Δευτέρα 23 Μαρτίου 2015

ΠΡΕΣΠΕΣ 2015

Μπαίνοντας στο 26ο έτος της ηλικίας τους, οι «Πρέσπες», οι μεγάλες πολιτιστικές εκδηλώσεις που γίνονται στις εσχατιές της Ελλάδας, στα σύνορα με τη Fyrom και την Αλβανία, θα δώσουν σάρκα και οστά σε ένα μεγάλο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα που θα γίνει η αφορμή για μια πρώτη επίσημη πολιτιστική γέφυρα ανάμεσα στις τρεις χώρες.
Το Διεθνές Φεστιβάλ των Πρεσπών και το Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος “Stobi”, που γίνεται στην ομώνυμη πολίχνη, έξω από τα Σκόπια, ανέλαβαν με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, κοινές δράσεις, πολιτισμού κυρίως,  που αφορούν τις ζωές και τους πολιτισμούς των ανθρώπων που ζουν γύρω  από τις λίμνες και τα σύνορα.
Στο βαθύβουο θόλο των Πρεσπών,  θα αντηχήσουν το καλοκαίρι, οι ιαχές,  οι γόοι και τα λόγια του αρχαίου διθυράμβου.

Οι Πρέσπες ετοιμάζουν μεγαλειώδη παράσταση με τίτλο το «Αρχαίο Αίμα». Είναι μια παράσταση για τη σχέση της γυναίκας με την Εξουσία, τον Έρωτα, το Θάνατο, το Τώρα  και το Επέκεινα. Είναι μια παράσταση για τα αρχέγονα πάθη που διατρέχουν ακόμα τον πολιτισμό μας.
Η παράσταση έχει συλληφθεί σαν ένα Ψυχοσάββατο που ανατέμνει τη γυναικεία θέση στον κόσμο – αρχαίο και σύγχρονο. Το σκηνικό αποτελείται από δύο αρχαίους τάφους. Πάνω τους σκύβει μια ομάδα γυναικών, για να τους καθαρίσει και να τους στολίσει. Οι μονόλογοι, οι σκέψεις και ο θρήνος τους είναι η πρώτη ύλη της παράστασης, η πρώτη ύλη της ζωής αυτών των γυναικών, που στοιχειώνονται από τους αγαπημένους νεκρούς τους. Γύρω τους, μια άλλη ομάδα γυναικών, οι γυναίκες του Χορού, τις παρακολουθεί στην πιο έντονη στιγμή τους και σχολιάζει, τραγουδά, παρεμβαίνει και παίρνει μέρος στο δράμα τους.
Το ««Αρχαίο Αίμα»» αναβλύζει μέσα από τις μορφές εμβληματικών γυναικών όπως η Ηλέκτρα, η Κασσάνδρα, η Εκάβη και η Κλυταιμνήστρα. 
Τις ηρωίδες του αρχαίου δράματος ενσαρκώνουν τέσσερις σπουδαίες ελληνίδες ηθοποιοί. Η  Λήδα Πρωτοψάλτη (Εκάβη), η Μάνια Παπαδημητρίου (Ηλέκτρα), η Βίκυ Παπαδοπούλου (Κασσάνδρα)  και η Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου (Κλυταιμνήστρα).
Στην παράσταση παίρνει μέρος χορός πέντε γυναικών.
Η σύλληψη και η σκηνοθεσία καθώς και η χορογραφία του Αρχαίου Αίματος  είναι της  μόνιμης σκηνοθέτιδας των Πρεσπών Σοφίας Σπυράτου. Η μεγάλη έκπληξη όμως είναι ότι τη μουσική υπογράφει ο μεγάλος έλληνας συνθέτης Σταύρος Ξαρχάκος που τα τελευταία χρόνια είναι ο πυρήνας,  πέριξ του οποίου,  κινούνται σημαντικές εκδηλώσεις. Τα σκηνικά είναι του Μανόλη Παντελιδάκη, τα κουστούμια της Δάφνης Βαλέντε και οι φωτισμοί του Λευτέρη Παυλόπουλου.
Ένας θεατράνθρωπος, ο ποιητής  Κώστας Γεωργουσόπουλος, ανέλαβε το κύριο βάρος. Να δώσει σάρκα και οστά, σε σπαράγματα μονολόγων που αφορούν τις ηρωίδες του αρχαίου δράματος. Μετέφρασε τα αρχαία κείμενα και μαζί με την σκηνοθέτιδα επέλεξε αυτά που θα παρουσιαστούν στην παράσταση.
