Ελληνίδες γυναίκες, το γατάκι μιας αρχαίας Αιγύπτιας μας κλείνει το μάτι

Της λαογράφου Παρθένας Τσοκτουρίδου.

Όποιος διατηρεί την ικανότητα να βλέπει την ομορφιά, δεν γερνάει ποτέ, μας λέει ο Franz Kafka, Τσέχος συγγραφέας

Ελληνίδες γυναίκες, αν θέλετε να μοιάσετε στις όμορφες γυναίκες της αρχαίας Αιγύπτου - του χίλια πεντακόσια χρόνια προ Χριστού περίπου - μάλλον θα πρέπει να χρησιμοποιείτε, όπως έκαναν εκείνες, πολλά καλλυντικά και κάθε είδους προϊόντα ομορφιάς, όχι όμως απ' αυτά τα σημερινά που κυκλοφορούν στο εμπόριο.

Η ομορφιά είναι μια υπόσχεση ευτυχίας, μας λέει ο Stendhal, Γάλλος συγγραφέας

Ο πράσινος μαλαχίτης για παράδειγμα που διαβάζετε από κάποτε στα περιοδικά, δεν είναι μύθος για τη γυναικεία ομορφιά. Οι αρχαίες Αιγύπτιες τον χρησιμοποιούσαν μαζί με γκρίζο γαληνίτη για να βάφουν τα μάτια τους και να προστατεύουν, αντί του σημερινού αντηλιακού του εμπορίου, την επιδερμίδα τους από τις καυτερές ακτίνες του ήλιου.

Επίσης, για πρόχειρη σκιά στα μάτια χρησιμοποιούσαν μια σκόνη θειικού αντιμονίου, που ονομάζεται «κοχλ», τοποθετημένη μέσα σε ειδικό βαζάκι, το οποίο ήταν κατασκευασμένο με τη μορφή του Βησά (Μπες), του αγαπημένου καλού θεού τους που τους έφερνε γούρι.

Χρησιμοποιούσαν κόκκινη ώχρα ανακατεμένη με λίπος ή γόμα για ρουζ στα χείλη και στα μάγουλα, καθώς και χένα για να βάφουν τα μαλλιά τους ή την περούκα τους, την οποία καλοχτένιζαν κατσαρώνοντάς την με τσιμπίδια και παραφορτώνοντάς την με κοσμήματα.

Κι όταν ήθελαν να κάνουν λαμπερά τα μαλλιά τους, ξέρετε τι χρησιμοποιούσαν, παρακαλώ; Αλοιφές από λίπος ιπποπόταμων, φιδιών, κροκοδείλων και λεόντων, τα οποία σκότωναν οι άντρες τους στις λάσπες των ελών.

Η ομορφιά σέρνει από μια τρίχα, λέει μια Αγγλική παροιμία.

Και μη θαρρείτε πως οι κυρίες εκείνης της εποχής δεν είχαν και τα κατάλληλα σύνεργα για να βλέπουν την ομορφιά τους!... Κάθε άλλο!.. Είχαν κατάλληλα διακοσμημένους καθρέφτες από γυαλισμένο ορείχαλκο ή άργυρο.

Με χένα, επίσης, έβαφαν και τα νύχια των χεριών και των ποδιών τους, τις παλάμες και τις πατούσες τους. Τόσο προχωρημένες ήταν και μη θαρρείτε πως αυτά τα μέσα ανακαλύφθηκαν στην εποχή μας!... Προϋπήρχαν.και τα δανειστήκαμε ως ιδέα ασφαλώς από εκείνες.

Η μόδα τότε επέβαλε στην αρχαία Αιγύπτια την ενδυμασία με φαρδιές ρόμπες, καθώς και την αποτρίχωση του σώματος. Γι' αυτό το λόγο χρησιμοποιούσε πάντα το ξυράφι.

Τα αρωματικά αναπνοής έδιναν κι έπαιρναν.κι όσο για το σώμα, χρησιμοποιούσαν σμύρνα ή λάδι νούφαρου (κι όχι τα σημερινά καρκινογόνα χημικά του εμπορίου).

