Όπως
εμείς μεγαλώσαμε με σταθερό τηλέφωνο και τηλεόραση, έτσι και τα παιδιά μας θα
μεγαλώσουν με κινητό τηλέφωνο και υπολογιστή. Είναι η φυσιολογική εξέλιξη των
πραγμάτων, παράλληλα με την εξέλιξη της τεχνολογίας, και μοιάζει αδύνατο να
κάνουμε κάτι για να το αλλάξουμε αυτό.
Αυτό
που είναι, όμως, απαραίτητο για τους γονείς, είναι να ενημερωθούν αναφορικά με
τους πιθανούς κινδύνους που μπορεί να επιφέρει η χρήση κινητού τηλεφώνου από
τις πολύ μικρές ηλικίες –σύμφωνα πάντα με τα μέχρι στιγμής συμπεράσματα
επιστημονικών ερευνών, αλλά και για το κατά πόσο το κινητό τηλέφωνο μπορεί να
επηρεάσει την κοινωνική και επικοινωνιακή ανάπτυξη του παιδιού.
Σύμφωνα
με έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, πάνω από το 80%
των παιδιών Γυμνασίου στην Ελλάδα χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο. Το ποσοστό
αγγίζει το 36% στα παιδιά Δημοτικού, το 60% στα παιδιά 9-12 ετών, ενώ περίπου
ένα στα εκατό παιδιά εμφανίζονται με κινητό τηλέφωνο στο νηπιαγωγείο. Αυτό δεν
πρέπει να αποτελεί μεγάλη έκπληξη για όσους από εσάς έχετε παιδί, καθώς θα
έχετε παρατηρήσει πως ένα δίχρονο μπορεί να χρησιμοποιήσει το smartphone σχεδόν
τόσο καλά όσο ένας ενήλικας –το μόνο που το εμποδίζει είναι ότι δεν έχει μάθει
ακόμα να διαβάζει και να γράφει.
Πότε
να πάρω κινητό στο παιδί
Το
ότι θα πάρετε, λοιπόν, αργά ή γρήγορα στο παιδί σας κινητό τηλέφωνο είναι
δεδομένο. Το ζήτημα είναι το «πότε» αλλά και το «πώς» θα το χρησιμοποιεί –θα το
παίρνει στο σχολείο; Θα παίζει με αυτό παιχνίδια; Θα έχει πλήρη ελευθερία να
παίρνει τηλέφωνα και να στέλνει μηνύματα κ.ο.κ. Φυσικά, τις αποφάσεις στα
παραπάνω ερωτήματα θα τις πάρει ο κάθε γονιός ξεχωριστά. Καλό είναι, όμως, να
γνωρίζουμε και τη γνώμη ενός ειδικού. Η παιδοψυχολόγος κ. Μαρία Σαράντη
επισημαίνει: «Το παιδί χρειάζεται κινητό από τη στιγμή που το παιδί αρχίζει να
βγαίνει μόνο του από το σπίτι και δεν γνωρίζουμε πού είναι. Αν βγαίνει έξω με
τους γονείς ή αν βρίσκεται σε κάποιον χώρο για κάποια δραστηριότητα δεν
χρειάζεται κινητό. Αν, όμως, είναι έξω με τους φίλους του, η συσκευή είναι
χρήσιμη».
Ο
διευθυντής του Νευρολογικού Τμήματος Ευρωκλινικής Παίδων, κ. Δαμιανός
Δημοσθένης, σε σχετικό ερώτημα αναγνώστριας του Mama365 παραθέτει την δική του
άποψη:
Σίγουρα,
και σύμφωνα με έρευνες, η χρήση του κινητού αντενδείκνυται σε παιδιά κάτω της
ηλικίας των 8 ετών. Για μεγαλύτερα παιδιά και έως της ηλικίας των 13 ετών δεν
είναι απαραίτητη η κατοχή κινητού, αλλά η χρήση του μπορεί να γίνεται με την
επίβλεψη κάποιου μεγάλου, είτε αυτός είναι γονιός, μεγαλύτερος αδελφός,
δάσκαλος ή συγγενής. Περιστασιακά και κάτω από ειδικές συνθήκες, θα μπορούσε να
χρησιμοποιηθεί για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Μετά
το 13ο έτος και εφόσον ζητηθεί από το παιδί, θα μπορούσε να συζητηθεί η χρήση
του κινητού. Επιβάλλεται, όμως, να εξηγηθούν στο παιδί όλοι οι όροι χρήσης του
και να τονιστούν οι κίνδυνοι που κρύβονται, και να διευκρινιστεί ότι αποτελεί
μέσο επικοινωνίας και όχι παιχνίδι.
Οι
γονείς πρέπει να βάλουν όρια στα παιδιά και να τα εκπαιδεύσουν πώς θα αποφεύγουν
όλες τις κακοτοπιές, όπως θα τα μάθαιναν να οδηγούν ποδήλατο για πρώτη φορά με
προσοχή. Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι οι γονείς αποτελούν το παράδειγμα για τα
παιδιά και θα πρέπει και οι ίδιοι να κάνουν σωστή και με μέτρο χρήση του
κινητού τηλεφώνου.
