τομείς χρειάζονται περισσότερα χρήματα. Για να σχεδιαστεί ο προϋπολογισμός ενός προγράμματος, υπολογίζουμε τις ώρες δουλειάς που απαιτεί κάθε τομέας, τις οποίες πολλαπλασιάζουμε με το κόστος της αμοιβής των βιολόγων πλήρους απασχόλησης. Επιπλέον, προσθέτουμε τα χρήματα που προορίζονται για τις ερευνητικές ομάδες με τις οποίες συνεργαζόμαστε, καθώς και για τη συντήρηση των γραφείων του SENS. Φιλοδοξούμε να αναπτύξουμε συνεργασίες και με πανεπιστήμια και εργαστήρια που εδρεύουν σε διάφορες χώρες του κόσμου, όμως τα αποτελέσματα των ερευνών πρέπει να αναλύονται και να μελετώνται από κάποιον κεντρικό φορέα. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η λειτουργία του Ινστιτούτου SENS, που θα φιλοξενείται σε ένα κτίριο γεμάτο μαθηματικούς και γραφεία». Εκτός από τον Τιλ, τον Ντε Γκρέι υποστηρίζουν και κάποιοι επιστήμονες: «Οι περισσότεροι δεν είναι γεροντολόγοι, γεγονός που δε με εκπλήσσει. Εκείνοι ασχολούνται με πεδία που έχουν στόχο τη θεραπεία ασθενειών και όχι τον έλεγχο της γήρανσης. Ορισμένοι υποστηρίζουν τις έρευνές μου, άλλοι διαφωνούν απόλυτα με τις ιδέες μου και, επιπλέον, νιώθουν πως απειλούνται, επειδή οι θεωρίες μου θα μπορούσαν να αλλάξουν τον τρόπο που δουλεύουν».

Αξίζει τόσα χρήματα;
Ο Ντε Γκρέι συνοψίζει το πρόβλημα της ελλιπούς χρηματοδότησης του προγράμματός του ως εξής: «Γενικά, πρόκειται για ένα συνδυασμό διαφόρων παραγόντων που συνδέονται με την πολιτική, την άγνοια και την οικονομία. Στα παραπάνω προσθέστε και το γεγονός πως οι σοβαροί γεροντολόγοι καλούνται διαρκώς να διαφοροποιηθούν από τη φρικτή βιομηχανία ενός ακήρυχτου πολέμου που έχει στόχο την αντιμετώπιση της γήρανσης. Κρέμες αντιρυτιδικές, άχρηστα φάρμακα και χάπια. Γι’ αυτό, όταν ακούμε πως κάποιος υποστηρίζει ότι έχουμε τη δυνατότητα να ζούμε χίλια χρόνια, η αυτόματη αντίδρασή μας είναι να τον αντιμετωπίσουμε με πολλή επιφύλαξη».

Το ζήτημα εγείρει και ηθικούς προβληματισμούς: «Οι δυνατότητες του ανθρώπου είναι τεράστιες. Καθώς τα χρόνια περνούν, παρά τη φυσιολογική φθορά των οργάνων, το μυαλό πολύ συχνά παραμένει αλώβητο από τα γηρατειά και σε προχωρημένη ηλικία μπορεί να δώσει θαυμαστά αποτελέσματα. Η επιστήμη προχωρά. Τα γονίδια μάς ανοίγουν νέους ορίζοντες, και οι νέοι κλάδοι που συνδυάζουν την παραδοσιακή φαρμακογενετική με τη φαρμακολογία της βιοχημείας και άλλους τομείς δίνουν πολλές υποσχέσεις για την αντιμετώπιση των ασθενειών, ωστόσο ενέχουν πολλούς περιορισμούς και βιοηθικούς προβληματισμούς», τονίζει η πρόεδρος της ΕΓΓΕ, Μ. Βιολάκη-Παρασκευά. Παρ’ όλο που οι ιδέες και οι προσεγγίσεις του Ντε Γκρέι μοιάζουν σωστές, δε γνωρίζουμε αν ο κόσμος θα τις πάρει στα σοβαρά μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια, την πιο κρίσιμη στιγμή για να δοθεί ώθηση στις ιδέες του ή να εγκαταλειφθεί πλήρως το όλο εγχείρημα. Αξίζει πάντως να αναρωτηθούμε τι τίμημα είμαστε διατεθειμένοι να πληρώσουμε προκειμένου να κατακτήσουμε την αιώνια νεότητα.

Η εκπαίδευση αποτελεί βασικό δικαίωμα του κάθε ατόμου

Η εκπαίδευση σήμερα δεν αποτελεί απλά ένα βασικό δικαίωμα του κάθε ατόμου στη μόρφωση, αλλά συνιστά θεμελιώδη συνταγματική υποχρέωση λόγω της πρωταρχικής της σημασίας στην εξέλιξη και ολοκλήρωση της ανάπτυξης και ταυτότητας του ατόμου και κατά προέκταση της ευρύτερης κοινωνίας. Ο ρόλος της εκπαίδευσης στην ανάπτυξη μιας χώρας θεωρείται υψίστης σημασίας, εφόσον το επίπεδο εκπαίδευσης ενός πληθυσμού ασκεί αξιοσημείωτη επίδραση στη συνολική κοινωνική, πολιτισμική και οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας.

Το φύλο συνδέεται σημαντικά με την εκπαίδευση, όπως έχει επισημανθεί τόσο από τη διεθνή βιβλιογραφία και είναι εμφανές στις εκάστοτε κοινωνικές στατιστικές. Στο παρελθόν η εκπαίδευση αποτελούσε αποκλειστικό προνόμιο των ανδρών, και σήμερα παρόλο που οι γυναίκες έχουν κατακτήσει σε εθνικό και διεθνές επίπεδο πολύ υψηλούς δείκτες εκπαίδευσης, δεν έχει πάψει να υφίσταται διαχωρισμός. Ο διαχωρισμός αυτός σήμερα είναι περισσότερο ποιοτικός και όχι τόσο ποσοτικός. Στο σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα η διάκριση των φύλων γίνεται ορατή όχι πια στις δυνατότητες πρόσβασης των γυναικών στις διάφορες εκπαιδευτικές βαθμίδες, όσο στις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές τους επιλογές. Με άλλα λόγια, εμφανίζονται διακρίσεις στους τομείς και κλάδους σπουδών που επιλέγονται, και βάσει στερεοτύπων «ταιριάζουν» ή απορροφούν αποκλειστικά ή σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα το ένα από τα δύο φύλα.

Η εκπαίδευση αποτελεί και τον κυριότερο κοινωνικό παράγοντα που προσδιορίζει και διαμορφώνει την ένταξη των ατόμων στην αγορά εργασίας και επιδρά στην οικονομική δραστηριότητά τους. Υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης διασφαλίζει, ως ένα βαθμό, την εύρεση εργασίας, και ακόμα περισσότερο, αντίστοιχα υψηλό επίπεδο στην ιεραρχία ή στη μισθολογική κλίμακα στο επάγγελμα. Δεδομένου ωστόσο της διάκρισης με βάση το φύλο που εμφανίζεται στην εκπαίδευση και ειδικότερα στις επιλογές τομέα σπουδών και κατεύθυνσης στο αντικείμενο κατάρτισης, παρουσιάζονται κατά προέκταση αντίστοιχες διαφοροποιήσεις και στην αγορά εργασίας.

Σε αυτή τη σύνδεση της ιστοσελίδας του Κ.Ε.Θ.Ι. μπορείτε να βρείτε διάφορες πληροφορίες για το θεσμικό και νομικό πλαίσιο της ισότητας των δικαιωμάτων στην εκπαίδευση, την εκπαίδευση στην Ελλάδα, την εκπαίδευση σε σχέση με το φύλο, την εκπαίδευση σε σχέση με την απασχόληση και την αγορά εργασίας, τα στατιστικά στοιχεία που αφορούν κάθε επίπεδο εκπαίδευσης, το επίπεδο εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών και διδασκόντων κ.ο.κ. Επίσης, θα βρείτε παραπομπές σε διεθνείς συνδέσεις για θέματα εκπαίδευσης και στατιστικές αναλύσεις στοιχείων εκπαίδευσης, προκειμένου να διευρυνθεί το φάσμα των πηγών ενημέρωσής σας για τα ζητήματα αυτά.

Η δύναμη της βλακείας

Είναι η πιο επικίνδυνη δύναμη του κόσμου. Δεν μπορούμε να την εξαλείψουμε, αλλά μπορούμε να την αναγνωρίσουμε. Αν και, κάποιες φορές, μας βοηθά να προοδεύσουμε.«Δύο πράγματα είναι ατελείωτα: το σύμπαν και η βλακεία του ανθρώπου, όμως για το σύμπαν δεν είμαι ακόμα σίγουρος». Αυτή η φράση, που αποδίδεται στον Άλμπερτ Αϊνστάιν, εκφράζει μια πανάρχαια ιδέα.

Άλλωστε ο πρώτος βλάκας της ιστορίας δεν ήταν άλλος από τον Αδάμ, που έχασε τον Παράδεισο, για να φάει ένα φρούτο.

