Κατὰ τὴν ἐκκλησιαστική μας παράδοσι ἔχει ὁρισθῆ τὴν ἑπομένη ἡμέρα μεγάλης ἑορτῆς νὰ ἑορτάζεται ἡ σύναξις τοῦ κυρίου προσώπου τῆς προλαβούσης μεγάλης ἑορτῆς.
Ἔτσι, γιὰ παράδειγμα, τὴν ἑπομένη τῶν Θεοφανείων γίνεται ἡ Σύναξις τοῦ
ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, ὁ ὁποῖος στὴν κύρια ἑορτὴ ἦταν ὁ «Προεξάρχων τῆς
πανηγύρεως». Στὶς 2 Φεβρουαρίου ἔχομε τὴν ἑορτὴ τῆς Ὑπαπαντῆς, καὶ τὴν ἑπομένη
γίνεται ἡ Σύναξις τοῦ ἁγίου Συμεὼν τοῦ Θεοδόχου. Στὶς 25 Μαρτίου ἑορτάζομε τὸν
Εύαγγελισμὸ τῆς Θεοτόκου καὶ τὴν ἑπομένη γίνεται ἡ Σύναξις τοῦ Ἀρχαγγέλου
Γαβριήλ, ποὺ πρωταγωνίστησε στὸν Εὐαγγελισμό.
Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο καὶ παρατείνεται ὁ ἑορτασμὸς μεγάλου γεγονότος, καὶ
ἀποδίδεται τιμὴ ἰδιαίτερη σὲ πρόσωπο μὲ σημαντικὸ ρόλο
Στὴν περίπτωσί μας τώρα στό «μέγα καὶ παράδοξον θαῦμα», ὅπως ψάλλει ἡ
Ἐκκλησία μας γιὰ τὴν Γέννησι τοῦ Κυρίου μας, ἂν ὑπάρχει ἕνα πρόσωπο ποὺ ἔχει
κύριο ρόλο, αὐτὸ εἶναι ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, ἡ «Προεκλεχθεῖσα» ἀπὸ αἰώνων, νὰ
γίνη μητέρα τοῦ Θεοῦ. Αὐτὴ ἀνέλαβε τὴν
μεγάλη εὐθύνη, καὶ ἔδωσε τὴν συγκατάθεσί της νὰ ἀναλάβη τὸ σωτήριο ρόλο στὸ
σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτὸ ἔγινε τὴν ἡμέρα τοῦ
Εὐαγγελισμοῦ ὅταν τὴν ἐπισκέφθηκε ὁ ἄγγελος Γαβριὴλ καὶ τῆς ἀπηύθυνε τὸν
χαιρετισμό· «Χαῖρε, κεχαριτωμένη· ὁ Κύριος μετὰ σοῦ εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξίν»,
καὶ στὸν διάλογο ποὺ εἶχε μὲ τὸν Ἀρχάγγελο, εἶπε· «Ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου γένοιτό
μοι κατὰ τὸ ρῆμα σου». Καὶ ὅσα ἀκολούθησαν ἔγιναν κατὰ τὸ ρῆμα τοῦ Κυρίου. Ἡ
Μαρία προσέδωσε στὴν θεία φύσι τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τὴν ἀνθρώπινη φύσι.
Προσλαμβάνοντας ὁ Κύριος ἀπὸ τὴν Μαρία τὴν ἀνθρώπινη φύσι, «τὸ πρόσλημμα»,
γίνεται Θεάνθρωπος, καὶ εἶναι τὸ μόνο πρόσωπο ποὺ μπορεῖ νὰ ἔχη αὐτὸ τὸ
χαρακτηριστικὸ ὄνομα.
Ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺ ἔδωσε τὴν συγκατάθεσί της ἄρχισε νὰ φέρη μέσα της τὸν
Κύριο, μέχρι τὴν ὥρα ποὺ στὴν Βηθλεὲμ γέννησε τὸν Ἰησοῦ. Γνωρίζει ἡ Μαριάμ ὅτι
θὰ γίνη ἡ μητέρα τοῦ Κυρίου. Γνωρίζει γιὰ τὴν ἀκατάλλυπτὴ καὶ ἀνερμήνευτη
ἐγκυμοσύνη, ἀφοῦ στὴν ἀπορία της· «πῶς ἔσται μοι τοῦτο, ἐπεὶ ἄνδρα οὐ γινώσκω»,
πῆρε τὴν ἀπάντησι ἀπὸ τὸν ἄγγελο· «Πνεῦμα Ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σὲ καὶ δύναμις
ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι».
