Ζηλεύετε το παρελθόν του; Γιατί και πώς να το διαχειριστείτε

Έλενα Μπούλια.

Όλοι οι ενήλικες κουβαλούν τις μικρές ή μεγάλες ερωτικές «αποσκευές» τους. Ένας γοητευτικός άνδρας, στα 35 του, είναι απίθανο να μην είχε άλλες συντρόφους στο παρελθόν –ίσως ακόμα και μία άλλη σύζυγο. Το ίδιο και μία γυναίκα. Και, κακά τα ψέματα, κατά βάθος σας γοητεύει το γεγονός ότι ήσασταν εσείς που καταφέρατε να κερδίσετε τον συγκεκριμένο άνδρα.

Το καταφέρατε, όμως; Κι αν ναι, τότε γιατί αρρωσταίνετε κάθε φορά που σας έρχεται στο μυαλό η πρώην του, που αναφέρει κάτι που είχε κάνει μαζί της ή που κάθεστε τυχαία στο σινεμά δίπλα στο «κορίτσι του» από το Γυμνάσιο; Και, στη συνέχεια, πώς αυτή η ανασφάλεια που νιώθετε να μην επηρεάζει τη σχέση σας; Ακόμα χειρότερα, πώς να το χειριστείτε αν κάποιο άτομο από το ερωτικό παρελθόν του συντρόφου σας συνεχίζει, έστω φιλικά, να υπάρχει στη ζωή του;

Σε αυτά και ακόμα περισσότερα, τα οποία ενδόμυχα απασχολούν τα περισσότερα ζευγάρια, μας απαντά η ψυχολόγος κ. Λαμπρινή Καλαντζή.

Ζευγάρι: Ένας εύθραυστος δεσμός

«Καταρχήν, πρέπει να λάβουμε ως δεδομένο την καλή προαίρεση που είναι επιθυμητό να καταβάλλει κάποιος όταν μπαίνει σε μία ερωτική σχέση προκειμένου αυτή να διαρκέσει και να απολαμβάνεται εξίσου και από τις δύο πλευρές», λέει η κ. Καλαντζή. Εξηγεί δε ότι είναι αυτή ακριβώς η καλή πρόθεση που θα οδηγήσει το κάθε μέλος του ζευγαριού να αναπτύξει την εμπιστοσύνη στο πρόσωπο του άλλου, η οποία είναι απαραίτητο συστατικό στοιχείο της σχέσης τους. Κάπως έτσι, όμως, ξεκινούν όλα.

«Ενώ στην αρχή κάποια πράγματα μοιάζουν εύκολα και οι ώρες που περνά το ζευγάρι μαζί κυλούν ομαλά, αφού στον έναν αρκεί μόνο η παρουσία του άλλου, σιγά-σιγά και με την πάροδο του χρόνου, οι απαιτήσεις αλλά και η έντονη επιθυμία για εμβάθυνση της σχέσης αυξάνονται. Και οι δύο σύντροφοι λαχταρούν να γνωρίσουν ο ένας τον άλλον, καλλιεργώντας έτσι την οικειότητα μεταξύ τους», λέει η ειδικός.

Εξηγεί, λοιπόν, ότι στην προσπάθεια αυτή και λόγω της μεγάλης επιθυμίας τους, αναδύονται και στοιχεία του άλλου που ίσως δεν φανταζόμαστε ή δεν περιμέναμε, αφού οι αρχικές ενδείξεις ήταν διαφορετικές. «Ένα από τα πιο συνηθισμένα ζητήματα που κάποια στιγμή προκύπτει και συχνά αποτελεί αφορμή εντάσεων, συγκρούσεων και αμφισβητήσεων είναι ο τρόπος που συνήθιζε ο καθένας να ζει πριν τη γνωριμία τους», επισημαίνει η κ. Καλαντζή.
Πώς είναι, λοιπόν, πιο λειτουργικό και αποτελεσματικό να διαχειρίζεται το κάθε μέλος ξεχωριστά το παρελθόν του άλλου; Ποια είναι η δέουσα σημασία που πρέπει να δοθεί σε αυτό; Και τι μπορεί να προκαλέσει τυχόν προσκόλληση στο παρελθόν του άλλου;

Παρελθόν, παρόν και μέλλον: Το συνεχές του ζευγαριού

«Προκειμένου να πάρουμε χρήσιμες πληροφορίες που θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας, είναι αναγκαίο να κατανοήσουμε τη ζωή μας στους τρεις χρόνους της: Παρελθόν, παρόν και μέλλον. Από την επεξεργασία των παλαιότερων αυτών βιωμάτων μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε πιο αποτελεσματικά παρόμοιες καταστάσεις στο παρόν και να λαχταρούμε αυτά που θα φέρει το μέλλον», εξηγεί η κα. Καλαντζή.