Ω, η καρδιά μου θα ήταν σκλάβα αν με αγκάλιαζε.
Κάθε κεφάλι γυρίζει -μοναδικό της σφάλμα-
να την κοιτάξει.
Ευτυχισμένος αυτός που στο τέλος θα τη σφίξει
στην αγκαλιά του,
πρώτος θα σταθεί ανάμεσα σ" όλους τους νέους εραστές.
Το μάτι ακόμα την ακολουθεί
τη στιγμή που αυτή έχει κιόλας βγει απ" το πεδίο του,
Μια μόνο θεά,
μοναδική.

(Άγνωστος αρχαίος Αιγύπτιος ποιητής)

Υπήρχαν, ακόμη και αφροδισιακά για να διεγείρουν τα λάγνα πάθη, καθώς και συνταγές να μεταμορφώνουν μια αντίζηλο σε μαραμένη γριά (ενδιαφέρον ακούγεται).

Σαν άνεμος μου τίναξε ο έρωτας τη σκέψη,
σαν άνεμος που σε βουνό βελανιδιές λυγάει.
Ήρθες, καλά που έκανες, που τόσο σε ζητούσα,
δρόσισες την ψυχούλα μου, που έκαιγε ο πόθος.

(Σαπφώ)

Μάλιστα κυρίες μου!.. Έτσι είχαν τα πράγματα!... Κι όσο για τη θέση τους στην οικογένεια, υπάρχουν πληροφορίες πως κατείχαν μια σεβαστή θέση σ' αυτή. Λέγεται πως ένας σοφός συνιστούσε στους Αιγύπτιους συζύγους να μεταχειρίζονται καλά τις γυναίκες τους.

Τους έλεγε, λοιπόν: «Μη καταπιέζετε τη γυναίκα σας στο σπίτι της αν γνωρίζετε πως κάνει καλή δουλειά. μη της λέτε «που είναι; φέρτο μου», όταν το έχει βάλει στην κατάλληλη θέση». Σωστός ο κύριος σοφός!!!...

Όσο για τα νομικά δικαιώματα της γυναίκας υπάρχουν οι πληροφορίες πως μπορούσαν να έχουν δική τους ιδιοκτησία και σε περίπτωση διαζυγίου δικαιούνταν το ένα τρίτο του νοικοκυριού.

Κι όταν έπεφτε η νύχτα, εκείνο το αληθινό κομψοτέχνημα της αρχαίας Αιγύπτιας με την πολύπλοκη τουαλέτα, που έμοιαζε με έργο τέχνης, επιδίδονταν σε κάθε είδους σαναπαρδαλική υπερβολή, αφιερωμένη στον Βησά (Μπες), στο θεό της ευθυμίας, της αρρενωπότητας και του τοκετού.

Εμείς γι' αυτά τα λίγα κι απλά πράγματα πολεμάμε.

Για να' χουμε έναν έρωτα που να μη μας τον λερώνουν.

(Τάσος Λειβαδίτης)

Συντρόφευε τον Αιγύπτιο καθισμένη στο αλαβάστρινο τραπέζι του, το στρωμένο με τρυφερά κομμάτια άγριας αντιλόπης (διευκρίνιση: όχι Βερμίου), γλυκά σταφύλια, μελωμένα σύκα, δυνατό κρασί και λεπτά πέταλα λωτού, σκουπίζοντας πάντα πρόθυμα τα χείλη του με μια πετσέτα, γοητευμένη από τη θέα λεπτών, ανάλαφρων χορευτριών, λικνιζόμενων στο ρυθμό αρμονικής μουσικής.

Κι η πεθυμιά του έρωτα σφίγγοντας τη καρδιά
σα σύννεφο πελώριο μου τύλιξε τα μάτια
κι έκλεψεν απ'  τα στήθια μου τη πιο γλυκιά πνοή.

(Αρχίλοχος εκ Πάρου)

Έτσι, που φέρνω στη σκέψη μου το παιχνιδιάρικο γατάκι με το σκουλαρίκι στ' αυτί και το διακοσμημένο μανδύα του Ίπι, που την συντρόφευε πάντα κάτω από την καρέκλα τους από έβενο και καλάμι, να μου κλείνει το μάτι και να μου λέει κάποιο απόσπασμα από το αρχαιότερο ερωτικό ποίημα των Σουμέρων.

Άσε με να σταθώ τρέμοντας, μπροστά σου,
να σε αγγίξω με το χάδι μου.
Το χάδι μου είναι ακριβό,
πιο απολαυστικό είναι από την ομορφιά.
Σαν το μέλι με το γάλα.