Στην άκρη της γλώσσας
Τι εννοούμε όμως με τη λέξη «βλακεία»; Η έννοια, αν και είναι ενστικτωδώς γνωστή σε όλους, μοιάζει να ξεφεύγει από οποιονδήποτε θεωρητικό ορισμό. Δεν είναι απλώς το αντίθετο της εξυπνάδας, γιατί υπάρχουν έξυπνοι άνθρωποι που, κάποιες φορές, συμπεριφέροντε σαν βλάκες.

Ο μοναδικός που κατάφερε να δώσει έναν πειστικό ορισμό στη βλακεία ήταν, το 1988, ο ιστορικός και οικονομολόγος Κάρλο Τσιπόλα: βλάκας είναι αυτός που προκαλεί ζημιά σε κάποιον άλλο αλλά παράλληλα δεν πετυχαίνει κάποιο πλεονέκτημα για τον εαυτό του ή ακόμα και υφίσταται ζημιά και ο ίδιος. «Η ζωή μας είναι γεμάτη απώλειες χρήματος, χρόνου, ενέργειας, ησυχίας και καλής διάθεσης, λόγω των απίθανων πράξεων κάποιου παράλογου πλάσματος που μας τυχαίνει τις πιο απρόσμενες στιγμές και ζημιώνει, ακυρώνει και δυσκολεύει τη ζωή μας, χωρίς να έχει απολύτως τίποτα να κερδίσει από τις πράξεις του», γράφει ο Τσιπόλα. Ένα πράγμα είναι λοιπόν ξεκάθαρο: η βλακεία έχει μια ευκρινή κλίση να μεταφράζεται σε πράξεις, και αυτό την καθιστά επικίνδυνη.

Πηγή γέλιου
Σύμφωνα με τον Τσιπόλα, που αναγνώρισε τους «5 θεμελιώδεις νόμους της βλακείας», τα έξυπνα άτομα έχουν την τάση να υποτιμούν τους κινδύνους που συνδέονται με τη βλακεία. Με αυτόν τον τρόπο η βλακεία γίνεται ακόμα πιο επικίνδυνη από την κακία, γιατί η κακία διαθέτει μια κατανοητή λογική, και έτσι μπορεί να προβλεφθεί και να αντιμετωπιστεί.

Ακριβώς για να απομακρύνομαι το φόβο της βλακείας (καταλογίζοντας την σε άλλους) ή για να παρηγορηθούμε για το πόσο αναπόφευκτη είναι, ανέκαθεν η βλακεία προσφέρει πλούσια κωμικά εναύσματα. Βλάκες είναι πολλοί πρωταγωνιστές κινηματογραφικών ταινιών, αλλά πριν από αυτούς βλάκες ήταν κάποιες μορφές της λογοτεχνίας, όπως ο πρωταγωνιστής στο παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν Τα καινούρια ρούχα του αυτοκράτορα: ένας (βλάκας) ηγεμόνας πείθεται από έναν απατεώνα ράφτη να φορέσει ένα εκπληκτικό ρούχο, που θα είναι αόρατο στους βλάκες. Ο αυτοκράτορας πέφτει στην παγίδα, όμως κανείς, για να μην παραδεχτεί τη βλακεία του και εναντιωθεί στο βασιλιά, δεν τολμά να πει ότι δε βλέπει το ρούχο (που δεν υπάρχει). Μόνο ένα παιδί φωνάζει δυνατά ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός, αποκαλύπτοντας την απάτη.Βλάκες είναι επίσης οι αστυνομικοί που πρωταγωνιστούν σε διάφορα ανέκδοτα αλλά και τα γαϊδούρια των παραμυθιών, όπως ο γάιδαρος στον οποίο μεταμορφώνεται ο Πινόκιο όταν σταματά να μελετά για να μπορεί να γλεντά. Στο έργο Δείπνο ηλιθίων, οι πρωταγωνιστές έχουν ένα χόμπι: ψάχνουν βλάκες για να τους καλούν για φαγητό, ώστε να διασκεδάζουν σε βάρος τους (όμως στο τέλος ένας βλάκας θα τους κοροϊδέψει). Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται τα Βραβεία Δαρβίνου, μια αναγνώριση για όσους «συνέβαλαν στη βελτίωση της ανθρώπινης γενετικής δεξαμενής αποχωρώντας από αυτή με τρόπο θεαματικά βλακώδη». Ένα παράδειγμα; Ο 33χρονος Άγγλος που τραυματίστηκε θανάσιμα, ενώ ήθελε να διαπιστώσει αν το μπουφάν που φορούσε μπορούσε να αντέξει τις μαχαιριές.

Πώς λειτουργεί;
Όταν όμως γελάμε με τη βλακεία, μπορούμε να την κάνουμε «συμπαθητική» και συνεπώς να την υποτιμήσουμε περαιτέρω. Αν στην τέχνη ο βλάκας είναι εντελώς αναγνωρίσιμος, δεν ισχύει το ίδιο για την αληθινή ζωή. Έχει βασική σημασία να συνειδητοποιήσουμε περί τίνος πρόκειται, για να μπορέσουμε να ελέγξουμε καλύτερα τις συνέπειες. Δε θα μπορέσουμε ποτέ να τη νικήσουμε ολοκληρωτικά, όμως τα αποτελέσματά της μπορούν να είναι λιγότερο βαριά αν καταλάβουμε πώς λειτουργεί. Άλλωστε η βλακεία έχει τρία χαρακτηριστικά.
1) Η βλακεία είναι ασυναίσθητη και υποτροπιάζει. «Ο κίνδυνος της βλακείας προέρχεται από τον βλάκα που δεν ξέρει ότι είναι βλάκας», εξηγεί ο Τσιπόλα. «Αυτό δίνει μεγαλύτερη δύναμη και αποτελεσματικότητα στην καταστρεπτική δράση της». Ο βλάκας δε γνωρίζει τα όριά του, παραμένει προσκολλημένος στις πεποιθήσεις του και δεν ξέρει πώς να αλλάξει, με αποτέλεσμα να επαναλαμβάνει επ’ άπειρον τα ίδια λάθη.
Σε κλινικό επίπεδο, η βλακεία είναι η χειρότερη ασθένεια, γιατί είναι αθεράπευτη. Ο βλάκας έχει την τάση να επαναλαμβάνει πάντα την ίδια συμπεριφορά, γιατί δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί τη ζημιά που προκαλεί και συνεπώς δεν μπορεί να αυτοδιορθωθεί. Ο βλάκας είναι σαν τα διαμάντια: παντοτινός.
2) Η βλακεία είναι μεταδοτική. Το πλήθος, δηλαδή, συμπεριφέρεται με περισσότερο βλακώδη τρόπο από τα μεμονωμένα άτομα που το συνθέτουν. Αυτό εξηγεί γιατί ολόκληροι λαοί (όπως η ναζιστική Γερμανία και η φασιστική Ιταλία) μπορούν εύκολα να χειραγωγηθούν, ώστε να επιδιώκουν τρελούς σκοπούς. Αυτό το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα γνωστό στην ψυχολογία. Η συναισθηματική μετάδοση, που είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της ομάδας, μειώνει την κριτική ικανότητα. Παρατηρείται τότε η «πόλωση της λήψης αποφάσεων»: επιλέγεται η πιο απλή λύση, που συνήθως είναι και η λιγότερο έξυπνη.
3) Εκτός από το πλήθος, υπάρχει και ένας άλλος παράγοντας που γιγαντώνει τη βλακεία: η εξουσία. «Η εξουσία αποβλακώνει», έγραψε ο Γερμανός φιλόσοφος Φρίντριχ Νίτσε. Τα άτομα που έχουν εξουσία τείνουν να πιστεύουν ότι, ακριβώς επειδή έχουν εξουσία, είναι οι καλύτεροι, οι πιο ικανοί, οι πιο έξυπνοι, οι πιο σοφοί από όλη την ανθρωπότητα. Εξάλλου, περιστοιχίζονται από αυλικούς, οπαδούς και κερδοσκόπους, που ενισχύουν διαρκώς αυτή την ψευδαίσθηση. Με αυτό τον τρόπο όποιος βρίσκεται στην εξουσία καταλήγει να διαπράττει κατά γενική ομολογία τις μεγαλύτερες ανοησίες. Άλλωστε η εξουσία (πολιτική, οικονομική ή γραφειοκρατική) αυξάνει το βλαπτικό δυναμικό ενός βλάκα. Το πιο ακραίο παράδειγμα έρχεται από την ταινία S.O.S. Πεντάγωνο Καλεί Μόσχα του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, όπου μια ομάδα ηλιθίων φτάνει στο σημείο να πυροδοτήσει μια συσκευή που θα φέρει το τέλος του κόσμου, αφανίζοντας τον πλανήτη. Δε χρειάζεται όμως να ανατρέξουμε στην επιστημονική φαντασία, καθώς η ιστορία βρίθει περιστατικών με συγκλονιστικά λάθη εκτίμησης.Ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ στις 14 Ιουλίου του 1789 (την ημέρα της κατάληψης της Βαστίλης, το γεγονός με το οποίο ξεκίνησε η Γαλλική Επανάσταση) σημείωσε στο ημερολόγιό του: «Σήμερα τίποτα καινούριο». Η ίδια ανόητη αίσθηση του ανίκητου ίσως οδήγησε τον Τζορτζ Άρμστρογκ Κάστερ να επιτεθεί στους Ινδιάνους της Μοντάνα το 1876 (κοντά στον πύργο Λιτλ Μπιγκ Χορν εκατοντάδες άντρες του αμερικανικού στρατού κατασφάχτηκαν από τη συμμαχία των Ινδιάνων Σιου με τους Σεγιέν) ή τον Ναπολέοντα να εισβάλει στη Ρωσία το χειμώνα του 1812 (κατά τη διάρκεια του οποίου η Μεγάλη Στρατιά της Γαλλίας αποδεκατίστηκε από το κρύο και την ανέχεια). Χωρίς να υπολογίσουμε τις –προβλεπόμενες– πανωλεθρίες στο Βιετνάμ και το σημερινό Ιράκ.Σε αυτό το σημείο, όμως, ήρθε η ώρα για ένα συλλογισμό. Δεδομένου ότι το χαρακτηριστικό του βλάκα είναι ότι δε γνωρίζει πως είναι βλάκας, αν πιστεύουμε ότι δεν είμαστε βλάκες, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ότι δεν είμαστε. Τουλάχιστον κάποιες φορές ή σε κάποιες περιπτώσεις. Έχουμε την τάση να χαρακτηρίζουμε βλακεία όλες τις συμπεριφορές που δεν εντάσσονται στα δικά μας νοητικά σχήματα. Όμως το να πιστεύουμε πως μόνο οι άλλοι είναι βλάκες είναι ένας φαύλος κύκλος και... μεγάλη βλακεία. Σε καθένα από εμάς υπάρχει ένας παράγοντας βλακείας που είναι πάντα μεγαλύτερος απ’ όσο πιστεύουμε. Το οποίο δεν είναι υποχρεωτικά μπελάς. Ίσως μάλιστα η βλακεία να έχει εξελικτική λειτουργία: μας αναγκάζει να κάνουμε ριψοκίνδυνες πράξεις, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις μπορούν να είναι περισσότερο χρήσιμες από την απραξία. Η βλακεία, καθώς είναι μια παράλογη συμπεριφορά, επιτρέπει στον άνθρωπο να δέχεται προκλήσεις που διαφορετικά δε θα δεχόταν. Και η παρεκτροπή λόγω της βλακείας οδηγεί στην πρόοδο και την ανεύρεση καινοτόμων λύσεων. Η βλακεία, λοιπόν, μας επιτρέπει να κάνουμε λάθη, και από την εμπειρία του λάθους έρχεται πάντα η πρόοδος της γνώσης. Συνεπώς ένα σημείο-κλειδί για να εξαλείψουμε τη βλακεία είναι να αναγνωρίσουμε τα λάθη μας και να διορθωθούμε. Όπως έλεγε ο Γάλλος συγγραφέας Πολ Βαλερί: «Υπάρχει ένας βλάκας μέσα μου. Πρέπει να επωφεληθώ από τα λάθη του».Με ποιον τρόπο όμως; Μια μελέτη του Πανεπιστημίου του Έξετερ στη Μεγάλη Βρετανία, που δημοσιεύτηκε  στο Journal of Cognitive Neuroscience, εντόπισε μια περιοχή του εγκέφαλου, στον κροταφικό φλοιό, που ενεργοποιείται κάθε φορά που πρόκειται να διαπράξουμε το ίδιο λάθος: ένας συναγερμός μας εμποδίζει να πέσουμε στα ίδια σφάλματα. Αν λοιπόν η βλακεία οφείλεται σε μια ανωμαλία σε αυτή την περιοχή, ίσως μια μέρα καταφέρουμε να τη διορθώσουμε με μια χειρουργική επέμβαση. Αρκεί να μην πέσουμε στα χέρια ενός βλάκα γιατρού…

