Τον
Σεπτέμβριο του 2015 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ καθιέρωσε την 9η Δεκεμβρίου κάθε
έτους ως Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης και Αξιοπρέπειας για τα Θύματα του Εγκλήματος
της Γενοκτονίας και της Πρόληψης αυτού του Εγκλήματος (International Day of
Commemoration and Dignity of the Victims of the Crime of Genocide and of the
Prevention of this Crime).
Η επιλογή της ημερομηνίας αυτής οφείλεται στο γεγονός ότι στις 9 Δεκεμβρίου 1948 υιοθετήθηκε από τον ΟΗΕ η Σύμβαση για την Πρόληψη και την Καταστολή του εγκλήματος της Γενοκτονίας, με αφορμή το Εβραϊκό Ολοκαύτωμα στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο . Η Ελλάδα κύρωσε τη σύμβαση και την ενέταξε στο εσωτερικό της δίκαιο με το Ν.Δ. 3091 της 6/12 Οκτωβρίου 1954 (ΦΕΚ Α' 250).
Σκοπός της
Ημέρας είναι να ενημερώσει το παγκόσμιο κοινό για το νομοθέτημα αυτό και το
ρόλο που έχει παίξει στην καταπολέμηση και την πρόληψη του εγκλήματος της
γενοκτονίας και της απόδοσης τιμών στα θύματά της.
Γενοκτονία,
σύμφωνα με τον ΟΗΕ, νοείται οιαδήποτε εκ των κατωτέρω πράξεων, ενεργουμένη με
την πρόθεσιν ολικής ή μερικής καταστροφής ομάδος, εθνικής, εθνολογικής,
φυλετικής ή θρησκευτικής, ως τοιαύτης:
α) Φόνος των
μελών της ομάδος.
β) Σοβαρά
βλάβη της σωματικής ή διανοητικής ακεραιότητος των μελών της ομάδος.
γ) Εκ
προθέσεως υποβολή της ομάδος εις συνθήκας διαβιώσεως δυναμένας να επιφέρωσιν
την πλήρη ή την μερικήν σωματικήν καταστροφήν αυτής.
δ) Μέτρα
αποβλέποντα εις την παρεμπόδισιν των γεννήσεως εις τους κόλπους ωρισμένης
ομάδος.
ε)
Αναγκαστική μεταφορά παίδων μιας ομάδος εις ετέραν ομάδα.
Ο όρος
«γενοκτονία» (genocide στα αγγλικά) πλάστηκε το 1944 από τον πολωνοεβραίο
νομικό Ράφαελ Λέμκιν, από τις λέξεις geno (γένος στα ελληνικά) και caedere
(σκοτώνω στα λατινικά) και σήμερα αποτελεί ένα καθιερωμενο όρο του Διεθνούς
Δικαίου και των Διεθνών Σχέσεων.
