Κυριακή 3 Σεπτεμβρίου 2023

Υπέρταση, κάπνισμα, διαβήτης και παχυσαρκία μειώνουν τον εγκεφαλικό όγκο μέσα σε δέκα χρόνια

Παράγοντες κινδύνου όπως η παχυσαρκία στη μέση ηλικία μπορούν να οδηγήσουν σε συρρίκνωση του εγκεφάλου και σε νοητικά προβλήματα ακόμη και μέσα σε δέκα χρόνια

Ουάσινγκτον

Το αρχαίο ρητό «νους υγιής εν σώματι υγιεί» αποδεικνύεται περίτρανα ότι ισχύει και στη σύγχρονη ζωή μέσω μιας νέας μελέτης η οποία μαρτυρεί τι μπορεί να πάθει ο εγκέφαλός μας εάν διάγουμε έκλυτο βίο.

Η μελέτη αυτή που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό «Neurology» έδειξε ότι η υψηλή αρτηριακή πίεση, ο διαβήτης, το κάπνισμα ή η παχυσαρκία στη μέση ηλικία μπορούν να οδηγήσουν σε συρρίκνωση του εγκεφάλου και σε νοητικά προβλήματα ακόμη και μέσα σε μια δεκαετία.

Η ανάλυση βασίστηκε στη διάσημη αμερικανική μελέτη Framingham Heart Study στο πλαίσιο της οποίας παρακολουθούνται οι κάτοικοι της πόλης Φράμιγχαμ στη Μασαχουσέτη και τα τέκνα τους για περισσότερα από 60 χρόνια. Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Ντέιβις με επικεφαλής τον Τσαρλς ΝτεΚάρλι εξέτασαν μια υποομάδα των εθελοντών της μελέτης Framingham – συγκεκριμένα περί τα 1.400 άτομα που βρίσκονταν στη δεκαετία των 50 και δεν έπασχαν από άνοια ούτε είχαν ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου στην αρχή της ανάλυσης.

Βλάβες μέσα σε μια δεκαετία

Αυτό που ανακάλυψαν οι ειδικοί είναι αρκετό για να προκαλέσει …κρίση μέσης ηλικίας. Μέσα σε μια δεκαετία πολλοί εθελοντές εμφάνισαν φθίση των νοητικών ικανοτήτων καθώς και συρρίκνωση του εγκεφάλου, όπως αποκάλυψαν ειδικές εξετάσεις και μαγνητικές τομογραφίες. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι καθένας από τους παράγοντες κινδύνου – υπέρταση, διαβήτης, κάπνισμα, παχυσαρκία – φάνηκε να επιδρά με διαφορετικό τρόπο στον εγκέφαλο.

Για παράδειγμα τα άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση παρουσίαζαν βλάβες των αγγείων στη λευκή ουσία του εγκεφάλου οι οποίες εμφανίζονταν με πολύ ταχύτερο ρυθμό σε σύγκριση με τα άτομα που είχαν φυσιολογική πίεση. Η λευκή ουσία περιέχει τα νευρικά μονοπάτια που συνδέουν διαφορετικές περιοχές της φαιάς ουσίας του εγκεφάλου η οποία είναι υπεύθυνη για την αισθητήρια αντίληψη και τις ανώτερες σκέψεις.

Ο διαβήτης χτυπά στον ιππόκαμπο

Οι διαβητικοί φάνηκε ότι έχαναν εγκεφαλικό όγκο στον ιππόκαμπο, μια περιοχή που μεταξύ άλλων μετατρέπει τη βραχυπρόθεσμη μνήμη σε μακροπρόθεσμη – πρόκειται για μια από τις πρώτες περιοχές του εγκεφάλου που «πλήττονται» στα άτομα με νόσο Αλτσχάιμερ.

Οι καπνιστές βρίσκονταν στη χειρότερη κατάσταση όλων, αφού έχαναν όγκο σε ολόκληρο τον εγκέφαλο – και κυρίως στον ιππόκαμπο – πολύ ταχύτερα από τους μη καπνιστές. Τα άτομα που κάπνιζαν παρουσίαζαν επίσης και τις ίδιες αγγειακές βλάβες στη λευκή ουσία του εγκεφάλου με τους υπερτασικούς.

Η παχυσαρκία οδηγούσε επίσης σε συρρίκνωση του εγκεφάλου – τραγική ειρωνεία εάν λάβει κάποιος υπόψη του ότι όλο το υπόλοιπο σώμα …διογκώνεται. Τα παχύσαρκα άτομα είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίζουν μικρότερα σκορ σε τεστ που αφορούσαν τη μνήμη και την αφαιρετική σκέψη.

Πολλά κιλά…λίγος εγκέφαλος

Τα νέα ευρήματα σχετικά με την παχυσαρκία έρχονται να επιβεβαιώσουν άλλα πρόσφατα στοιχεία ειδικών από το Πανεπιστήμιο της Βοστόνης τα οποία αφορούσαν μια άλλη υποομάδα των εθελοντών της μελέτης Framingham. Οι ειδικοί από τη Βοστόνη ανακάλυψαν ότι όσο πιο πολλά είναι τα περιττά κιλά σε ένα άτομο (ιδιαιτέρως στην περιοχή του μπούστου) τόσο μεγαλύτερη είναι η συρρίκνωση του εγκεφάλου και ο κίνδυνος άνοιας.

Παράλληλα αυστραλοί ερευνητές ανέφεραν με δημοσίευσή τους που έγινε τον περασμένο Απρίλιο στο επιστημονικό περιοδικό «NeuroImage» ότι εντόπισαν ισχυρή σύνδεση μεταξύ του καπνίσματος και της πρόκλησης βλαβών στον εγκέφαλο.

Με βάση τα καινούργια ευρήματα οι ειδικοί συστήνουν πάντως να κάνουμε όλοι τρόπο ζωής μας το «carpe diem» ώστε να ζήσουμε πολλές και καλές ημέρες στα χρόνια που έρχονται.

Πηγή: tovima.gr