Ιπποκράτης.

O Ιπποκράτης (π. 460 π.Χ.-360 π.Χ.) ήταν περίδοξος Έλληνας γιατρός, ο πρώτος που ταξινόμησε συστηματικά την ιατρική και επιχείρησε μια μεθοδευμένη θεραπεία των νοσημάτων.
Ήταν Κώος, Ασκληπιάδης κατά το γένος και γιος τον Ηρακλείδη και της Φαιναρέτης ή της Πραξιθέας κόρης της Φαιναρέτης κατ' άλλους. Από τη μητέρα του ήταν 20ος έκγονος του Ηρακλή και από τον πατέρα τον 18ος έκγονος του Ασκληπιού. Αρχικά υπήρξε μαθητής του ίδιου τον πατέρα του, κατόπιν του Ηρόδικου, του Γοργiα, του ρήτορα Λεοντίνου και του Δημόκριτου του Αβδηρίτη, αν και αρκετοί ερευνητές ισχυρίζονται πως η σχέση του με τον Γοργία και τον Δημόκριτο ήταν μια πνευματική επικοινωνία και όχι σχέση μαθητείας.

Αφού εκπαιδεύτηκε στην ιατρική αναχώρησε απ’ την Κω και επισκέφθηκε διαδοχικά τη Θεσσαλία, τη Θάσο και τη Θράκη.

Η φήμη του απλώθηκε γοργά σε όλη την Ελλάδα και πέρα από τα όριά της στην κραταιά Περσία. Ο Αρταξέρξης τον κάλεσε στην αυλή του στέλνοντας πρέσβεις με πολύτιμα δώρα αλλά εκείνος αρνήθηκε να φύγει απ' την πατρίδα του. Λέγεται πως θεράπευσε τον βασιλιά των Μακεδόνων Περδίκα και λύτρωσε τα Άβδηρα από λοιμό. Ορισμένοι ισχυρίζονται πως εκεί θεράπευσε τον «μανιακό», όπως τον αποκαλούσαν Δημόκριτο, αν και από μεταγενέστερους συγγραφείς έχει καταγραφεί ο θαυμασμός που ένιωθε ο Ιπποκράτης για το σοφό άνδρα. Όπως φαίνεται, αυτός ο ισχυρισμός είναι ανυπόστατος. Βοήθησε πολύ τους Αργείους και τους Αθηναίους, λαμβάνοντας προληπτικά μέτρα για την εξάπλωση λοιμωδών νοσημάτων.

Οι τελευταίοι, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης τον μύησαν στα ελευσίνια μυστήρια και τον ανακήρυξαν πολίτη των Αθηνών. Επίσης, παραχώρησαν δωρεάν σίτιση στο Πρυτανείο για αυτόν και τους απογόνους του, αν και οι σύγχρονοι ερευνητές αμφισβητούν την ανάμειξη του σε γεγονότα της αττικής γης.

Πέθανε περίπου στην ηλικία των ενενήντα χρόνων στη Λάρισα και τάφηκε κάπου μεταξύ Γυρτώνος, Τιρνάβου και Λαρίσης. Σύμφωνα με τον Άνθιμο Γαζή το μνήμα του διατηρήθηκε μέχρι και το δεύτερο μ.Χ. αιώνα.

Ο Ιπποκράτης έζησε στην Ελλάδα κατά τον χρυσό αιώνα, ο οποίος ανέδειξε μεγάλος άνδρες, όπως ο Σοφοκλής, ο Ευριπίδης και ο Θουκυδίδης. Περιόδευσε, όπως λέγεται, στη Θεσσαλία, τη Θράκη, τη Θάσο, τη Σκυθία, πιθανώς δε και στη Μέση Αίγυπτο. Είναι ο πρώτος που Θεμελίωσε την επιστημονική ιατρική όπως βεβαιώνει και ο Γαληνός, (πρώτος εξήνεγκε την τελείαν παρ' Έλλησι ιατρικήν. xiv, 676). Τα έργα του είναι προϊόντα έξοχης παρατήρησης, εμπειρίας και σπάνιου ορθολογισμού. Ουσιαστικά αποτελούν το μεγαλύτερο σταθμό στην πορεία της ελληνικής ιατρικής.

