Τα παιδιά της ηλικίας αυτής, νιώθουν όλο τον εσωτερικό τους
κόσμο να συνταράσσεται, οι ηθικές αξίες που μέχρι τώρα πίστευαν και εφάρμοζαν,
ανατρέπονται, αναθεωρούνται και γενικά υπάρχει μια εσωτερική αναστάτωση, η
οποία εκφράζεται στο περιβάλλον τους με επιθετικότητα, ("ανταρσία"),
τάση αυτονομίας και ανεξαρτησίας. Σημαντικό για τους γονείς, είναι να
καταλάβουν ότι τα παιδιά επαναστατούν όχι προς αυτούς, αλλά προς την κακή αγωγή
των γονέων και τα λάθη που κάνουν.
Τα λάθη αυτά μπορούν τώρα πια οι έφηβοι να
τα αναγνωρίσουν και να αξιολογήσουν την αγωγή και τη συμπεριφορά των γονιών
τους αντικειμενικά μιας και τώρα δεν υπάρχει το στοιχειο της θεοποίησής τους. Η
μητέρα που θα προσπαθήσει με βίαιο τρόπο να καταπνίξει αυτή την
"επανάσταση", το μόνο που θα καταφέρει είναι να δημιουργήσει
μεγαλύτερο πρόβλημα, γιατί οι αντιδράσεις ενός παιδιού απέναντι στην δύναμη
επιβολής που ίσως θελήσει να δείξει η μητέρα είναι θυμός, επιθετικότητα,
ψέψατα, εκδίκηση, περισσότερη επανάσταση. Το καλύτερο για να προληφθούν οι
συγκρούσεις από το μέρος της μητέρας είναι η αποδοχή των παιδιών ως έχουν και ο
συνεχής διάλογος για τα προβλήματα της περιόδου αυτής.(67) Από την πλευρά του,
ο έφηβος, ιδιαίτερα από την μητέρα του, απαιτεί καθοδήγηση, διάλογο
δημοκρατικό, κατανόηση και κυρίως εμπιστοσύνη και εκτίμηση. Οι παράγοντες για
τους οποίους ο έφηβος επαναστατεί είναι ότι θέλει να αποκολληθεί από τους
γονείς, θέλει να νιώθει ανεξάρτητος, να τον βλέπουν οι άλλοι ως μεγάλο και να
μην τον απορρίπτουν. Ο ρόλος της μητέρας στην εφηβεία εξαρτάται κυρίως από τις
πράξεις και από την συμπεριφορά της προς το παιδί. Η ίδια πρέπει να μάθει στον
έφηβο να αξιολογεί κριτικά και αντικειμενικά, να δώσει να καταλάβει ότι και οι
γονείς είναι και αυτοί άνθρωποι και κάνουν και αυτοί λάθη, γεγονός το οποίο
πρέπει να συνειδητοποιούν και να το δικαιολογούν τα παιδιά. Σε καμμιά περίπτωση
δεν θα πρέπει να αδιαφορούν ή να αψηφούν τις απόψεις και τα επιχειρήματα του
παιδιού, γιατί έτσι το μειώνουν Η υπερπροστασία της καμιά φορά καταπιέζει το
παιδί, το οποίο νιώθει ότι δεν μπορεί να κάνει πράγματα που το ευχαριστούν.
Πρέπει να του δίνει αυτονομία να κάνει τις επιλογές που θέλει και να
χειραφετηθεί με τον ανάλογο σεβασμό, που δείχνει στην προσωπικότητά του.(68)
Ένα σημαντικό κεφάλαιο της αγωγής, το οποίο επιτελεί η μητέρα στην εφηβική
ηλικία, είναι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση του παιδιού. Πρέπει να απαντάει σε
όλες τις ερωτήσεις ευθέως και ειλικρινά, χωρίς προκαταλήψεις και ενδοιασμούς
και να επισημαίνει όλους τους κινδύνους της ερωτικής πράξεως, όπως νοσήματα,
ασθένειες, ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες καθώς και κανόνες υγιεινής. Το πιο σωστό,
βέβαια, θα ήταν η μητέρα να μίλαγε στην κόρη της και ο πατέρας στο γιο, γιατί
έτσι θα ένιωθαν πιο άνετα και οι δύο. Και οι δύο γονείς όμως, πρέπει να
τονίζουν τη συναισθηματική άποψη της ερωτικής πράξεως και να μην γελοιοποιούν ή
εκχυδαΐζουν το όλο θέμα. Τέλος, η μητέρα οφείλει να βοηθά τον έφηβο να
προσαρμοστεί στις εσωτερικές εξελίξεις που του συμβαίνουν και να τις δέχεται
πιο ομαλά, γιατί αυτή ακριβώς είναι η ανάγκη του νέου: να κυριαρχήσει και να
προσαρμοστεί στις αλλαγές αυτές και να καλύψει το χάσμα των γενεών που
δημιουργείται στην ηλικία αυτή, από την υπερβολική ανησυχία και υπέρμετρη αγάπη
των γονιών καθώς και από τις αδικαιολόγητες προσδοκιες και απαιτήσεις που έχουν
για τα παιδιά τους. Απαιτήσεις που αφορούν και το επαγγελματικό μέλλον των
παιδιών· η μητέρα θα πρέπει να συζητήσει για το τι αρέσει στο παιδί να ασκήσει
ως επάγγελμα στο μέλλον και σύμφωνα με τις δυνατότητες και ικανότητές του, να
το συμβουλέψει ανάλογα.