Τα
οφέλη
Όπως
υπογραμμίζει ο κ. Δημοσθένης, τα οφέλη από την αγορά κινητού για το παιδί έχουν
κατά κύριο λόγο να κάνουν με την άμεση επικοινωνία που μπορεί ο γονιός να έχει
με το παιδί όταν εκείνο βρίσκεται σε εξωσχολικές δραστηριότητες (ειδικά αν το
κινητό έχει και πρόγραμμα εντοπισμού -GPS- ο γονιός μπορεί να εντοπίζει ανά
πάσα στιγμή το παιδί). Άλλωστε, ένα smartphone μπορεί να προσφέρει άμεση
πρόσβαση σε πηγές πληροφόρησης, π.χ. στο internet.
Οι
κίνδυνοι
Από
την άλλη, οι κίνδυνοι είναι σύμφωνα με τον γιατρό, πολλοί περισσότεροι: Αν το
κινητό έχει πρόσβαση στο ίντερνετ υπάρχει κίνδυνος από την είσοδο σε
επικίνδυνες / ακατάλληλες ιστοσελίδες, ενώ δεν συνιστάται και η υπερβολική
έκθεση σε διαφημίσεις. Η υπερβολική χρήση κινητού τηλεφώνου μπορεί να οδηγήσει σε
εξάρτηση, αλλά και σε πιθανή κοινωνική απομόνωση. Έτσι, η επικοινωνία με τους
γονείς μπορεί να μειωθεί, ενώ το παιδί μπορεί να αρχίσει να παραμελεί και τα
μαθήματά του. Επικίνδυνο είναι, άλλωστε, να ασχολείται το παιδί με το κινητό
όταν διασχίζει τον δρόμο. Η δε αλόγιστη χρήση μπορεί να έχει ως συνέπεια το
υψηλό κόστος στους λογαριασμούς. Για να το αποφύγετε αυτό προτιμήστε
καρτοκινητό με προπληρωμένες μονάδες. Είναι σκόπιμο να αποφεύγουν οι
γονείς την αγορά ακριβών συσκευών που μπορεί να γίνουν στόχος κλοπής.
Όσο
για την επίδραση της ακτινοβολίας στον παιδικό εγκέφαλο, χωρίς να έχει
αποδειχθεί ακόμα κάτι συγκεκριμένο από τις έρευνες που γίνονται, όλες αναφέρουν
ότι υπάρχει δυνητικός κίνδυνος ανάπτυξης δυσλειτουργιών. Μέχρι να δημοσιευτούν
σαφή και συγκεκριμένα συμπεράσματα, λοιπόν, είναι προτιμότερο να προστατεύουμε
τον παιδικό εγκέφαλο, ο οποίος είναι έτσι κι αλλιώς πιο ευαίσθητος. Εν ανάγκη,
ας χρησιμοποιούν τα παιδιά που έχουν κινητό hands free.
Κινητό
τηλέφωνο στο σχολείο
Ακόμα
κι αν σε πολλά σχολεία η χρήση κινητών τηλεφώνων από τους μαθητές έχει
απαγορευτεί, τα παιδιά τα έχουν μαζί τους έτσι κι αλλιώς. Γι'αυτό πολλοί
καθηγητές ζητούν από τα παιδιά να τα απενεργοποιούν, τουλάχιστον, την ώρα του
μαθήματος. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, πράγματι, το κινητό όταν το παιδί
είναι στο σχολείο είναι χρήσιμο προκειμένου να μπορούν παιδί και γονιός να
επικοινωνήσουν ανά πάσα στιγμή, ειδικά αν προκύψει κάποια έκτακτη ανάγκη, όμως
μία τέτοια συσκευή στα χέρια εφήβων μπορεί να δημιουργήσει και προβλήματα. Πώς
να πραγματοποιηθεί το μάθημα αν τα παιδιά δεν απενεργοποιούν τις συσκευές;
Ακόμα και χαμηλωμένες να είναι πώς να παρακολουθήσουν οι μαθητές αν στέλνουν
μηνύματα μέσα στην τάξη; Για να μην αναφερθούμε στο ότι το κινητό μπορεί να
λειτουργήσει ως συσκευή «εξαπάτησης» σε σχολικές εξετάσεις.
«Δεν
υπάρχει λόγος να έχει κινητό το παιδί στο Δημοτικό», μας λέει η εκπαιδευτικός
κ. Θάλεια Καλλιαντά. «Το τηλέφωνο του σχολείου μπορεί να εξυπηρετήσει την
ανάγκη επικοινωνίας ανάμεσα στα παιδιά και τους γονείς. Το κινητό είναι επικίνδυνο
για την ασφάλεια των μικρών παιδιών, τόσο γιατί μπορεί να πέσουν θύματα
επιτήδειων όσο και για την υγεία τους, με όλη αυτή την ακτινοβολία που
δέχονται. Όσο για το Γυμνάσιο, εκεί είναι δύσκολο να απαγορεύσεις το κινητό,
ωστόσο βλέπουμε παιδιά που ασχολούνται με αυτό συνέχεια, ακόμα και στο μάθημα.
Οι δε συσκευές τους είναι πανάκριβες, τελευταίας τεχνολογίας. Και οι κλοπές δεν
λείπουν!»