Τα έργα που αποτελούν την Ιπποκράτειο Συλλογή είναι 59 στον αριθμό, γράφτηκαν στην ιωνική διάλεκτο μεταξύ του 440-340 π.Χ. και είναι τα αρχαιότερα μνημεία ακριβούς επιστημονικής ιατρικής. Χωρίζονται σε τομείς. Γενικής φύσης είναι: ο Όρκος, ο Νόμος, Περί Αρχαίας Ιατρικής, Περί Ιατρού, Περί Τέχνης, Περί Ευσχημοσύνης, Παραγγελίαι και Αφορισμοί. Ανατομικά και φυσιολογικά είναι τα: Περί Ανατομής, Περί Καρδίας, Περί Σαρκών, Περί Αδένων, Περί Οστέων Φύσεως, Περί Γονής, Περί Φύσεως Παιδίου, Διαιτητικά, Περί Τροφής, Περί Διαίτης, Περί Διαίτης Υγιεινής. Γενικής παθολογίας είναι τα: Περί Αέρων, Υδάτων και Τόπων, Περί Χυμών, Περί Κρίσεων, Περί Κρισίμων, Περί Εβδομάδων, Περί Φυσών. Στην προγνωστική ιατρική ανήκουν τα: Προγνωστικόν, Προρρητικόν και Κωακαί Προγνώσεις. Στην ειδική νοσολογία τα: Περί Επιδημιών, Περί Παθών, Περί Νόσων, Περί των Εντός Παθών, Περί της Ιερής Νόσου και Περί Τύπων των κατ' άνθρωπον. Στη Θεραπευτική ανήκουν τα: Περί Διαίτης Οξέων και Περί Υγρών Χρήσιος. Στη χειρουργική ανήκουν τα: Κατ' Ιατρείον, Περί Ελκών, Περί Αιμοροϊδων, Περί Συρίγγων, Περί των εν τη Κεφαλή Τραυμάτων, Περί Αγμών, Περί Άρθρων. Μολχικός. Στην οφθαλμολογία ανήκει το Περί Όψεως, ενώ στη μαιευτική και τη γυναικολογία τα: Περί Παρθενίων, Περί Γυναικείας Φύσεως, Περί Γυναικείων Α', Β', Περί Αφόρων, Περί Επικυήσεως, Περί Επταμήνου και Οκταμήνου, Περί Εγκατατομής Εμβρύου. Τέλος στην Παιδιατρική ανήκει το Περί Οδοντοφυίης.

Πότε πρωτοεμφανίστηκε το χαρτί υγείας με τη σημερινή του μορφή.

Η πορεία της ψήφου της γυναικάς

1924.Η Εθνοσυνέλευση αποφασίζει να δώσει δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες μετά από μία πενταετία. Θα ψηφίζουν μόνο στις δημοτικές εκλογές, χωρίς να μπορούν να εκλέγονται και αυτό με την προϋπόθεση να έχουν συμπληρώσει το 30ό έτος της ηλικίας τους και να γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση.

1928.Πρώτη δημόσια συγκέντρωση για το δικαίωμα ψήφου των γυναικών (Θέατρο ΑΠΟΛΛΩΝ, 18 Μαρτίου).

1934.Οι γυναίκες καλούνται να ψηφίσουν στις δημοτικές εκλογές. Τελικά ψηφίζουν μόνο 240 γυναίκες, επειδή δεν έχει ληφθεί μέριμνα για να συμπεριληφθούν στους εκλογικούς καταλόγους και εξαιτίας των αρνητικών κοινωνικών αντιλήψεων και του μεγάλου αριθμού αναλφάβητων γυναικών.

1945.Το ψήφισμα του Εθνικού Συμβουλίου της πρώτης λαϊκής εξουσίας στην Ελλάδα (ΠΕΕΑ - Πανελλήνια Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης), που συνέρχεται στις Κορυσχάδες αναφέρει ρητά: «Όλοι οι Έλληνες, άνδρες και γυναίκες, έχουν τα ίδια πολιτικά και αστικά δικαιώματα», αναγνωρίζει δηλαδή για πρώτη φορά ίσα πολιτικά δικαιώματα για τα δύο φύλα. Το ψήφισμα έχει χαρακτήρα προσωρινού συνταγματικού χάρτη. Οι γυναίκες ψηφίζουν ισότιμα και εκλέγονται στο Εθνικό Συμβούλιο.

1952.Ο Νόμος 2159 κατοχυρώνει το δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι των γυναικών στις Δημοτικές αλλά και τις Βουλευτικές εκλογές. Ωστόσο οι γυναίκες αποκλείονται από τις εκλογές του Νοεμβρίου, γιατί δεν έχουν ενημερωθεί οι εκλογικοί κατάλογοι.Εκλέγεται η πρώτη γυναίκα βουλευτής. Είναι η Ελένη Σκούρα («Ελληνικός Συναγερμός»), που μαζί με τη Βιργινία Ζάννα (Κόμμα Φιλελευθέρων) είναι οι δύο πρώτες γυναίκες υποψήφιες για το βουλευτικό αξίωμα.

1956.Η πρώτη γυναίκα στην κυβέρνηση: η Λίνα Τσαλδάρη, Υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας (Ε.Ρ.Ε.) Επίσης εκλέγεται η πρώτη γυναίκα Δήμαρχος στην Κέρκυρα. Είναι η Μαρία Δεσύλλα.1964.Εκλέγονται 135 γυναίκες δημοτικοί σύμβουλοι.1975.Το πρώτο ελληνικό Σύνταγμα που ορίζει ρητά ότι «όλοι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες είναι ίσοι ενώπιον του.

Σωματική εμφάνιση

Η προσωπικότητα παίζει καθοριστικό ρόλο στο πόσο ελκυστικός θεωρείται
κάποιος από άτομα του αντίθετου φύλου. Ο καλός χαρακτήρας κάνει ένα
άτομο να φαίνεται πολύ πιο ελκυστικό από σωματικής άποψης.
Αυτά είναι καλά νέα διότι δείχνουν ότι οι άνθρωποι ενώ αρχικά μπορεί να
θεωρούν τη σωματική εμφάνιση κάποιου όχι τόσο ελκυστική, όταν
πληροφορηθούν για το χαρακτήρα του, τότε τα αισθήματα που νιώθουν
αναφορικά με τη σωματική του ελκυστικότητα βελτιώνονται.
Όμως για ένα άτομο που ήταν αρχικά για κάποιους ανθρώπους περισσότερο
ελκυστικό, όταν αυτοί πληροφορηθούν ότι υπάρχουν ανεπιθύμητα
χαρακτηριστικά στην προσωπικότητα του, τότε ο βαθμός σωματικής
ελκυστικότητας του συγκεκριμένου ατόμου μειώνεται δραστικά.
Οι σχέσεις μεταξύ των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας και άποψης για
τη σωματική ελκυστικότητα ενός ατόμου, μελετήθηκαν από ψυχολόγους του
πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. Σε 56 φοιτήτριες και 22 φοιτητές,
υπέβαλαν σειρά από φωτογραφίες ατόμων του αντίθετου φύλου.
Οι φοιτητές αρχικά έδωσαν βαθμούς για το πόσο ελκυστικό ήταν για αυτούς
το κάθε άτομο που έβλεπαν στις φωτογραφίες. Στη συνέχεια οι ερευνητές
έδωσαν στους φοιτητές πληροφορίες σχετικά με την προσωπικότητα των
ατόμων που έβλεπαν στις φωτογραφίες. Ταυτόχρονα τους ζήτησαν να
αξιολογήσουν το βαθμό σωματικής ελκυστικότητας του κάθε ατόμου στις
φωτογραφίες αλλά έχοντας υπόψη τη δεύτερη φορά τα χαρακτηριστικά της
προσωπικότητας τους.
Τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των ανδρών ή γυναικών στις
φωτογραφίες, ήταν είτε θετικά (τιμιότητα, πρόθυμοι να βοηθούν) ή
αρνητικά (άδικοι, αγενείς). Η βαθμολόγηση της ελκυστικότητας που έδιναν
οι φοιτητές ήταν εάν θεωρούσαν κάποιο άτομο των φωτογραφιών σωματικά
ελκυστικό, εάν δημιουργούσε σε αυτούς την επιθυμία να είναι φίλος τους ή
εάν θα δημιουργούσε την επιθυμία για στενότερη, ρομαντική σχέση μαζί
τους.
Οι ψυχολόγοι από τη Νέα Υόρκη διαπίστωσαν σημαντική αλλαγή στις αρχικές
εκτιμήσεις των φοιτητών. Κατά τη δεύτερη αξιολόγηση των ανθρώπων που
έβλεπαν στις φωτογραφίες και αφού ήδη είχαν πληροφορηθεί για τα
χαρακτηριστικά της προσωπικότητας τους, η βαθμολόγηση άλλαξε ουσιαστικά.
Τα άτομα με θετικότερα, καλύτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας τους,
γίνονταν τελικά πιο ελκυστικά σωματικά, ανεξάρτητα από την αρχική
επίδραση που είχαν στους φοιτητές.
Ταυτόχρονα αυξάνονταν οι πιθανότητες τους, να είναι περισσότερο
επιθυμητά για στενότερες ή και ρομαντικές σχέσεις από τους φοιτητές. 
Η έρευνα αυτή ακολούθησε την αλληλουχία γεγονότων όπως συνήθως γίνεται
στη ζωή. Δηλαδή πρώτα βλέπουμε ένα άτομο του αντίθετου φύλου και μετά
πληροφορούμαστε, με τις εμπειρίες μας, για τα χαρακτηριστικά της
προσωπικότητας του. Ανεξάρτητα από τη σωματική του κατάσταση και το πόσο
ελκυστικό το θεωρούμε για μας, η πληροφόρηση που θα αποκτήσουμε στη
συνέχεια για την προσωπικότητα του, μπορεί να αλλάξει καθοριστικά το τι
αισθανόμαστε σχετικά με τη σωματική του ελκυστικότητα.  
Το μήνυμα που θα συγκροτήσουμε είναι ότι όσο πιο θετική και καλύτερη
προσωπικότητα έχει κάποιος, τόσο περισσότερο κερδίζει στον τομέα της
σωματικής του ελκυστικότητας από το αντίθετο φύλο. Το γεγονός αυτό, του
αυξάνει τις πιθανότητες να συνάπτει στενότερες ή ρομαντικές σχέσεις με
άλλους ανθρώπους.

