Το ερώτημα αυτό απασχολεί
τους επιστήμονες εδώ και αιώνες.
Το 1836, ο Γερμανός
επιστήμονας Frederick Tiedman, έγραψε ότι αδιαμφισβήτητα υπάρχει σχέση μεταξύ
του μεγέθους του εγκεφάλου και της ευφυΐας των ανθρώπων. Βέβαια η θέση αυτή
προκάλεσε πολλές αντιδράσεις και το ζήτημα παραμένει επίμαχο μέχρι σήμερα.
Οι επιστήμονες για να μπορέσουν να βρουν την αλήθεια στον τομέα αυτό, προσπάθησαν να βρουν αντικειμενικούς βιολογικούς δείκτες για να αποδείξουν ποια είναι η σχέση της νοημοσύνης, της εξυπνάδας και της πνευματικής ενέργειας με το μέγεθος του εγκεφάλου.
Για τον υπολογισμό του
μεγέθους του εγκεφάλου υπήρχαν βασικά δύο μέθοδοι. Η μέτρηση της περιμέτρου της
κεφαλής μπορεί να επιτρέπει το υπολογισμό του μεγέθους του εγκεφάλου. Μια
δεύτερη μέθοδος είναι η μέτρηση του εγκεφάλου απευθείας μετά από το
θάνατο.
Τώρα διαθέτουμε ακόμη μια
νέα, πολύ καλή μέθοδο, τη μαγνητική τομογραφία η οποία επιτρέπει όχι μόνο τον
υπολογισμό του μεγέθους του εγκεφάλου άλλα και την αξιολόγηση των
χαρακτηριστικών των επιμέρους δομών του εγκεφάλου.
Με τη μαγνητική τομογραφία,
είναι δυνατόν να γίνει υπολογισμός της φαιάς ουσίας, του μεγέθους σημαντικών
δομών του εγκεφάλου όπως ο αριστερός και δεξιός ιππόκαμπος, ο αριστερός και
δεξιός κροταφικός λοβός, ο αριστερός και δεξιός μετωπικός λοβός. Οι ανατομικές
αυτές δομές του εγκεφάλου παίζουν σημαντικό ρόλο στις νοητικές λειτουργίες, στη
μνήμη και άλλους καθοριστικούς για την ευφυΐα τομείς.
Η ευφυΐα των ανθρώπων μπορεί
να μετρηθεί με διάφορα τεστ νοημοσύνης. Ο δείκτης νοημοσύνης δεν είναι μια
τέλεια μέτρηση της ανθρώπινης ευφυΐας.
Είναι γεγονός ότι υπήρξαν
επικριτές για τη δυνατότητα αξιολόγησης όλου του φάσματος της ανθρώπινης
νοημοσύνης από το δείκτη νοημοσύνης.
Όμως ερευνητικές εργασίες που
εξέτασαν τη σχέση δείκτη νοημοσύνης και αντικειμενικών βιολογικών παραμέτρων
όπως το μέγεθος του εγκεφάλου, έδειξαν ενδιαφέροντες συσχετισμούς.
Σε μια από τις πλέον
ολοκληρωμένες έρευνες του είδους της, επιστήμονες από το Virginia Commonwealth
University της Βιργινίας των Ηνωμένων Πολιτειών, εξέτασαν τα δεδομένα που
υπάρχουν από 26 διεθνείς μελέτες για το θέμα.
|
Τα συμπεράσματα που
προέκυψαν είναι: Οι άνθρωποι με μεγαλύτερο
εγκέφαλο έχουν μεγαλύτερη ευφυΐα από αυτούς που έχουν μικρότερο εγκέφαλο. Ο
εν λόγω συσχετισμός παρατηρείται σε όλες τις ηλικίες και στα δύο φύλα Η σχέση μεγαλύτερου
εγκεφάλου και ψηλότερης ευφυΐας είναι ακόμη πιο δυνατή μεταξύ των γυναικών.
Επίσης η σχέση είναι εντονότερη στους ενήλικες παρά στα παιδιά |
Αναμφίβολα υπάρχουν πολλά που
μπορούν να λεχθούν για τα συγκεκριμένα συμπεράσματα. Ο ρόλος της γενετικής
συνιστώσας, της επιρροής του περιβάλλοντος, της εκπαίδευσης, οι διαφορετικές
δεξιότητες των ανθρώπων που ανήκουν σε ξεχωριστούς τομείς της νοημοσύνης,
μπορεί να μην εκπροσωπούνται και να συσχετίζονται άμεσα με το μέγεθος του
εγκεφάλου.
Από την άλλη όμως δεν
μπορούμε να αγνοήσουμε τους συσχετισμούς μεταξύ λειτουργικών δεικτών για τη
νοημοσύνη και τις ανατομικές δομές του εγκεφάλου που προκύπτουν από σύγχρονες
μεθόδους όπως η μαγνητική τομογραφία.
Η αξιολόγηση των ανθρώπων
όσον αφορά την πνευματική τους ενέργεια, τις νοητικές τους δεξιότητες, την
ταχύτητα και ορθότητα της σκέψης τους, αποτελεί βασικό άξονα της κοινωνικής και
επαγγελματικής ανέλιξης.
Οι ευφυείς άνθρωποι,
μαθαίνουν γρηγορότερα, κάνουν λιγότερα λάθη και είναι περισσότερο
παραγωγικοί. Είναι βέβαιο ότι στον επαγγελματικό τομέα οι εργοδότες
δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε μεθόδους που τους επιτρέπουν να επιλέγουν και
να εργοδοτούν τους περισσότερο ευφυείς.
Εκείνο που εμείς θα
συγκρατήσουμε είναι ότι παρά το γεγονός ότι φαίνεται να υπάρχει συσχετισμός
μεταξύ μεγέθους εγκεφάλου και ευφυΐας, εντούτοις διεξάγονται με αυξημένο ρυθμό
σήμερα έρευνες με πιθανώς καλύτερη διακριτική δύναμη όπως για παράδειγμα η λειτουργική
μαγνητική τομογραφία, που θα μας επιτρέψουν να κατανοήσουμε καλύτερα τη σχέση
μεγέθους εγκεφάλου και ευφυΐας.