Καί «ὅτε ἦρθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου , ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν
αύτοῦ, γενόμενον ἐκ γυναικός, γενόμενον ὑπὸ νόμον, ἵνα τοὺς ὑπὸ νόμον
ἐξαγοράσῃ, ἵνα τὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν».
Ἑπομένως ἡ Θεοτόκος ἔχει πρωταγωνιστικὸ καὶ οὐσιαστικὸ ρόλο στὸ σχέδιο
τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτὸς εἶναι καὶ ὁ λόγος ποὺ ἡ Ἐκκλησία
μας τιμᾶ ἰδιαιτέρως τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο Μαρία. Ἡ θέσις της εἶναι ἀμέσως μετὰ
τὴν Ἁγία Τριάδα. Δὲν εἶναι Θεός. Εἶναι ἄνθρωπος, ὅμως «Τιμιωτέρα τῶν οὐρανῶν
καὶ καθαρωτέρα λαμπηδόνων ἡλιακῶν». Καὶ τῆς ἀξίζει κάθε τιμὴ καὶ προσκύνησις.
Μὲ μεγάλη συντομία παρέθεσα τὴν θέσι τῆς Θεοτόκου Μαρίας στὸ σχέδιο τοῦ
Θεοῦ, γιὰ τὴν ἐνανθρώπησι τοῦ Σωτῆρος.
Ὑπάρχει ὅμως καὶ ἄλλος λόγος γιὰ τὴν ἀπόδοσι τιμῶν στὴν Θεοτόκο Μαρία.
Τὸ πρόσωπό της καὶ ἡ συμμετοχὴ της στὴν σωτηρία μας βρίσκεται στὶς
προαναγγελίες τῶν Προφητῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Μπορεῖ νὰ ὑπάρχουν σήμερα
νεοέλληνες παγανιστές, ποὺ θέλουν νὰ ἐπανέλθη ὁ δωδεκαθεϊσμὸς διαγράφοντας τὴν
Παλαιὰ Διαθήκη ἀπὸ τὴν Ἁγία Γραφή, διότι τάχα εἶναι ἐβραϊκὴ ἱστορία. Ἡ Παλαιὰ
Διαθήκη εἶναι πανανθρώπινη ἱστορία, καὶ χωρὶς Παλαιὰ Διαθήκη θὰ εἶναι
δυσερμήγευτη ἕως ἀνερμήνευτη ἡ Καινὴ Διαθήκη, καὶ βεβαίως γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ θέλουν
τὴν διαγραφὴ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης.
Στὴν Παλαιὰ Διαθήκη προφητεύεται ἢ προεικονιζεται ἡ Θεοτόκος καὶ ὁ ρόλος
της στὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν σωτηρία μας.
Ὁ Πατριάρχης Ἰακὼβ εἶδε στὸν ὕπνο του κλίμακα ποὺ ἕνωνε τὴν γῆ μὲ τὸν
οὐρανό, καὶ ἄγγελοι ἀνέβαιναν καὶ κατέβαιναν σὲ αὐτὴν. Αὐτὴ εἶναι εἰκόνα τῆς
Θεοτόκου, διότι ἔγινε ἡ κλίμακα ποὺ κατέβασε τὸν Θεὸ στὴν γῆ καὶ δόθηκε ἡ
δυνατότητα στὸν ἄνθρωπο νὰ ἀνεβῆ στὸν οὐρανό. Ἔγινε ἡ πύλη τοῦ οὐρανοῦ.
Οἱ Ἑβραῖοι στὴν Αἴγυπτο ἑτοιμάζονται γιὰ τὴν ἐπιστροφὴ στὴν ὑποσχεμένη
γῆ τῆς Ἐπαγγελίας. Γιὰ τὸν ὁρισμὸ ἱερέως χρειάσθηκε νὰ γίνη ἐπιλογὴ. Οἱ
ὑποψήφιοι παρέδοσαν τὶς μπαστοῦνες τους, τὰ ραβδιά τους, ποὺ τὰ ἔβαλαν στὴν
Σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου, καὶ τὸ πρωὶ βρέθηκε ἡ ράβδος τοῦ Ἀαρὼν νὰ ἔχη βλαστήση. Ἡ
ἀποξηραμένη ράβδος ποὺ βλάστησε ἐπέλεξε τὸν ἱερέα. Ἡ Παρθένος, παραδόξως καὶ
θαυμαστῶς γίνεται μητέρα.