Ποιό χρώμα ταιριάζει στα μαλλιά σου το καλοκαίρι

Το καλοκαίρι είναι εδώ και σίγουρα τα μαλλιά σου θέλουν ιδιαίτερη φροντίδα! Ήλιος, θάλασσα, αλάτι αφυδατώνουν τα μαλλιά σου που δεν έχουν περάσει και λίγα με το πιστολάκι που χρησιμοποιείς σχεδόν καθημερινά!  Θέλεις μια αλλαγή αλλά δεν είσαι σίγουρη ποιο χρώμα να διαλέξεις για φέτος το καλοκαίρι; Μην ανησυχείς, η χρωματική γκάμα φέτος σε αφήνει ελεύθερη να αποκτήσεις τα θεϊκά μαλλιά που πάντα ονειρευόσουν!

Μπες στο ίσο δρόμο: τα ίσια μαλλιά πέρα από πολύ ωραία – όταν είναι υγιή και λαμπερά- είναι και πολύ της μόδας! Πιασμένα στο πλάι ή μισά δίνουν ένα ρομαντικό τόνο στο χτένισμα σου, ελεύθερα κάτω σε μετατρέπουν στην απόλυτη femme fatale, αλλά και πιασμένα στην κορυφή με ανάλαφρες τούφες να πέφτουν χαλαρά στους ώμους σου, σου χαρίζουν την κόμη των ονείρων σου!
Βάλε χρώμα: επέλεξε ζεστά χρώματα σε γήινους τόνους για φέτος το καλοκαίρι που ταιριάζουν στην επιδερμίδα σου! Το natural look, είναι για μια κόμη φορά in!
Αν έχεις ροζ επιδερμίδα διάλεξε αποχρώσεις σαντρέ αλλά και ξανθές ανταύγειες ή μες που «δένουν» άψογα με την επιδερμίδα σου. Αν η επιδερμίδα σου έχει μια πιο κιτρινωπή απόχρωση, τότε σου ταιριάζουν πιο ζεστές αποχρώσεις.
Το καστανό ή το σοκολατί είναι μια πολύ καλή λύση! Τα λιπαρά μαλλιά είναι από τη φύση τους πιο λαμπερά και δεν έχουν ανάγκη από κοντίσιονερ. Στη συνέχεια σκούπισε το κεφάλι με μια πετσέτα. Αν πάλι από τις βαφές, τα μαλλιά σου έχουν γίνει ξηρά, φρόντισε να χρησιμοποιείς μάσκα μαλλιών σε κάθε λούσιμο αλλά καλό είναι να μη λούζεσαι πολύ συχνά γιατί η τρίχα γίνεται πολύ πιο εύθραυστη.
Αν έχεις ξηρά ή λεπτά μαλλιά απέφυγε τη χρήση χημικών ουσιών (π.χ. βαφές, περμανάντ κλπ.), οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν αλλεργίες ή δερματοπάθειες αλλά και να αποδυναμώσουν την τρίχα σου!
Αν πάλι έχεις σγουρά μαλλιά, μην ξεχνάς ότι απορροφούν το φως και τον ήλιο αλλά σε συνδυασμό με πιο σκούρες αποχρώσεις (καστανό, μαύρο) έχουν ιδιαίτερη λάμψη!
Λευκός Οίκος:  ακόμη αν έχεις πολλά λευκά, οι πιο ανοιχτές αποχρώσεις όπως το ψυχρό ξανθό ή οι ξανθές ανταύγειες θα τα καλύψουν και όταν θα βγαίνει η ρίζα σου δεν θα υπάρχει τόση έντονη διαφορά, οπότε είναι μια καλή λύση για το καλοκαιράκι.
Θεϊκά μαλλιά: όσο για το κούρεμα σου οι επιλογές είναι πολλές. Το καλοκαίρι, μπορείς και επιβάλλεται να λανσάρεις ένα πιο χαλαρό λουκ στα μαλλιά σου, που και θα αποκαταστήσουν τη χαμένη λάμψη τους και θα ξεκουραστούν από τις ατελείωτες ώρες styling. Ιδανική λύση που σου προσδίδει και έναν αέρα glamour είναι ένας χαλαρός κότσος που γίνεται πολύ εύκολα και εντυπωσιάζει!
Βιταμίνες: μην ξεχνάς ότι τα μαλλιά και το δέρμα σου είναι ο καθρέφτης της διατροφής σου! Η διατροφή σου πρέπει να είναι πλούσια σε βιταμίνες A, B, C αλλά αι σίδηρο! Επίσης το νερό, βοηθά στην ενυδάτωση του οργανισμού σου και δεν πρέπει να το ξεχνάς!
Και αφού έμαθες τα μυστικά για θεϊκά μαλλιά, δεν έχεις παρά να τα εφαρμόσεις σήμερα κιόλας ώστε τα μαλλιά σου να hair-ουν άκρας υγείας!

Στο επίκεντρο η εξωγήινη ζωή

Διαθέσιμα στο ευρύ κοινό κάνει η Μεγάλη Βρετανία τα απόρρητα αρχεία σχετικά με θεάσεις ΑΤΙΑ, ακολουθώντας μετά από ένα χρόνο το παράδειγμα της Γαλλίας. Παράλληλα, το Βατικανό δεν αποκλείει την πιθανότητα ύπαρξης εξωγήινης ζωής.

Τη Δευτέρα, το βρετανικό υπουργείο Άμυνας ξεκίνησε τετραετές πρόγραμμα για τη μεταφορά των φακέλων στο Εθνικό Αρχείο της Μεγάλης Βρετανίας.

Το πρόγραμμα έρχεται ως ανταπόκριση στο ευρύ ενδιαφέρον και τις πολυάριθμες αιτήσεις για πρόσβαση στα συγκεκριμένα αρχεία. Όταν ολοκληρωθεί, θα περιλαμβάνει περίπου 160 φακέλους σχετικά με θεάσεις ΑΤΙΑ και εξωγήινων. Μέχρι στιγμής, μόλις οχτώ σχετικές αναφορές βρίσκονται διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του Εθνικού Αρχείου και καλύπτουν τα έτη από το 1978 ώς το 1987.

Παράλληλα, ο επικεφαλής αστρονόμος του Πάπα, πατήρ Γκαμπριέλ Φούνες, σε άρθρο του στην εφημερίδα του Βατικανού, δηλώνει ότι η ύπαρξη εξωγήινων μορφών ζωής δεν μπορεί να αποκλειστεί.

 Ο διευθυντής του Αστεροσκοπείου του Βατικανού θεωρεί ότι η αναζήτηση εξωγήινης ζωής δεν αντιφάσκει με την πίστη στον Θεό και εικάζει ότι κάποιοι εξωγήινοι μπορεί ακόμη και να είναι απαλλαγμένοι από το προπατορικό αμάρτημα.

Προκειμένου να ενισχύσει τα επιστημονικά του διαπιστευτήρια, το Βατικανό διοργανώνει τον επόμενο χρόνο συνέδριο για την 200ή επέτειο από τη γέννηση του Κάρολου Δαρβίνου.

Οι άνδρες δεν ζητούν μόνο το σεξ από τις γυναίκες

Άλλος ένας μύθος καταρρέει! Συγκεκριμένα πρόκειται για το σύνδρομο του Καζανόβα το οποίο δεν ισχύει σύμφωνα με το συγγραφέα και καθηγητή ψυχολογίας Andrew Smiler ο οποίος υποστηρίζει ότι οι άνδρες δεν επιζητούν αποκλειστικά το σεξ από τις γυναίκες.
Μάλιστα σύμφωνα με τον επιστήμονα δεν ισχύει η άποψη ότι όλοι οι άντρες αποζητούν να αυξάνουν τον αριθμό των σεξουαλικών τους παρτενέρ. Αντίθετα, αναζητούν κι εκείνοι συναισθηματική οικειότητα με ένα σύντροφο, όπως ακριβώς και οι γυναίκες.
«Ο μύθος του Καζανόβα έχει εισχωρήσει βαθιά μέσα στα πιστεύω μας, που έχουμε πειστεί ότι οι άντρες που προτιμούν τις σοβαρές σχέσεις από το περιστασιακό σεξ ή δεν υπάρχουν, ή είναι ελάχιστοι, ή έχουν κάτι στραβό» σύμφωνα με τον Smiler, γράφει η Daily Mail.

Η εικόνα αυτή ενισχύεται από γονείς αλλά και τα μέσα ενημέρωσης, με τη δημοσιοποίηση ιστοριών δημοσίων προσώπων, απιστιών κτλ, προσθέτει.

