Επιμέλεια κειμένου:Asimakis Psarris
Σε μια εποχή όπου οι γεωπολιτικές ισορροπίες στη Μέση Ανατολή αλλάζουν
με ταχύτητα, η συνεργασία Ισραήλ και Κύπρου ξεχωρίζει ως παράδειγμα συνέπειας
και σταθερότητας. Ριζωμένη στην ασφάλεια, την ενέργεια και τους ανθρώπινους
δεσμούς, η σχέση αυτή αναβαθμίζεται συνεχώς, δημιουργώντας έναν αξιόπιστο άξονα
ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο και εδραιώνοντας τη θέση της Κύπρου στην
Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ιστορικά ορόσημα.
1960: Εγκαθίδρυση διπλωματικών σχέσεων μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου.
2010: Συμφωνία καθορισμού ΑΟΖ, θεμέλιο για κοινή αξιοποίηση ενεργειακών
πόρων.
2012: Επίσκεψη Ισραηλινού πρωθυπουργού στη Λευκωσία με συμφωνίες σε
ενέργεια και έρευνα-διάσωση.
2013: Τριμερής συνεργασία Ισραήλ–Κύπρου–Ελλάδας για ενέργεια και
υδροδοσία, με οραματισμό του EuroAsia Interconnector.
Η Εξέλιξη μετά το 2013.
1. Πολιτικό επίπεδο.
Στις 4 Μαΐου 2025, ο Benjamin Netanyahu και ο Nikos Christodoulides
συναντήθηκαν στο Ισραήλ. Επαναβεβαίωσαν ότι οι σχέσεις τους βασίζονται σε
κοινές αξίες και συμφέροντα, δίνοντας νέα ώθηση στην ενεργειακή και αμυντική
συνεργασία.
2. Ενέργεια.
Συζητείται συμφωνία δεκαετούς διάρκειας για προμήθεια κυπριακών
ποσοτήτων φυσικού αερίου από τα ισραηλινά κοιτάσματα Karish και Tanin.
Το έργο Great Sea Interconnector παραμένει στρατηγικός στόχος, με σκοπό
την ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ–Κύπρου–Ελλάδας και, μέσω αυτής, την ευρωπαϊκή
αγορά.
3. Ασφάλεια & Άμυνα.
Η Κύπρος ενισχύθηκε με ισραηλινά αντιαεροπορικά συστήματα Barak MX.
Συνεχείς κοινές ασκήσεις και ανταλλαγή πληροφοριών ενδυναμώνουν την
αποτροπή, ειδικά απέναντι σε περιφερειακές πιέσεις.
4. Διπλωματική συνεργασία.
Η Κύπρος λειτουργεί ως κόμβος ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα.
Παράλληλα, η Λευκωσία αναδεικνύεται σε μεσολαβητή κρίσεων, μεταφέροντας
μηνύματα μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, ενισχύοντας τον ρόλο της ως γέφυρας στην
περιοχή.
Η συμμαχία Ισραήλ–Κύπρου έχει περάσει από τη θεωρία στην πράξη:
Η ενεργειακή συνεργασία αποτελεί μοχλό ανάπτυξης και στρατηγικής
σημασίας για την Ευρώπη.
Η αμυντική συνεργασία απαντά στις αυξανόμενες προκλήσεις ασφαλείας και
στις τουρκικές διεκδικήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η διπλωματική διάσταση αναβαθμίζει την Κύπρο, όχι μόνο ως μέλος της ΕΕ
αλλά και ως ενεργό παράγοντα ειρήνης και ανθρωπιστικής πολιτικής.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται οριστικοποίηση της συμφωνίας φυσικού
αερίου, με στόχο τη διαφοροποίηση ενεργειακών πηγών για την Κύπρο και την ΕΕ.
Το υποθαλάσσιο καλώδιο πιθανότατα θα ολοκληρωθεί με καθυστερήσεις, αλλά
θα αποτελέσει κομβική ενεργειακή υποδομή.
Η αμυντική σχέση θα ενταθεί με νέες συμφωνίες εξοπλισμού και
επιχειρησιακής συνεργασίας.
Η Κύπρος θα συνεχίσει να παίζει τον ρόλο “διπλωματικού κόμβου”,
ενισχύοντας την επιρροή της σε κρίσεις Μέσης Ανατολής και Ανατολικής Μεσογείου.
Israel-Greece Friendship
