Ο Ήλιος υπήρξε το πρώτο ανθρώπινο ρολόι. Πριν από εκατοντάδες χρόνια οι άνθρωποι μάντευαν την ώρα παρατηρώντας την κίνηση του Ήλιου στον ουρανό. Μπορούσαν εύκολα να αναγνωρίσουν την ανατολή και τη δύση, όμως δύσκολα το μεσημέρι, δηλαδή την ώρα που ο Ήλιος βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο του ορίζοντα. Αργότερα παρατηρήθηκε ότι το μήκος της σκιάς μεταβάλλεται και μετακινείται κατά τη διάρκεια της ημέρας, έτσι οι άνθρωποι διαπίστωσαν ότι μπορούν να λένε με περισσότερη ακρίβεια το χρόνο παρατηρώντας τη σκιά παρά τον Ήλιο. Αυτό υπήρξε το πρώτο βήμα για
την εφεύρεση του ηλιακού ρολογιού, το οποίο είναι μάλλον «ρολόι σκιάς». Τα πρώτα ηλιακά ρολόγια ήταν πάσσαλοι στερεωμένοι στο έδαφος, γύρω τους υπήρχαν πέτρες που έδειχναν τις θέσεις της μετακινούμενης σκιάς κατά τη διάρκεια της ημέρας. Σε ένα ακριβές ηλιακό ρολόι ο δείκτης πρέπει να είναι κεκλιμένος σε γωνία ίση με το πλάτος του τόπου όπου χρησιμοποιείται.