Αυτό σε συνδυασμό με τη γενικευμένη ιδέα ότι οι άντρες «καθοδηγούνται από την εξελικτική ανάγκη για να διαιωνίσουν το είδος τους» έχει οδηγήσει τις γυναίκες να πιστεύουν το μύθο της ανδρικής «αδυναμίας» να αντισταθούν στον πειρασμό, ενώ τους αντιμετωπίζουν με κυνισμό και καχυποψία για να αποφύγουν τον πόνο της «ενδεχόμενης προδοσίας».
Ο καθηγητής Smiler υποστηρίζει σε βιβλίο του ότι οι ετερόφυλοι άντρες στην πραγματικότητα ανήκουν σε τρεις κατηγορίες, με το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών να ανήκει σε αυτούς που επιθυμούν σταθερή και μακροχρόνια σχέση με μία σύντροφο.
Μικρότερο ποσοστό αντρών ανήκει στην κατηγορία «παίκτες» που έχουν πολλές σεξουαλικές συντρόφους και ακόμη μικρότερο είναι το ποσοστό εκείνων των αντρών –στην πλειοψηφία τους βαθιά θρησκευόμενοι- που επιλέγουν να μην έχουν καθόλου σεξουαλικές επαφές μέχρι το γάμο.
«Σήμερα τα περισσότερα αγόρια έχουν μια φίλη γυναίκα, που δεν είναι η σύντροφός τους, κάτι που υποδεικνύει ότι η συμπεριφορά των νεαρών αντρών και οι επιλογές τους σε ό,τι έχει να κάνει με το σεξ έχουν αλλάξει προς το καλύτερο.
Και παρότι βιολογικά δεν υπάρχει κάποια αλλαγή –οι νέοι άντρες σήμερα έχουν όση τεστοστερόνη είχαν και οι πατεράδες τους- στα ζητήματα σχέσεων και σεξουαλικών σχέσεων συμπεριφέρονται διαφορετικά» πρόσθεσε.

Τέλος στα μαύρα στίγματα με...λεμόνι

Καταπολεμήστε τα μαύρα στίγματα που τόσο σας ταλαιπωρούν φτιάχνοντας μια λοσιόν βασισμένη στο λεμόνι που είναι κατάλληλη τόσο για λιπαρά όσο και για μεικτά δέρματα.
Η λοσιόν αυτή είναι θαυματουργή χάρη στις ευεργετικές ιδιότητες του λεμονιού. Πιο συγκεκριμένα το λεμόνι περιέχει κιτρικό οξύ, το οποίο μειώνει την λιπαρότητα, απομακρύνει τους ρύπους, προσφέρει απολέπιση και κάνει την επιδερμίδα σας πιο φωτεινή.
Ωστόσο, όπως όλα, έτσι και το λεμόνι έχει τα αρνητικά του, αφού λόγω της οξύτητας του το δέρμα σας ξηραίνεται και γίνεται πιο ευαίσθητο στον ήλιο, όποτε θα χρειαστείτε καθημερινή σωστή ενυδάτωση από μια κρέμα και φυσικά αντιηλιακό όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Τα υλικά:
- Χυμό από λεμόνι- Νερό
Τρόπος παρασκευής:
Πάρτε ίση ποσότητα από τα δύο υλικά και ανακατέψτε τα καλά μέχρι να γίνουν μια ομοιογενής λοσιόν μέσα σε ένα μπουκαλάκι σπρέι ή απλό (ό,τι σας βολεύει). Προσοχή, αν το δέρμα σας είναι ευαίσθητο οι αναλογίες αλλάζουν.
Βάλτε λοιπόν σε ένα μέρος από χυμό λεμονιού δυο μέρη νερό και ένα κουταλάκι του γλυκού μέλι και κάντε μια δοκιμή πριν την εφαρμόσετε κανονικά. Καλό θα ήταν να βάλετε πρώτα το χυμό λεμονιού μετρώντας τον και στη συνέχεια να προσθέσετε την αντίστοιχη ποσότητα νερού.
Επίσης, πρέπει να προσέξετε το ότι η λοσιόν αυτή έχει διάρκεια ζωής 3-4 ημέρες. Μετά το πέρας τους, πετάξτε την και φτιάξτε μια καινούργια.
Τρόπος εφαρμογής:
Η σωστή εφαρμογή της γίνεται το βράδυ και αφού πρώτα καθαρίσετε πολύ καλά το πρόσωπο σας. Αυτό που έχετε να κάνετε είναι να ψεκάσετε τη λοσιόν ή να την απλώσετε με τα χέρια σας σε όλο το πρόσωπο, εκτός από την περιοχή των ματιών.
Στη συνέχεια μπορείτε να κάνετε ότι θέλετε, ακόμη και να κοιμηθείτε, εκτός βέβαια αν η επιδερμίδα σας είναι ευαίσθητη, οπότε θα πρέπει τις 3-4 πρώτες μέρες να την αφήσετε μόνο 20-30 λεπτά και μετά να ξεπλυθείτε.
Αφήνοντας την να δράσει όλη τη νύχτα, τα ευεργετικά συστατικά της θα απορροφηθούν πλήρως από την επιδερμίδα σας. Έτσι, όταν σηκωθείτε το πρωί το μόνο που μένει είναι να την ξεπλύνετε και να βάλετε την ενυδατική σας κρέμα.

Πόσες ώρες ασχολούνται οι γυναίκες με τα μαλλιά τους

Συχνά οι άντρες παραπονιούνται ότι οι γυναίκες καθυστερούν ανυπόφορα όταν είναι να φτιάξουν τα μαλλιά τους. Πόσο όμως καιρό περνούν οι γυναίκες κατά μέσο όσο μπροστά από τον καθρέφτη φτιάχνοντας τα μαλλιά τους; Η απάντηση είναι... δέκα μέρες το χρόνο!
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που διεξήγαγε εταιρεία ειδών κομμωτηρίου η μέση γυναίκα περνά τουλάχιστον 10 λεπτά την ημέρα λούζοντας και βάζοντας κρέμες ενυδάτωσης και καλλυντικές μάσκες στα μαλλιά της.
Ακόμη 15 λεπτά αφιερώνονται στο στέγνωμα και άλλα τόσα στο styling. Σύνολο 40 λεπτά την ημέρα!
Οι μισές από τις 500 γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα, γράφει η Daily Mail, παραδέχτηκαν ότι ο χρόνος αυτός αυξανόταν αν είχαν βραδινή έξοδο.
Το 12% δήλωσε ότι χτενίζει τα μαλλιά του μία φορά την ημέρα, συνήθως το πρωί.
Ένα 5% παραδέχτηκε ότι δε λούζεται και κάθε μέρα, αλλά φτιάχνει διαφορετικό χτένισμα.