Όσοι γνωρίζουν το φυσικό σκηνικό της περιοχής, τη μεγαλοπρεπή Βασιλική του Αγίου Αχιλλείου, κτισμένη το 983 ή το 986 μ.Χ. από τον τσάρο Σαμουήλ, τα παραπετάσματα των γύρω βουνών και τις επιβλητικές λίμνες των Πρεσπών σε υψόμετρο 750μ., αντιλαμβάνονται ότι δεν υπάρχει ιδανικότερος τόπος για να στηθεί μια ανάλογη παράσταση που στην ουσία της ζητάει να ενώσει τους γύρω πολιτισμούς καταργώντας τα ψυχρά σύνορα που τους χωρίζουν.
 Ο  τίτλος ««Αρχαίο Αίμα»»  παραπέμπει και στα αιματοστόλιστα μέρη της περιοχής, καθώς οι Πρέσπες υπήρξαν και το τελευταίο θέατρο του Εμφυλίου πολέμου. 
Οι αντίλαλοι της αιώνιας σοφίας που εμπεριέχεται στο αρχαίο δράμα δε φτάνουν τυχαία στις Πρέσπες. Πρώτη η Ειρήνη Παπά ανέδειξε τη μοναδικότητα της περιοχής επιλέγοντας τους τόπους αυτούς για τις «Ραψωδίες» του Βαγγέλη Παπαθανασίου αλλά και για το Τροπάριο της Κασσιανής που το απήγγειλε σε έξοχη μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά σε ένα από τα ασκηταριά της μεγάλης Πρέσπας, την Παναγία Ελεούσα.
Η επιβλητική και πάντα ανεξάρτητη Κλυταιμνήστρα,  η δαιδαλική και πάντα προφητική Κασσάνδρα, η υψιπετής και πάντα αδικαίωτη Ηλέκτρα και τέλος η θρυλική και σπαρακτική Εκάβη, θα φτάσουν σαν αιώνια σύμβολα του χρέους, της ομορφιάς, της θυσίας, της οργής, της μανίας και της κάθαρσης.
Δεν είναι τυχαίο ότι πριν λίγα χρόνια στις γύρω περιοχές «δεν ηχούσαν αηδόνια πια αλλά κοκτέιλ μολότοφ», όπως λέει ο Ελύτης.
Οι εμπνευστές αυτής της πρωτοβουλίας πιστεύουν ότι εν τέλει οι πανανθρώπινοι δεσμοί θα κυριαρχήσουν και θα ημερέψουν τους ανταγωνισμούς,  τις αντιθέσεις, τις μάχες,  και τις ήττες με τις οποίες είναι γεμάτη η ιστορία.
Οι Πρέσπες είναι στοιχειωμένες από μεγάλα ιστορικά δράματα που αρχίζουν από τα αρχαία χρόνια, κορυφώνονται τα χρόνια του Βυζαντίου και φτάνουν στις μεγάλες πολεμικές συρράξεις του περασμένου αιώνα.
Οι «Πρέσπες» θα αφιερώσουν τις παραστάσεις στην μνήμη του Θεόδωρου Αγγελόπουλου. Στα 20χρονά τους είχαν τιμήσει τον Αγγελόπουλο και το βραβείο το είχε επιδώσει ο τότε πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας.
Ο Αγγελόπουλος βαθύτατα συγκινημένος είπε ότι «ήρθα εδώ γιατί από τα μέρη αυτά πήρα και άφησα ίχνη».
Τέσσερις ταινίες του Αγγελοπούλου, «Το μετέωρο βήμα του πελαργού», «Το τοπίο στην ομίχλη», ο «Μεγαλέξανδρος» και ο «Μελισσοκόμος» είχαν γυρίσματα στα μέρη αυτά.
Η πρεμιέρα του «Αρχαίου Αίματος»  θα δοθεί στις 30 Ιουλίου, στο Διεθνές Φεστιβάλ αρχαίου δράματος «Stobi»  της ΠΓΔΜ.
Η παράσταση του Αγίου Αχιλλείου  με προσκεκλημένους από όλη την Ελλάδα αλλά και με την παρουσία μελών της Κυβέρνησης και εκπροσώπων των τριών χωρών θα γίνει στις 22 Αυγούστου στη Μικρή Πρέσπα.
Μια τρίτη παράσταση θα ανεβεί στο Διεθνές Φεστιβάλ αρχαίου δράματος «Butrint», στο Βουθρωτό της Αλβανίας. Και πιθανότατα μια τέταρτη στο αρχαίο θέατρο της Ηράκλειας, σπάνιας ομορφιάς,  έξω από τα  Bitola, 17 χλμ μακριά από τη Φλώρινα. Η μεγάλη αυτή πορεία θα κλείσει στο Ηρώδειο, το Σεπτέμβριο.