Ὁ Μωϋσῆς στὴν ἔρημο τοῦ Σινᾶ εἶδε τὸ θαυμαστὸ γεγονὸς τῆς ἀκατάφλεκτης
βάτου, νὰ φλέγεται χωρὶς νὰ κατακαίγεται. Εἶναι θαυμαστὴ εἰκόνα τῆς Θεοτόκου,
πού γίνεται μητέρα καὶ νὰ παραμένει παρθένος.
Ὁ περιούσιος λαὸς στὴν πορεία του πρὸς τὴν Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας πέρασε μὲ
θαυμαστὸ τρόπο τὴν Ἐρυθρὰ θάλασσα. Ψάλλει ἡ Ἐκκλησία μας; «Ἡ θάλασσα μετὰ τὴν
πάροδον τοῦ Ἰσραὴλ ἔμεινεν ἄβατος. Ἡ ἄμεμπτος μετὰ τὴν κύησιν τοῦ Ἐμμανουὴλ
ἔμεινεν ἄφθορος». Πολὺ χαρακτηριστικὴ δήλωσι τῆς ἀειπαρθενίας τῆς Θεοτόκου.
Ὁ Κριτὴς Γεδεὼν μὲ τὸν πόκο προεικόνισε τὴν Ἀειπάρθενο Μαρία. Δὲν θὰ
ἀναφέρω τὰ γεγονότα. Σᾶς παραπέμπω νὰ διαβάσετε τὸ βιβλίο τῶν Κριτῶν στὴν
Παλαιὰ Διαθήκη καὶ ἐκεῖ θὰ βρῆτε τὴν Παναγία μας. Τὸ περιστατικὸ ἀναφέρει μὲ
εἰκόνα, τὸ ποκάρι νὰ εἶναι τὸ ἁλώνι νοτισμένο καὶ τὸ ποκάρι στεγνό, καὶ τὴν
δεύτερη βραδιὰ τὸ ἁλώνι στεγνὸ καὶ τὸ ποκάρι καταβρεγμένο. Ἐτσι εἶναι ἡ
Παναγία· Ἡ μόνη μητέρα μεταξὺ τῶν παρθένων καὶ ἡ μόνη παρθένος μεταξύ τῶν μητέρων.
Ὁ προφήτης Ἰεζεκιὴλ προφητεύει γιὰ τὴν ἀειπαρθενία τῆς Θεοτόκου καὶ τὸν
τοκετό της μὲ τὰ λόγια; «Ἡ πύλη αὕτη κεκλεισμένη ἔσται, οὐκ ἀνοιχθήσεται, καὶ
οὐδεὶς οὐ μὴ διέλθῃ δι' αὐτῆς, ὅτι Κύριος ὁ Θεός, Ἰσραὴλ εἰσελεύσεται δι'
αὐτῆς, καὶ ἔσται κεκλεισμένη. Διότι ὁ Ἡγούμενος οὗτος κάθηται ἐπ' αὐτὴν τοῦ
φαγεῖν ἄρτον ἐνώπιον Κυρίου, κατὰ τὴν ὁδὸν τοῦ Αἰλὰμ τῆς πύλης εἰσελεύσεται,
καὶ κατὰ τὴν ὁδὸν αὐτοῦ ἐξελεύσεται. Καὶ εἰσήγαγέ με κατὰ τὴν ὁδὸν τῆς πύλης
τῶν Ἁγίων τῆς πρὸς Βορρᾶν, κατέναντι τοῦ οἴκου, καὶ εἶδον καὶ ἰδοὺ πλήρης δόξης
ὁ οἶκος Κυρίου». …
«Καὶ τί ἔτι λέγω· ἐπιλείψει γάρ με διηγούμενον ὁ χρόνος». Εἶναι ἀρκετὰ
αὐτὰ γιὰ νὰ φανῆ ἡ προαναγγελία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης γιὰ τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο
Μαρία τὴν ἀειπάρθενη μητέρα τοῦ Χριστοῦ μας.
Φλώρινα, 26.12.24