Αντίδοτο στο άγχος η καθημερινή άθληση

Ναι στην άθληση λένε ολοένα και περισσότεροι Αθηναίοι, που τα τελευταία χρόνια, αν και όχι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με τον πρωταθλητισμό ή και τον απλό αθλητισμό, φοράνε ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια κι έτσι απλά βγαίνουν στο δρόμο αναζητώντας διέξοδο από τα προβλήματα της καθημερινότητας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα υγιούς αθλητικής δραστηριότητας αποτελούν τα μέλη του GR.RUNNERS CLUB, μια κοινωνική ομάδα που οργανώθηκε από τον Σπήλιο Ζαχαρόπουλο, καθηγητή Φυσικής Αγωγής, τ. προπονητή εθνικών ομάδων και πρωταθλητή Ευρώπης, στο πλαίσιο του Αθλητικού συλλόγου Δρομέα Αμαρουσίου.
Κάθε μέρα, στις εγκαταστάσεις του Ολυμπιακού Σταδίου, οι GR. Runners, υπό την καθοδήγηση του προπονητή, που μεταξύ άλλων διετέλεσε και Εθνικός Προπονητής υπεύθυνος για την ελληνική Εθνική Ομάδα Στίβου, ακολουθούν ένα άκρως επιστημονικό πρόγραμμα εκγύμνασης και απόλυτα εξατομικευμένο για τις ανάγκες του καθένα.
Όπως τονίζει ο κ. Ζαχαρόπουλος, η προπόνηση περιλαμβάνει όλες τις αναγκαίες επιβαρύνσεις που συνθέτουν ολοκληρωμένη άθληση, όπως αερόβιες προσαρμογές, αναπνευστικές κινητικές ασκήσεις, stretching, pilates, ασκήσεις μυϊκής συνοχής και ενδυνάμωσης, κινησιοθεραπευτικές ασκήσεις αλλά και προπόνηση για αθλητικές επιδόσεις, ό,που αυτό είναι επιθυμητό.
Τα μέλη του GR.RUNNERS CLUB έχουν δυνατότητα συμμετοχής σε αθλητικές αγωνιστικές διοργανώσεις, σε κοινωνικές - πολιτιστικές δραστηριότητες και σε εκδρομές με ψυχαγωγικό, φυσιολατρικό και προπονητικό περιεχόμενο.
Με συμμετοχή που ξεπερνάει κάθε προσδοκία, η παρουσία των μελών καθημερινά στο Ολυμπιακό Στάδιο, αλλά και το Σάββατο στον Εθνικό Κήπο, δίνουν μία ξεκάθαρη απάντηση πώς η άθληση έχει ανοίξει το παράθυρο αισιοδοξίας που αναζητά κανείς τις δύσκολες τούτες ημέρες.
Όπως λέει ο κ. Ζαχαρόπουλος «η άθληση βελτιώνει μεταξύ άλλων τη διάθεση». Αυτό συμβαίνει, όπως εξηγεί, λόγω της έκκρισης ορμονών, αλλά και λόγω της αποβολής του άγχους που κυριαρχεί κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Παράλληλα, βελτιώνει το καρδιαναπνευστικό σύστημα, καθώς άτομα που ασκούνται τακτικά έχουν έως και 50% μικρότερες πιθανότητες να εμφανίσουν υπέρταση, ενώ έως 30% μικρότερες είναι οι πιθανότητες για πρόκληση καρδιακού ή εγκεφαλικού επεισοδίου. «Ανάμεσα στα τόσα τρεξίματα μας, ας τρέξουμε λίγο και για την Υγεία μας», τονίζει χαρακτηριστικά.
Την ίδια στιγμή ο κ. Ζαχαρόπουλος, που ήταν αυτός που εισήγαγε το θεσμό του μαζικού αθλητισμού στην Ελλάδα, προειδοποιεί ότι η υπερβολική γύμναση, όπως το να τρέχει κανείς σε υπερμαραθώνιους, μπορεί να προκαλέσει καρδιολογικές βλάβες και καρδιακές αρρυθμίες. Υπάρχει ένα «ανώτατο όριο ασφαλείας» για την καρδιολογική υγεία ερασιτεχνών αθλουμένων, το οποίο είναι μία ώρα άθλησης την ημέρα, σημειώνει. «Όταν κάποιος γυμνάζεται περισσότερο από αυτό, όχι μόνον δεν αποκομίζει ιδιαίτερα οφέλη, αλλά αντιθέτως μπορεί να βλάπτει την υγεία του». Αυτό, βέβαια δεν αφορά τους συστηματικά και επιστημονικά αθλούμενους, που στοχεύουν στον πρωταθλητισμό, όπως διευκρινίζει.
Πρωταγωνιστές, ωστόσο, των GR.RUNNERS CLUB είναι τα ίδια τα μέλη του, που ανεξαρτήτως ηλικιακής ομάδας, βιώνουν μοναδικές εμπειρίες και καλούν και τους υπόλοιπους να σηκωθούν από τον καναπέ τους και να «πάρουν» τους δρόμους.
Περιγράφοντας την «περιπέτειά» της στους στίβους του Ολυμπιακού Σταδίου, η Σοφία Πασσά σημειώνει ότι το διάστημα της εμπλοκής της με τον ερασιτεχνικό αθλητισμό έχει μεταμορφωθεί η ζωή της. Πέραν του γεγονότος ότι σε πολύ σύντομο διάστημα έχασε όλα τα περιττά κιλά, όπως αναφέρει, η καθημερινότητά της είναι πλέον προσαρμοσμένη σε έναν υγιή τρόπο ζωής. «Είναι εντυπωσιακό να προπονείσαι υπό το βλέμμα ενός πρωταθλητή Ευρώπης», σημειώνει, μεταξύ άλλων.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Δημήτρης Σταθόπουλος, ένα από τα τελευταία μέλη των GR.RUNNERS CLUB, ο οποίος δίνει μια ακόμη διάσταση της εμπειρίας του με την άθληση.
«Σε κανέναν άλλο χώρο εκγύμνασης, δε νιώθεις όπως νιώθεις εδώ στο προπονητήριο του Ολυμπιακού Σταδίου, με τους μελλοντικούς πρωταθλητές να τρέχουν δίπλα σου και εσύ απλά να απολαμβάνεις την εμπειρία. Και μάλιστα με ελάχιστη συνδρομή».
«Θέλεις δεν θέλεις νιώθεις σαν ένας μικρός πρωταθλητής που καθημερινά νικά τον εαυτό του και τους στόχους που ο ίδιος βάζει».
Πρωταθλητής στη θέληση και στην πίστη, αλλά και στις καρδιές των συναθλητών του, ο Ρομπέρτ Καραλής που αν και το 2007 αντιμετώπισε σοβαρότατο πρόβλημα τραυματισμού στο γόνατο, κατάφερε μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα να επανέλθει στους στίβους και να τερματίσει το 2011, αλλά και φέτος σε δυο Μαραθώνιους. Το 2008 γνώρισε τον Σπήλιο και τους GR.RUNNERS, γεγονός που του άλλαξε τη ζωή, όπως λέει.
«Εκεί που όλοι μου έλεγαν ότι με το πρόβλημα στο γόνατο δεν έχω καμία ελπίδα, και δεν θα μπορώ να τρέχω ούτε καν σε ερασιτεχνικό επίπεδο, κατάφερα, με τη βοήθεια του Σπήλιου, και να ξανατρέξω, αλλά και να τερματίσω όχι σε έναν, αλλά σε δυο Μαραθώνιους», επισημαίνει και προσθέτει ότι «ο αθλητισμός μου άλλαξε τη ζωή. Όταν έχεις τερματίσει δύο μαραθώνιους τίποτα στη ζωή πλέον δε μου φαίνεται ακατόρθωτο».

Οι 10 πιο συνηθισμένες φοβίες

Είστε … από αυτούς που παραλύουν στη θέα μιας αράχνης; Μένετε ξάγρυπνοι από το φόβο ότι μπορεί να έχετε προσβληθεί από μία θανατηφόρα ασθένεια; Τρέμετε να μπείτε σε ασανσέρ; Ή μήπως παθαίνετε ίλιγγο πολύ πριν διαβείτε την πόρτα του αεροπλάνου; Όλα αυτά είναι δυσάρεστα, αλλά συμβαίνουν σε τόσο πολύ κόσμο, που καταλήγουν να είναι σχεδόν φυσιολογικά.

Οι περισσότεροι άνθρωποι ταλαιπωρούνται από μία ή περισσότερες φοβίες. Ιδού οι δέκα πιο συνηθισμένες, όπως τις κατέγραψε το Αμερικανικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας.

-Ακροφοβία – Υψοφοβία
Η ακροφοβία είναι ο γενικός όρος που έχει να κάνει με το φόβο του ύψους. Περιλαμβάνει φοβίες όπως η αεροφοβία. Παρόλο που μπορεί να προκαλέσει ίλιγγο, δεν θα πρέπει να συγχέεται με τον ίλιγγο που οφείλεται σε σωματικά αίτια.

-Κλειστοφοβία
Η κλειστοφοβία μπορεί να είναι ελαφράς μορφής ή τόσο βαριά ώστε να μην επιτρέπει στο άτομο να μένει σε ένα δωμάτιο με κλειστή πόρτα. Οι περισσότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται να μείνουν σε περιορισμένους χώρους, από τους οποίους αισθάνονται ότι δεν μπορούν να διαφύγουν, όπως ασανσέρ, υπόγειες αίθουσες, καμπίνες πλοίων και αεροπλάνα.

-Νυχτοφοβία
Αυτή η φοβία είναι πολύ συνηθισμένη στα μικρά παιδιά και συνήθως περνά καθώς το παιδί μεγαλώνει. Στους ενήλικες είναι σπάνια.

-Οφιδιοφοβία
Για τα άτομα που πάσχουν από οφιδιοφοβία, ακόμη και μία φωτογραφία ή ένα σκίτσο φιδιού αρκεί για να τους προκαλέσει ακόμη και λιποθυμία. Υπάρχει και ο όρος ερπετοφοβία, στις περιπτώσεις που τα άτομα τρέμουν στη σκέψη και την όψη οποιουδήποτε ερπετού.

-Αραχνοφοβία
Αυτή είναι μια εξαιρετικά συνηθισμένη μορφή φοβίας. Τα άτομα δεν φοβούνται μόνο την αράχνη, αλλά ακόμη και τον ιστό της, ενώ ανατριχιάζουν και μόνο στην ιδέα ότι μπορεί κάπου κοντά τους να βρίσκεται μία αράχνη. Δυσκολεύονται να κοιτάξουν ακόμη και εικόνες αραχνών, ενώ όταν έρχεται η «άτυχη» στιγμή μιας συνάντησης με αράχνη, τη βλέπουν πολύ μεγαλύτερη από ό,τι είναι στην πραγματικότητα!

-Τρυπανοφοβία
Αυτή είναι μία φοβία που ταλαιπωρεί πολλούς ασθενείς που έροχνται αντιμέτωποι με τον φοβερό τροχό του οδοντιάτρου! Είναι πολύ σοβαρή μορφή φοβίας και συχνά οδηγεί σε λιποθυμίες, ενώ, εξαιτίας της, το άτομο μπορεί να αποφεύγει την επίσκεψη σε οδοντίατρο, ακόμη και όταν υπάρχει μεγάλη ανάγκη!

