Προσέχετε τι βλέπουν τα παιδιά σας

Η επιρροή στα παιδιά μας των διαφόρων μέσων επικοινωνίας και ψυχαγωγίας όπως η τηλεόραση, τα βίντεο, ο κινηματογράφος, τα ηλεκτρονικά παιγνίδια, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, το ιντερνετ και η ηχογραφημένη μουσική, είναι στην εποχή μας τεράστια και ένα γεγονός που μπορεί να διαμορφώνει τον εσωτερικό ψυχικό τους κόσμο.

Πολλές και εκτεταμένες έρευνες έδειξαν ότι η βία στα μέσα αυτά, δημιουργεί στα παιδιά επιθετική συμπεριφορά, εφιάλτες, φοβίες για την προσωπική τους σωματική ακεραιότητα, κατάθλιψη και απευαισθητοποίηση στη βία. Η βία δια μέσου των μέσων επικοινωνίας και ψυχαγωγίας των παιδιών, αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένα σημαντικό κίνδυνο για την υγεία τόσο των μικρών παιδιών όσο και των εφήβων που βρίσκονται σε μια τόσο ευαίσθητη φάση ψυχολογικής εξέλιξης και ωρίμανσης.

Η ειδική επιτροπή εμπειρογνωμόνων της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής σε πρόσφατη έκθεσή της, κρούει ξανά τον κώδωνα κινδύνου για το ανησυχητικό αυτό φαινόμενο που απειλεί τα παιδιά μας.

Χαρακτηριστικά, δηλώνει η επιτροπή, τα παιδιά ηλικίας από 2 έως 18 ετών, αφιερώνουν κατά μέσο όρο 6,5 ώρες κάθε μέρα για να βλέπουν τηλεόραση, να παίζουν ηλεκτρονικά παιγνίδια, να μπαίνουν στο ιντερνετ και να είναι στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές τους, να βλέπουν ταινίες και να ακούν ηχογραφημένη μουσική.

Έχει υπολογιστεί ότι για κάθε 10.000 ώρες τηλεόρασης το 61% περιέχει σκηνές διαπροσωπικής βίας. Ακόμη περισσότερο εκπληκτικό, το μεγαλύτερο μέρος της βίας αυτής βρισκόταν μέσα σε παιδικά προγράμματα.

Τα παιδιά επηρεάζονται πολύ και με διάφορους τρόπους από το τι βλέπουν στα μέσα αυτά. Μαθαίνουν παρατηρώντας και μιμούνται εύκολα συμπεριφορές που παρουσιάζονται.

Επιπρόσθετα η ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο. Για παράδειγμα γνωρίζουμε ότι τα παιδιά μέχρι 9 χρονών, δεν μπορούν να ξεχωρίσουν το φανταστικό από το πραγματικό. Η υπερβολική βία που εκτίθεται στα διάφορα μέσα ψυχαγωγίας τους, τα κάνει να βιώνουν τον κόσμο σαν ένα συνεχώς επικίνδυνο περιβάλλον γεγονός που τα ωθεί στην βία και στη χρήση όπλων.

Οι γονείς και οι παιδίατροι πρέπει να δώσουν ακόμη μεγαλύτερη σημασία στα επικίνδυνα αυτά φαινόμενα.

Οι γονείς πρέπει να προσέχουν τι βλέπουν και πως ψυχαγούνται τα παιδιά στις διάφορες ευαίσθητες ηλικίες της ανάπτυξής τους. Δεν πρέπει να τοποθετούν ξεχωριστές τηλεοράσεις στα δωμάτια των παιδιών και ακόμη πρέπει να χρησιμοποιούν ειδικές συσκευές που να μπορούν να μπλοκάρουν κάποια νοσηρά προγράμματα.

Τα παιδιά, σύμφωνα με τις συστάσεις της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής δεν πρέπει να αφιερώνουν περισσότερο από 1 έως 2 ώρες την ημέρα για ηλεκτρονικά παιγνίδια, τηλεόραση και χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών.

Οι παιδίατροι, συστήνει επιπρόσθετα η επιτροπή,  πρέπει να αναλάβουν ένα περισσότερο ενεργό ρόλο στην καταπολέμηση του φαινομένου αυτού. Συστήνει στους παιδίατρους να εξετάζουν συστηματικά στο ιστορικό του κάθε παιδιού τις συνήθειές του σε σχέση με τα μέσα επικοινωνίας και ψυχαγωγίας.

Οι παιδίατροι θα πρέπει να διαφωτίζουν και να συμβουλεύουν τους γονείς για τα θέματα αυτά.

Στα σχολεία πρέπει να γίνονται εκστρατείες διαφώτισης των παιδιών και εφήβων. Πρέπει να διδάσκεται σ΄ αυτά πως να αντιλαμβάνονται τα κακά και λανθασμένα μηνύματα και εντυπώσεις που τόσο συχνά μεταδίδονται ή περιέχονται στα μέσα αυτά.

Οι βιομηχανίες μέσων ψυχαγωγίας θα πρέπει επίσης επιτέλους να αντιληφθούν την σοβαρότητα των αρνητικών κοινωνικών επιπτώσεων που προκαλούν πολλά από τα προϊόντα τους.

Θα πρέπει να σταματήσουν να δίνουν την ψεύτικη αίγλη που προσδίνουν στα όπλα και στη βία σαν μέσο επίλυσης προβλημάτων. Θα πρέπει επιτέλους να σταματήσουν να χρησιμοποιούν ανθρώπους σαν στόχους που πρέπει να σκοτώνονται με όπλα σε ηλεκτρονικά παιγνίδια.

Οι οργανισμοί αξιολόγησης των μέσων αυτών, που τόσο επηρεάζουν και διαμορφώνουν τον παιδικό χαρακτήρα, θα πρέπει να δημιουργήσουν συστήματα αξιολόγησης ευέλικτα, εύκολα και προσιτά στους γονείς.

Θα μπορούν οι γονείς να τα συμβουλεύονται τότε μαζικότερα, για την επιλογή ή αποκλεισμό των μέσων που θα διαλέγουν για να προσφέρουν στα παιδιά τους. Τα σημερινά συστήματα αξιολόγησης που υπάρχουν δεν έχουν καταφέρει να επικρατήσουν με αποτέλεσμα λιγότερο από 10% των οικογενειών να τα συμβουλεύονται.

Τα συστήματα αξιολόγησης θα πρέπει να λαμβάνουν υπ' όψη τις σκηνές βίας, το λεξιλόγιο που χρησιμοποιείται, τις σκηνές σεξ και γυμνότητας που παρουσιάζονται.

Συνοπτικά για την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού και για να αποφευχθούν τρομερές απρόβλεπτες μελλοντικές επιπτώσεις θα πρέπει να γίνει μια  διαρκής συνολική προσπάθεια από την κοινωνία, με πρωταγωνιστές τους γονείς, τους παιδίατρους, το σχολείο και τις βιομηχανίες παραγωγής και μετάδοσης των μέσων επικοινωνίας και ψυχαγωγίας.