Τετάρτη 3 Αυγούστου 2022

Διατροφικά κενά στα παιδιά


 

Στη σύγχρονη εποχή, παρατηρούνται εμπόδια για την υιοθέτηση υγιεινής διατροφής από τα παιδιά, με αποτέλεσμα να υπάρχουν διατροφικά κενά … σε αυτά. Ο περιορισμένος χρόνος που αφιερώνεται πλέον στην προετοιμασία του φαγητού, η έλλειψη χρημάτων, ο λιγοστός χρόνος που αφιερώνουν οι γονείς στα παιδιά τους (ώστε να είναι σε θέση να ελέγχουν την διαιτητική τους πρόσληψη), οι λαθεμένες παρεμβάσεις από πλευράς του παππού και της γιαγιάς σε θέματα διατροφής των παιδιών και η μεγάλη διαθεσιμότητα και προβολή ενεργειακά πυκνών, αλλά χαμηλής θρεπτικής αξίας, τροφίμων, είναι κάποιοι από τους παράγοντες που θεωρούνται ότι παρεμποδίζουν την υγιεινή διατροφή των παιδιών.

Στο σύνολό τους επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά απέχουν από τις αρχές της Μεσογειακής διατροφής, καθώς δεν προτιμούν προϊόντα ολικής αλέσεως, δεν καταναλώνουν αρκετά φρούτα και λαχανικά, υστερούν στην κατανάλωση ψαριού και θαλασσινών, ενώ στον αντίποδα είναι κύριοι καταναλωτές κόκκινου κρέατος, αλμυρών και γλυκών σνακ. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο το 10 % των παιδιών ακολουθεί το μοντέλο της Μεσογειακής διατροφής.

Το αποτέλεσμα είναι να παρατηρείται ανεπάρκεια στην πρόσληψη περισσοτέρων θρεπτικών συστατικών, καθώς τα τρόφιμα που επιλέγουν τα παιδιά είναι πλούσια σε θερμιδική πυκνότητα και φτωχά σε θρεπτική πυκνότητα.

Άλλες έρευνες δείχνουν ότι μόνο το 45 % των παιδιών καταναλώνει επαρκές πρωινό, ενώ το 14 % δεν τρώει καθόλου πρωινό. Πολλές επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά τα οποία αποφεύγουν να καταναλώσουν πρωινό, και μάλιστα στο σπίτι, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να καταναλώνουν λιγότερα φρούτα και λαχανικά και με μεγαλύτερη συχνότητα μη ισορροπημένα σνακ.

Επίσης, η συνολική ημερήσια πρόσληψη πολλών μικροθρεπτικών συστατικών (βιταμινών, όπως θειαμίνης, νιασίνης και ανόργανων στοιχείων, όπως ασβεστίου και μαγνησίου) είναι χαμηλότερη στα παιδιά που παραλείπουν το πρωινό, σε σχέση με αυτά που το έχουν εντάξει στο καθημερινό τους διαιτολόγιο.

Επιπλέον έρευνες δείχνουν ότι τα νεαρά κορίτσια τρώνε μικρές ποσότητες κόκκινου κρέατος, πουλερικών και ψαριών, είτε επειδή ακολουθούν αυστηρές δίαιτες αδυνατίσματος, είτε επειδή είναι χορτοφάγοι, με αποτέλεσμα να εξαντλήσουν τα αποθέματα σιδήρου του σώματός τους και να εμφανίσουν συμπτώματα έλλειψης σιδήρου.

Συμπερασματικά, υπάρχει τάση απομάκρυνσης των παιδιών και των εφήβων από τον παραδοσιακό μεσογειακό τρόπο διατροφής και παρατηρούνται διατροφικά κενά στη σύγχρονη διατροφή των παιδιών μας, καθώς υπάρχει ανεπάρκεια σε πολλά μικροθρεπτικά συστατικά, όπως σίδηρος, ασβέστιο, μαγνήσιο, ψευδάργυρος, θειαμίνη, νιασίνη κ.α, ενώ και τα ω-3 λιπαρά οξέα προσλαμβάνονται σε μικρότερη ποσότητα καθημερινά. Αυτή η μη ισορροπημένη διατροφή ή τα χαμηλά σε θρεπτικά συστατικά γεύματα, έχουν ως αποτέλεσμα να μην προσλαμβάνονται όλες οι απαραίτητες βιταμίνες και τα μέταλλα που απαιτούνται για τη σωστή ανάπτυξη των παιδιών.

Οι βιταμίνες και τα μέταλλα είναι τα στοιχεία που εξασφαλίζουν τη σωστή λειτουργία του μεταβολισμού. Συνεπώς, η έλλειψή τους σε καταστάσεις αυξημένων απαιτήσεων και η ανεπαρκής διαιτητική πρόσληψη, μπορεί να προκαλέσει διαταραχές όπως γρήγορη εξασθένιση, αυξημένη σωματική και πνευματική κόπωση, μείωση της αντοχής και της ζωτικότητας, ακόμη και διαταραχή της σωστής ανάπτυξης.

Επίσης, η μειωμένη κατανάλωση ω-3 λιπαρών οξέων μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το δείκτη νοημοσύνης των παιδιών και να τα οδηγήσει πιο εύκολα σε καταστάσεις κατάθλιψης.

Η σωστή ενημέρωση των γονέων και δασκάλων, η διατροφική εκπαίδευση των παιδιών από μικρή ηλικία, η κατανάλωση φρούτων στο σχολείο, η πρόσληψη εμπλουτισμένων τροφίμων σε θρεπτικά συστατικά και η σωστή χρήση διατροφικών συμπληρωμάτων αποτελούν κάποιες ενέργειες που μπορούν να θωρακίσουν την υγεία των παιδιών μας περισσότερο. Τα συμπληρώματα διατροφής είναι ένα θέμα πάνω στο οποίο υπάρχουν έντονες διαφωνίες μεταξύ των ειδικών.

Μερικοί ισχυρίζονται ότι για την πλειοψηφία των ανθρώπων μια ισορροπημένη και με ποικιλία διατροφή, είναι δυνατό να παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειαζόμαστε για καλή υγεία. Άλλοι υποστηρίζουν ότι υγιεινή διατροφή είναι δύσκολο να επιτευχθεί, γι’ αυτό και τα συμπληρώματα τα θεωρούν απαραίτητα. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, τα συμπληρώματα διατροφής είναι ασφαλή και αποτελεσματικά και για τα παιδιά, αρκεί να μην γίνεται αλόγιστη χρήση τους.

Σίγουρα τα παιδιά θα πρέπει να μάθουν να τρέφονται καλύτερα, λιγότερο επηρεασμένα από τη δυτική διατροφή, όμως σε ορισμένες περιόδους της ζωής τους καλό είναι να λαμβάνουν και πολυβιταμινούχα σκευάσματα, πάντα με τη συμβουλή ειδικού, ώστε να καλύπτουν τις διατροφικές τους ανεπάρκειες.