-Αστραποφοβία
Η αστραποφοβία κατατρύχει πολλά παιδιά, αλλά και ουκ ολίγους ενήλικες. Τα άτομα τείνουν να αναζητούν «καταφύγιο» σε χώρους που δεν έχουν παράθυρα ή κάτω από σκεπάσματα.

-Νοσοφοβία
Η νοσοφοβία είναι συγγενής της υποχονδριακής συμπεριφοράς. Τα άτομα ζουν υπό το καθεστώς του φόβου ότι έχουν προσβληθεί ή ότι κινδυνεύουν να προσβληθούν από κάποια σοβαρή ασθένεια. Η φοβία μπορεί είτε να οδηγεί συνεχώς τα άτομα στο κατώφλι του γιατρού είτε να τα κάνει να αποφεύγουν την ιατρική συμβουλή, από φόβο μήπως μάθουν κάτι δυσάρεστο για την υγεία τους.
Η νοσοφοβία μπορεί να εκδηλώνεται και ως «διαταραχή του φοιτητή ιατρικής». Το άτομο, δηλαδή, τείνει να αναζητά πληροφορίες για μία νόσο και να του δημιουργείται η πεποίθηση ότι πάσχει από αυτήν!

-Μικροβιοφοβία
Κλασική και διαδεδομένη φοβία που επίσης συνδέεται με την υποχονδριακή ή την ψυχαναγκαστική συμπεριφορά . Τα άτομα φοβούνται ότι θα μολυνθούν από μικρόβια, Κάνουν υπερβολική χρήση αντισηπτικών και αντιμικροβιακών, πλένουν εμμονικά τα χέρια τους και αποφεύγουν να αγγίζουν αντικείμενα που βρίσκονται σε δημόσιους χώρους. Σε πολλές περιπτώσεις, η χρήση αντισηπτικών τους κάνει, εν τέλει, πιο ευάλωτους στα μικρόβια που τόσο φοβούνται.

-Τρεισκαιδεκαφοβία
Αυτή η φοβία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις προλήψεις. Η δύναμη της πρόληψης είναι τόσο μεγάλη, ώστε έχει επηρεάσει πολλές πτυχές της δυτικής κουλτούρας. Σε πολλά πολυόροφα κτίρια δεν υπάρχει 13ος όροφος, ενώ στα περισσότερα αεροπλάνα δεν υπάρχει 13η σειρά καθισμάτων.

Το προφίλ του Έλληνα την περίοδο της κρίσης

Ο όρος κρίση περιγράφει την ξαφνική -συνήθως- αλλαγή μιας κατάστασης η οποία οδηγεί σε αισθήματα ανασφάλειας και αποτελεί απειλή … για τους στόχους, είτε του ατόμου, είτε της ευρύτερης κοινωνίας.

Σε τέτοιες περιόδους συχνά αλλάζουν και οι τρόποι με τους οποίους αντιμετωπίζουμε την καθημερινότητά μας, καθώς τόσο η σκέψη μας όσο και τα συναισθήματά μας μεταβάλλονται και επηρεάζονται από τις νέες ασταθείς και ρευστές συνθήκες, όπως αυτές που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης.

Η αλλαγή αυτή στη συμπεριφορά μας δεν είναι πανομοιότυπη για όλους και εξαρτάται από παράγοντες που αφορούν και τις εξωγενείς συνθήκες αλλά και το ίδιο το άτομο.

Πιο συγκεκριμένα, φαίνεται ότι κάποια χαρακτηριστικά της κρίσης, όπως το αν ήταν αναμενόμενη ή ξαφνική, αν ήταν σταδιακή ή απότομη, επηρεάζουν την ετοιμότητα του ατόμου (ή της κοινωνίας) να αντιδράσει σε αυτή.

Επίσης, στην αντιμετώπιση της κρίσης, συνεπιδρούν και οι προσωπικοί παράγοντες του ατόμου όπως οι στρατηγικές που διαθέτει για να διαχειρίζεται τις καταστάσεις, η προσωπική του ανθεκτικότητα, η ευαλωτότητά του στο στρες, το υποστηρικτικό του δίκτυο αλλά και η αξιολόγηση που θα κάνει το ίδιο το άτομο στη συνθήκη της κρίσης σχετικά με το αν διαθέτει ή όχι τα μέσα να αντεπεξέλθει.

Επομένως, ο τρόπος με τον οποίο ο καθένας από εμάς βιώνει την οικονομική κρίση είναι διαφορετικός. Για πολλούς η κρίση αυτή ήταν αναμενόμενη και με σταδιακή εμφάνιση και ενδεχομένως να αισθάνονται περισσότερο προετοιμασμένοι να την αντιμετωπίσουν.

Για τους περισσότερους όμως, αποτελεί μια ξαφνική κρίση με αποτέλεσμα να διανύουν μια περίοδο στην οποία προσπαθούν να κατανοήσουν τι έχει συμβεί, τι θα ακολουθήσει και πώς θα αντεπεξέλθουν.

Ως προς τους προσωπικούς παράγοντες που επιδρούν στον τρόπο με τον οποίο τα άτομα επηρεάζονται από την οικονομική κρίση, η ανάλυση θα μπορούσε να ήταν πολλαπλή και να συμπεριλαμβάνει τον καθένα από εμάς.

Ωστόσο σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα κυρίαρχα συναισθήματα είναι η ανασφάλεια, η ανησυχία, το άγχος, ο θυμός, η απογοήτευση, η ματαίωση, η ευερεθιστότητα και για κάποιους, λιγότερους φυσικά, η ενοχή.

Σε επίπεδο σκέψης ίσως κυριαρχούν οι αρνητικές σκέψεις και η υπερενασχόληση με αρνητικά σενάρια έκβασης (θα απολυθώ, δεν θα βρω δουλειά, πώς θα φροντίσω τα παιδιά μου, την οικογένειά μου, δεν θα τα καταφέρω, θα χάσω το σπίτι μου, δεν προνόησα).

Επίσης, είναι πιθανό τα άτομα να καταφεύγουν σε αρνητικές συμπεριφορές (όπως κατανάλωση αλκοόλ, εκρήξεις οργής, αύξηση του καπνίσματος), αλλά και σε συρρίκνωση των ευχάριστων δραστηριοτήτων μέσα στα πλαίσια ενός οικονομικού προγραμματισμού, με πιθανή συνέπεια ωστόσο, να στερούνται εναλλακτικές δραστηριότητες που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην ανακούφιση από τα αρνητικά τους συναισθήματα.

Στο σημείο αυτό είναι ίσως σημαντικό να αναφέρουμε ότι οι αλλαγές αυτές στο συναίσθημα, στη σκέψη και τη συμπεριφορά μας δεν οδηγούν πάντα σε αδιέξοδο. Συχνά, αποτελούν ένα στάδιο στην αναζήτηση λύσεων και διεξόδων.

Έτσι, η διαδικασία αυτή μπορεί να οδηγήσει στη λήψη αποφάσεων που μελλοντικά θα ευνοήσουν το άτομο. Για πολλούς από τους νέους κυρίως ανθρώπους που έχουν αποφασίσει να αναζητήσουν εργασία στο εξωτερικό, η απόφαση αυτή δεν αποτελεί μια ύστατη λύση αλλά μία πρόκληση.

Ωστόσο, η συνεχιζόμενη αστάθεια χωρίς την προοπτική επίλυσης της κρίσης, σε συνδυασμό με την έλλειψη μέτρων σε επίπεδο πολιτείας για την ανακούφιση των ομάδων του πληθυσμού που έχουν πληγεί άμεσα και συνολικά από την οικονομική κρίση και την όλο και περισσότερο περιορισμένη οικονομική προοπτική (η οποία σαφώς συμπεριλαμβάνει τις ευκαιρίες εργασίας), είναι πιθανό να αρχίζει να υποσκάπτει την αποτελεσματικότητα των ατόμων να ανταποκριθούν στις νέες και σκληρές απαιτήσεις ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης.

Οι οικονομικές επιπτώσεις στα άτομα (η ανεργία και η μείωση του εισοδήματος) μπορεί να οδηγήσει σε συρρίκνωση των προσωπικών –ψυχολογικών αποθεμάτων των ατόμων και των διαθέσιμων πόρων (π.χ. υποστήριξη από την οικογένεια και τους φίλους) και τελικά στη φτώχεια, η οποία φαίνεται ότι λειτουργεί ως αρνητικός παράγοντας πρόβλεψης της ευημερίας και της ανάπτυξης των κοινωνιών.

Μία επιπλέον συνέπεια της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης είναι και οι επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των ατόμων. Ήδη ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εφιστά την προσοχή της παγκόσμιας κοινότητας για την αντιμετώπιση αυτών των επιπτώσεων.

Αθανασία Μαυροειδή
Κλινική ψυχολόγος, απόφοιτος του Πανεπιστημίου Αθηνών
και πιστοποιημένη ψυχοθεραπεύτρια Γνωσιακής συμπεριφοριστικής κατεύθυνση
από την Ελληνική Εταιρία Έρευνας της Συμπεριφοράς και την αντίστοιχη Ευρωπαϊκή (EABCT).

…σκέψου 3λεύθερα!