Έτσι, ενώ είναι σημαντικό να γνωρίζουμε κάποια στοιχεία από την παρελθοντική ζωή του συντρόφου μας, σε καμία περίπτωση δεν βοηθά όταν ο ένας σύντροφος θέτει ωμές ερωτήσεις ή προσπαθεί να εκμαιεύσει με πλάγιους/έμμεσους τρόπους στοιχεία από τον/την σύντροφο. Η ψυχολόγος τονίζει πως «ο χρόνος και το άνοιγμα του καθενός στον σύντροφό του φαίνεται να ποικίλει, όπως άλλωστε και το τι θα επιλέξει ο καθένας να αναφέρει από το παρελθόν του και για ποιον λόγο. Ένα είναι σίγουρο: Πως κανείς δεν υποχρεούται να μιλάει για το παρελθόν του, επομένως η οποιαδήποτε πίεση δεν ωφελεί, ούτε προχωράει τη σχέση».

Εδώ, βέβαια, προκύπτει το ζήτημα της αιτίας που κάποιος δε μιλά για το παρελθόν του. «Οι υποθέσεις που μπορεί να κάνει ο άλλος είναι πολλές, όμως η πραγματικότητα μία. Άρα, αντί να βασανίζεται κανείς με υποψίες και σενάρια, είναι πιο καθησυχαστικό και αποτελεσματικό να επιδείξει εμπιστοσύνη και σεβασμό σε αυτά που επιθυμεί ή όχι να πει ο σύντροφος στην παρούσα φάση της σχέσης», καταλήγει η ειδικός.

Προσωπικές ανασφάλειες

Το ζήτημα της ανασφάλειας από έναν εκ των δύο συντρόφων είναι πάντα ένας παράγοντας που μπορεί να δυσκολεύει μία σχέση. Όπως εξηγεί η κ. Καλαντζή «πρόκειται για ένα κατ'εξοχήν ατομικό στοιχείο που συνήθως έχει τις ρίζες του στα παιδικά βιώματα και την ευχέρεια του κάθε ατόμου, ως ενήλικας πια, να αντιλαμβάνεται πότε αυτό το στοιχείο βγαίνει στην επιφάνεια και περιορίζει τη χαρά που μπορεί να νιώσει σε μία σχέση.

Επειδή η ανασφάλεια συνδέεται με την αυτοαξία μας, καλό είναι ο καθένας να «δουλεύει» τέτοια θέματα με τον εαυτό του, ώστε να μην βγαίνουν στις σχέσεις του και ειδικά στον γάμο. Άλλωστε, το ότι είμαστε ζευγάρι με κάποιον δε σημαίνει ότι δεν εξακολουθούμε να υπάρχουμε και ως αυθύπαρκτες οντότητες δεν εξελισσόμαστε προσωπικά ως άνθρωποι. Η καλή σχέση με τον άλλον, προϋποθέτει καλή σχέση με τον εαυτό μας».

Στην πράξη...

Η κ. Καλαντζή φέρνει ρεαλιστικά παράδειγμα ζευγαριών, προκειμένου να κατανοήσουμε καλύτερα τα δυναμικά και τους πιθανούς τρόπους διαχείρισης των ζητημάτων που αφορούν τη σχέση τους:

Μία γυναίκα παντρεύεται έναν άνδρα, για τον οποίον πληροφορείται ότι είχε έντονο και πλούσιο ερωτικό παρελθόν. Αν η μεταξύ τους σχέση εξελίσσεται βαθμιαία και μαζί επεξεργάζονται τα θέματά τους ως ζευγάρι αλλά και ως ξεχωριστά μέλη αυτής τη δυάδας, επιδεικνύοντας εμπιστοσύνη ο ένας στον άλλον, υπάρχει ήδη μία καλή βάση για ορθή επίλυση των διαφόρων ζητημάτων. Έτσι, το παρελθόν του συγκεκριμένου άνδρα, εκτός κι αν αποτελεί βάρος στη σημερινή ζωή του, λαμβάνεται από τη γυναίκα ως ο τρόπος που είχε επιλέξει εκείνος να ζει μέχρι κάποια στιγμή. Η γυναίκα τότε μπορεί να συμφιλιωθεί με το παρελθόν του, χωρίς να αισθάνεται απειλή για τη μεταξύ τους σχέση. Δείχνοντάς του εμπιστοσύνη, αλλά και την αγάπη της και τα ερωτικά της συναισθήματα, φεύγει από την ανάμνηση ενός «ακραίου» παρελθόντος και προσπαθεί να χαρεί και να απολαύσει τη σχέση στο παρόν.

Άλλωστε, όταν ένας άνδρας έχει βιώσει έντονες εμπειρίες στο ερωτικό του παρελθόν, πολύ πιθανό κάποια στιγμή να σταματήσει, γιατί θα επιθυμεί πλέον να μπει σε άλλες, βαθύτερες καταστάσεις, που θα του προσφέρουν πολύπλευρη συναισθηματική κάλυψη. Εφόσον ένας άνδρας με τέτοιο παρελθόν της εκφράζει τα ερωτικά του συναισθήματα και θέλει να πορευτούν μαζί ως ζευγάρι, η γυναίκα δεν έχει λόγο ανησυχίας.

Η επιρροή τέτοιων ζητημάτων σε μία σχέση δύναται να είναι τόσο όση και η σημασία και η σπουδαιότητα που καταλαμβάνει μέσα σε αυτή. Μία στάση εκ μέρους της γυναίκας που ίσως προσφέρει ικανοποιητικά αποτελέσματα είναι να περιμένει να αποδεχτεί το πότε θέλει ο σύντροφός της να της ανοιχτεί και να μιλήσει για δύσκολα κομμάτια του παρελθόντος του, τα οποία ενδεχομένως να την στεναχωρήσουν ή να την πληγώσουν αν η σχέση δεν έχει φτάσει σε ένα επίπεδο βαθιάς κατανόησης και αμοιβαίας ενσυναίσθησης.

Τα φαντάσματα των πρώην

Στην περίπτωση που υποπέσει στην αντίληψη ή αναφερθεί ρητά η επιστροφή κάποιου πρώην, οι αιχμές και τα καχύποπτα σχόλια δεν θα βοηθήσουν και μάλλον θα υποσκάψουν τον άλλον σύντροφο και τη σχέση τους. Όταν το ζευγάρι βιώνει μία καλή, ισότιμη σχέση, δεν έχει λόγο να φοβάται την διατάραξή της από οποιονδήποτε πρώην προσπαθήσει να εισχωρήσει σε αυτήν, ακόμα κι αν έχει παίξει ρόλο στο παρελθόν κάποιου εκ των δύο.

Μάλλον αδιαφορία ταιριάζει σε τέτοια γεγονότα, αλλά όχι παθητική –δηλαδή, να μη μας ενδιαφέρει. Οι σκηνές ζηλοτυπίας μάλλον θα εκνευρίσουν τον σύντροφο, παρά θα τον αποτρέψουν από το να ενδώσει σε οποιαδήποτε πρόσκληση κάποιου πρώην. Άλλωστε, μάλλον από εκείνον εξαρτάται το αν θα συμβεί ξανά κάτι μεταξύ τους.
Γενικότερα, όταν ένας άνδρας αισθάνεται συναισθηματική και σεξουαλική κάλυψη από την σύντροφό του, δύσκολα θα επιδοθεί σε πάθη που ενδεχομένως θα έβαζαν σε κίνδυνο τη ζεστασιά της σχέσης του.
Στην περίπτωση, βέβαια, που υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι οι υποψίες μπορεί να επιβεβαιώνονται, τα πράγματα θέλουν άλλον χειρισμό. Τότε το ζευγάρι πρέπει να θέσει σαφέστατα και ανοιχτά το ζήτημα της μονογαμικής σχέσης, όχι για να κατηγορήσει ο ένας τον άλλον, αλλά για να αποφασίσουν τι θέλουν και πώς θα προχωρήσουν την κοινή τους ζωή.